Mỹ cảnh báo nghiêm khắc

"Chúng tôi không biết liệu Tổng thống Vladimir Putin có đưa ra quyết định tấn công hay không. Chúng tôi biết rằng ông ấy đang đưa ra khả năng để làm điều đó trong thời gian ngắn nếu ông ấy quyết định như vậy", Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói.

"Nếu Nga đi theo con đường đối đầu, khi nói đến Ukraine, chúng tôi đã nói rõ rằng chúng tôi sẽ đáp trả một cách kiên quyết, bao gồm một loạt các biện pháp kinh tế có tác động lớn mà chúng tôi đã hạn chế theo đuổi trong quá khứ", ông Blinken nhấn mạnh.

Ngoại trưởng Mỹ đưa ra phát biểu tại thủ đô Riga của Latvia, sau khi trao đổi với các ngoại trưởng NATO và Ukraine về cách phản ứng với những gì Kyiv nói là việc Nga tăng cường hơn 90.000 quân gần biên giới của họ.

Nga đã sáp nhập bán đảo Crimea từ Ukraine vào năm 2014, nhưng phủ nhận ý định gây hấn trong cuộc khủng hoảng hiện nay và nói rằng họ sẽ đáp trả hành vi đe dọa của NATO và Ukraine.

Điện Kremlin cho biết họ lo ngại Ukraine đang chuẩn bị cố gắng chiếm lại các khu vực do lực lượng ly khai thân Nga kiểm soát ở khu vực Donbass ở phía đông đất nước - điều mà Kyiv phủ nhận - và cáo buộc đây là "chủ nghĩa phiêu lưu rất nguy hiểm".

Họ cho biết Nga không thể thực hiện bất kỳ bước nào để giảm leo thang vì sự tập trung lớn của lực lượng Ukraine sát biên giới.

Về phần mình, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba cho biết châu Âu đang phải đối mặt với thời điểm quan trọng và Nga đang cố gắng đổ lỗi cho Ukraine.

"Một lần nữa tôi muốn chính thức tuyên bố rằng Ukraine không lên kế hoạch cho bất kỳ cuộc tấn công quân sự nào ở Donbass. Đây là lời tuyên truyền vô nghĩa của Nga nhằm che đậy việc Nga chuẩn bị cho một cuộc tấn công tiềm tàng", ông Kuleba tuyên bố.

Ngoại trưởng Blinken từ chối giải thích những biện pháp trừng phạt mà Nga có thể phải đối mặt và khuyến khích cả Moscow và Kyiv quay trở lại con đường ngoại giao và hồi sinh kế hoạch hòa bình năm 2014 cho miền đông Ukraine.

Nga đã giảm bớt tác động của các lệnh trừng phạt áp đặt sau khi sáp nhập Crimea bằng cách giảm các khoản vay trên thị trường tài chính nước ngoài và duy trì dự trữ vàng và tiền tệ lớn.

Nhưng phương Tây hiện có nhiều đòn bẩy tiềm năng hơn nếu nhắm vào đường ống Nord Stream 2 mới được xây dựng dưới Biển Baltic, mà Nga đang muốn bắt đầu bơm khí đốt ngay khi được cơ quan quản lý Đức bật đèn xanh.

Xung đột Đông Tây

Ukraine có lịch sử chung hàng thế kỷ với Nga và Moscow hết sức phẫn nộ với việc nước này nghiêng về phía tây kể từ khi một tổng thống thân Nga bị lật đổ trong một cuộc cách mạng năm 2014.

Khát vọng gia nhập cả Liên minh châu Âu và NATO hiện tại đã khiến Ukraine trở thành điểm nhấn chính trong mối quan hệ đang xấu đi của Nga với phương Tây.

Hôm thứ Tư (1/12), ông Putin nói rằng Moscow muốn có các cuộc đàm phán nghiêm túc với Mỹ và các đồng minh để có được những đảm bảo pháp lý, nhằm loại trừ mọi động thái tiếp theo của NATO về phía đông và việc triển khai các hệ thống vũ khí gần lãnh thổ Nga.

Trước đó một ngày, nhà lãnh đạo Điện Kremlin cho biết Nga đã sẵn sàng với một loại vũ khí siêu thanh mới được thử nghiệm trong trường hợp NATO vượt qua "ranh giới đỏ" và triển khai tên lửa ở Ukraine.

Ngoại trưởng Blinken phát biểu trong một cuộc họp báo cho biết: "Ý tưởng rằng Ukraine là mối đe dọa đối với Nga sẽ là một trò đùa tồi tệ nếu mọi thứ không quá nghiêm trọng. Bản thân NATO là một liên minh phòng thủ, chúng tôi không phải là mối đe dọa đối với Nga".

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg bác bỏ cáo buộc liên minh đang khiêu khích Moscow bằng các cuộc tập trận quân sự ở Biển Đen.

Nga cho biết họ đã bắt đầu các cuộc tập trận quân sự mùa đông thường xuyên ở quân khu phía nam của mình, những nơi giáp biên giới với Ukraine, và 10.000 binh sĩ đã chuyển đến các bãi tập trên khắp khu vực rộng lớn. Đồng minh của họ là Belarus cũng đã công bố các cuộc tập trận quân sự chung với Nga ở biên giới Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết cần phải có các cuộc đàm phán trực tiếp với Moscow để chấm dứt cuộc chiến ở miền đông, chiến tranh mà Kyiv nói đã khiến hơn 14.000 người thiệt mạng.

"Chúng ta phải nói sự thật rằng chúng ta sẽ không thể ngừng chiến tranh nếu không có các cuộc đàm phán trực tiếp với Nga, và ngày nay điều này đã được tất cả, tất cả các đối tác bên ngoài công nhận", Zelenskiy nói trước quốc hội.