Phản hồi, nhưng không nhượng bộ

Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết tài liệu do Đại sứ Mỹ tại Moscow John Sullivan chuyển giao trực tiếp cho phía Nga, đề cập đến những đòi hỏi của Nga và nêu lên những quan ngại của Mỹ và các đồng minh NATO.

Ông nói với các phóng viên rằng thông qua văn bản này, Mỹ đề ra một con đường ngoại giao nghiêm túc phía trước, nếu Nga thực sự quan tâm. Ông nói thêm rằng Mỹ sẵn sàng đối thoại.

“Viết mọi thứ bằng văn bản là … một cách tốt để đảm bảo rằng chúng tôi làm việc chính xác nhất có thể, và người Nga hiểu vị trí của chúng tôi. Hiện tại, tài liệu đã đến với họ và quả bóng đã được đẩy về phía họ”, ông Blinken nói.

Blinken cho biết bức thư nói rõ với Nga rằng Kiev có thể lựa chọn đồng minh của riêng mình, bởi vậy bác bỏ yêu cầu của Moscow về một cam kết rằng Ukraine sẽ không tham gia liên minh NATO.

Trước đây, Mỹ luôn tuyên bố rõ ràng rằng việc Nga yêu cầu NATO rút quân và vũ khí khỏi Đông Âu và cấm Ukraine gia nhập là không có cơ sở, nhưng cho biết họ sẵn sàng thảo luận về các chủ đề khác như kiểm soát vũ khí và các biện pháp xây dựng lòng tin.

Việc Tổng thống Vladimir Putin có sẵn sàng chấp nhận các nội dung văn bản mà Mỹ vừa gửi tới hay không sẽ quyết định giai đoạn tiếp theo của cuộc khủng hoảng Ukraine, trong đó Nga đã điều khoảng 100.000 quân đến gần biên giới nước láng giềng.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko nói với hãng tin Interfax, khi được hỏi Nga sẽ cần bao nhiêu thời gian để nghiên cứu văn bản của NATO: “Chúng tôi sẽ đọc nó, nghiên cứu nó. Các đối tác đã nghiên cứu kế hoạch của chúng tôi trong gần một tháng rưỡi”.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg kêu gọi Nga “ngay lập tức giảm leo thang tình hình”, nói rằng các bất đồng phải được giải quyết thông qua đối thoại và mọi quốc gia nên tự do quyết định các thỏa thuận an ninh của mình.

Tại Paris, các nhà ngoại giao từ Nga, Ukraine, Pháp và Đức đã tổ chức hơn 8 giờ hội đàm về việc chấm dứt xung đột ly khai ở miền đông Ukraine, một phần của cuộc khủng hoảng rộng lớn hơn giữa Moscow và Kiev đang có nguy cơ trở thành một cuộc chiến toàn diện.

Trước đó, hôm thứ Tư, đáp lại bình luận của Tổng thống Mỹ Joe Biden rằng ông sẽ xem xét áp đặt các biện pháp trừng phạt cá nhân đối với ông Putin, Nga cho biết một động thái như vậy sẽ không gây tổn hại cho nhà lãnh đạo Điện Kremlin nhưng sẽ “phá hoại về mặt chính trị”.

Căng thẳng vẫn leo thang

Trong thời gian nỗ lực ngoại giao giữa các bên diễn ra, Nga đã tổ chức các cuộc tập trận quân sự mới trên đất liền và trên Biển Đen, đồng thời chuyển thêm lính dù và máy bay chiến đấu đến Belarus, quốc gia phía bắc Ukraine. Nga nói rằng đây chỉ là một sự chuẩn bị cho một cuộc tập trận chung ở đó vào tháng tới.

Ukraine cho rằng Nga đang cố gieo rắc sự hoảng sợ. Ngoại trưởng Dmytro Kuleba cho biết Moscow vẫn chưa tập trung đủ lực lượng cho một cuộc tấn công quy mô lớn, nhưng điều đó không có nghĩa họ sẽ không thể thực hiện sau này. Mỹ cũng đưa ra thông báo rằng những người Mỹ ở Ukraine nên cân nhắc việc rời đi.

Đức cho biết sẽ cung cấp cho Ukraine 5.000 mũ bảo hiểm quân sự, trong bối cảnh ngày càng có nhiều chỉ trích về việc nước này từ chối tham gia cùng với Mỹ, Anh và các nước khác trong việc cung cấp vũ khí để phòng thủ cho Ukraine để đối phó với quân đội lớn hơn nhiều của Nga.

Bình luận về điều này, thị trưởng Kiev Vitali Klitschko nói với tờ Bild rằng việc giao hàng của Đức chỉ là một trò đùa: “Đức sẽ gửi những hình thức hỗ trợ nào tiếp theo? Gối hay chăn?”

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace, đang thăm Berlin, cho biết mỗi thành viên NATO sẽ quyết định cách giúp đỡ Ukraine, đồng thời nói thêm: “Chúng tôi không ngồi phán xét các nước khác”.

Mỹ đã dành nhiều tuần để cố gắng xây dựng thỏa thuận với các đồng minh về một gói trừng phạt mạnh mẽ nếu Nga tấn công. Nhưng nhiệm vụ này rất phức tạp bởi sự phụ thuộc của châu Âu vào năng lượng của Nga và các lệnh trừng phạt cũng sẽ gây tổn hại cho các doanh nghiệp của chính họ.

Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Ý, bao gồm công ty điện lực Enel, ngân hàng UniCredit (CRDI.MI) và công ty bảo hiểm Generali (GASI.MI), đã tiến hành một cuộc họp trực tuyến với Putin vào thứ Tư, bất chấp lời kêu gọi không tham gia từ chính phủ nước này.

Sau những lời đe dọa trừng phạt, đồng rúp của Nga đã chạm mức thấp nhất so với đồng USD kể từ tháng 11 năm 2020, giảm hơn 13% trong ba tháng qua.

Hoàng Anh