Bộ Ngoại giao Nga cho biết trong một tuyên bố rằng họ yêu cầu NATO “rút các lực lượng, khí tài và vũ khí” khỏi các nước không phải thành viên NATO trước năm 1997. “Những nước này bao gồm Bulgaria và Romania” , tuyên bố nói thêm. Đây là hai đồng minh cũ của Nga trong Hiệp ước Warsaw, song đã gia nhập NATO vào năm 2004.

Yêu cầu nhanh chóng bị NATO từ chối cùng ngày, với một phát ngôn viên nói rằng động thái như vậy sẽ tạo ra các thành viên liên minh hạng nhất và hạng hai.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã gặp nhau tại Geneva vào thứ Sáu cho một vòng đàm phán an ninh mới nhằm xoa dịu căng thẳng đang gia tăng giữa Nga và phương Tây về vấn đề Ukraine.

Các nước phương Tây cáo buộc Nga điều hàng chục nghìn quân ở biên giới với Ukraine và lên kế hoạch tấn công quốc gia thuộc Liên Xô cũ này. Moscow phủ nhận các tuyên bố và tháng trước đã trình bày với Washington và NATO các đề xuất nhằm hạn chế sự mở rộng về phía đông của liên minh quân sự này để đổi lấy việc giảm leo thang căng thẳng.

Các yêu sách an ninh của Nga bao gồm việc NATO không được kết nạp bất kỳ thành viên mới nào - đặc biệt là Ukraine và Gruzia - và đảm bảo rằng Mỹ sẽ không thiết lập các căn cứ quân sự mới ở các nước thuộc Liên Xô cũ. Sau cuộc gặp của họ vào thứ Sáu, Ngoại trưởng Lavrov cho biết Nga đang mong đợi nhận được phản hồi bằng văn bản từ Mỹ vào tuần tới.

Hiện có khoảng 1000 lính Mỹ và 140 lính Ý đóng tại Romania theo dạng luân phiên, cùng thêm vài chục lính Ba Lan. Hôm thứ Năm, Romania cho biết họ sẵn sàng chào đón thêm quân đội Mỹ trên đất của mình. Trong khi đó, Bulgaria có một thỏa thuận với Mỹ về việc triển khai thêm 5000 quân luân phiên.

Romania và Bulgaria đều cho rằng yêu cầu của Nga về việc rút quân là "không thể chấp nhận được". Người phát ngôn của NATO, Oana Lungescu cho biết liên minh này “sẽ không từ bỏ nhiệm vụ bảo vệ lẫn nhau, kể cả với sự hiện diện của quân đội ở phần phía đông của liên minh”.

Các nhóm chiến đấu của NATO có tổng cộng khoảng 5000 quân trên khắp các quốc gia Baltic và Ba Lan. Liên minh này cũng đang xem xét liệu có nên tăng cường sự hiện diện của mình xung quanh Biển Đen, ví dụ như ở Romania và Bulgaria, với các đợt triển khai tương tự hay không. Dưới sự bảo trợ của NATO, Mỹ cũng đã triển khai một địa điểm phòng thủ tên lửa đạn đạo ở Romania và đang xây dựng một địa điểm tương tự ở Ba Lan.

Hải Huy (theo AFP)