Từ ngày 26/11, công dân một loạt các nước đã phải chen chúc, cố gắng để có thể lên các chuyến bay cuối cùng rời khỏi Nam Phi, khi nhiều quốc gia chính thức ban hành lệnh cấm nhập cảnh đối với khu vực phía Nam châu Phi vì biến thể Omicron.

Trong bối cảnh ấy, Bộ trưởng Y tế Nam Phi Joe Phaahla đã lên tiếng trấn an rằng, biến thể Omicron không gây ra tình trạng bệnh COVID-19 nặng.

Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 26/11, Bộ trưởng Phaahla nói rằng cho đến nay, các bác sĩ và giới chuyên gia chưa tìm thấy bằng chứng nào cho thấy biến thể Omicron gây ra tình trạng bệnh nặng ở người bị nhiễm.

Theo ông Phaahla, hiện còn quá sớm để khẳng định xu hướng diễn biến của dịch bệnh gắn với sự xuất hiện của Omicron.

Bộ trưởng Phaahla nói rằng chính phủ Nam Phi nhận thức rằng việc một số nhà khoa học ra tuyên bố về Omicron đã gây ra tâm lý hoảng sợ và bất an. Đây là phản ứng thiếu cơ sở khoa học. Ông nhấn mạnh có đầy đủ lý do để tin rằng các vaccine hiện vẫn hiệu quả trước biến thể mới.

Một số chuyên gia dịch tễ cũng cho rằng vẫn còn quá sớm để kết luận Omicron có nguy hiểm hơn các biến thể hiện tại hay không, bởi biến chủng này vẫn còn quá mới và còn nhiều bí ẩn.

"Nó là biến chủng đáng lo ngại, đồng nghĩa chúng ta sẽ phải nâng cấp ứng phó. Nhưng không nên vội vàng kết luận nó sẽ trở thành vấn đề", tiến sĩ Chris Smith, nhà virus học lâm sàng Đại học Cambridge, Anh nhận xét.

Ông nói thêm rằng hiện chưa có cơ sở nào đảm bảo Omicron sẽ là một Delta khác hoặc nguy hiểm hơn Delta. "Tôi chỉ muốn trấn an mọi người rằng ở giai đoạn này, chúng ta chưa biết nhiều thông tin, ngoài việc nó đã được phát hiện", ông nói.

Nhiều nhà khoa học chia sẻ quan điểm với ông Smith, khi cho rằng còn quá sớm để đưa ra nhận định chắc chắn về tác động của Omicron với hiệu quả của các loại vaccine hiện có. Họ nhấn mạnh cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định mức độ nghiêm trọng của Omicron so với các biến chủng trước.

William Hanage, nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan, cho rằng nhiều biến chủng trước đây cũng từng gây lo ngại tương tự, nhưng chúng sau đó đều gây ra rất ít tác động, ngoại trừ Delta.

Nhiều nhà khoa học khác cũng cảnh báo không nên vội vàng kết luận nguồn gốc của Omicron từ Botswana hay Nam Phi, dù những ca nhiễm đầu tiên được ghi nhận ở đây.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 26/11 tuyên bố B.1.1.529 là biến chủng "đáng lo ngại" và đặt tên nó là Omicron. Biến chủng này xuất hiện lần đầu tại Botswana, sau đó được Nam Phi phát hiện và công bố, khi số ca nhiễm ở nước này tăng theo cấp số nhân chỉ trong vài tuần.

Nỗi lo lắng về Omicron đã thúc đẩy hàng loạt quốc gia siết hạn chế đi lại với khu vực phía nam châu Phi. Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh châu Âu đánh giá "nguy cơ cao tới rất cao" biến chủng sẽ lây lan khắp lục địa này.

Ngày 25/11, kết quả xét nghiệm tại Nam Phi ghi nhận 2.500 ca nhiễm mới, tăng mạnh so với mức trung bình 580 ca/ngày một tuần trước đó. Các mẫu xét nghiệm cho thấy phần lớn trong số này là do biến thể mới B.1.1.529 gây ra. Hiện chưa rõ địa điểm khởi phát của siêu biến thể này, nhưng ca đầu tiên được xác định ở Nam Phi là tại tỉnh Gauteng, một trung tâm kinh tế lớn, đồng thời cũng là tỉnh ghi nhận số ca mắc mới tăng vọt trong những ngày gần đây.

T.Toàn