Các yêu cầu đã được Bộ Ngoại giao Nga nêu ra trong một tuyên bố đầy đủ nhất về các đảm bảo an ninh mà Tổng thống Vladimir Putin nói rằng ông muốn có được từ Mỹ và các đồng minh.

Các đề xuất bao gồm về việc thiết lập một cuộc đối thoại quốc phòng thường xuyên và tránh các cuộc đối gần giữa máy bay quân sự và tàu chiến giữa hai bên, đồng thời có thể tạo cơ sở cho cuộc thảo luận với Washington sau cuộc điện đàm kéo dài hai giờ trong tuần này giữa Tổng thống Putin và người đồng cấp Mỹ Joe Biden.

Đề xuất cũng yêu cầu về một quyền phủ quyết hiệu quả của Nga đối với tư cách thành viên NATO đối với Ukraine, điểm nóng bất ổn nhất trong quan hệ Đông-Tây, là điều mà Washington và Kyiv đã loại trừ một cách triệt để.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg lặp lại quan điểm này và nhấn mạnh rằng lập trường của liên minh vẫn không thay đổi.

Ông Stoltenberg nói với các phóng viên tại Brussels vào cuối ngày thứ Sáu (10/12) rằng: “Đó là một nguyên tắc cơ bản mà mọi quốc gia có quyền lựa chọn con đường của riêng mình… bao gồm cả loại thỏa thuận an ninh mà họ muốn tham gia”.

"Mối quan hệ của NATO với Ukraine sẽ được quyết định bởi 30 đồng minh NATO và Ukraine, chứ không ai khác. Chúng tôi không thể chấp nhận việc Nga đang cố gắng thiết lập lại một hệ thống mà các cường quốc ... có phạm vi ảnh hưởng, nơi họ có thể kiểm soát. và quyết định những gì các thành viên khác làm", ông Stoltenberg nói thêm.

Bộ Ngoại giao Nga cho biết NATO đang trên đà lôi kéo Ukraine, dẫn đến việc triển khai các hệ thống tên lửa nhằm vào Nga ở đó.

"Hành vi vô trách nhiệm như vậy tạo ra những mối đe dọa không thể chấp nhận được đối với an ninh của chúng tôi và gây ra những rủi ro quân sự nghiêm trọng cho tất cả các bên liên quan, cho đến thời điểm xảy ra một cuộc xung đột quy mô lớn ở châu Âu", tuyên bố nói.

"Vì lợi ích cơ bản của an ninh châu Âu, cần phải chính thức từ chối quyết định của hội nghị thượng đỉnh NATO Bucharest năm 2008 rằng Ukraine và Gruzia sẽ trở thành thành viên NATO", phía Nga nhấn mạnh.

Ukraine và Gruzia là hai nước cộng hòa trước đây thuộc Liên Xô, trong đó Nga đóng vai trò thống trị. Kyiv hiện cáo buộc Nga điều hàng chục nghìn binh sĩ ở biên giới của mình để chuẩn bị cho một cuộc tấn công quân sự quy mô lớn có thể xảy ra và Biden tuần này nói với Putin rằng ông sẽ phải đối mặt với các lệnh trừng phạt kinh tế nghiêm trọng nếu điều đó xảy ra.

Nga phủ nhận việc lên kế hoạch cho bất kỳ cuộc tấn công nào, đồng thời cáo buộc Ukraine và Mỹ có hành vi gây bất ổn. Nga cũng cho biết họ cần đảm bảo an ninh để bảo vệ chính mình.

Bộ Ngoại giao cho biết Moscow đang đề xuất một loạt các bước để giảm căng thẳng, bao gồm tổ chức các cuộc tập trận quân sự ở các giới hạn đã thỏa thuận từ biên giới Nga-NATO và thiết lập khoảng cách an toàn giữa các tàu chiến và máy bay của đối phương, đặc biệt là ở Baltic và Biển Đen.

Moscow cũng kêu gọi đổi mới đối thoại quốc phòng thường xuyên với Mỹ và NATO, cũng như kêu gọi Washington gia nhập lệnh cấm triển khai vũ khí hạt nhân tầm trung ở châu Âu.

Trước đó, Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov cảnh báo các nước phương Tây không nên bác bỏ yêu cầu của Nga về bảo đảm an ninh một cách hợp pháp.

"Nếu các đối thủ của chúng tôi ở phía bên kia - trên hết là Mỹ mà còn các nước khác, các đồng minh của họ, cái được gọi là các nước có cùng chí hướng - nếu họ từ chối và cố gắng mạo hiểm, họ chắc chắn sẽ phải nhận được một tình huống an ninh tệ hại hơn nữa", ông Ryabkov nói.

"Không đồng ý có nghĩa là tiến gần hơn tới một cuộc đối đầu lớn", Thứ trưởng Ngoại giao Nga khẳng định.

Nguyễn Hoàng (Theo Reuters)