Chậm di dời, “bức tử” môi trường

Theo tìm hiểu được biết, Dự án trạm trộn bê tông xi măng và bê tông nhựa nóng tại khu vực Lèn Dơi, xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc chỉ cách khu dân cư khoảng 30 – 50 m, được Ban quản lý Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An phê duyệt Đề án bảo vệ môi trường chi tiết dự án “Văn phòng, bãi tập kết xe, máy, cấu kiện xây dựng phục vụ thi công các công trình” theo Quyết định số 102/QĐ-KKT ngày 6/5/2016.

Công ty Cổ phần Xây dựng Tân Nam là đơn vị thi công, xây dựng 2 tuyến đường trọng điểm là tuyến đường D4 trong Khu kinh tế (KKT) Đông Nam và khắc phục vệt hằn bánh xe trên Quốc lộ 1A, đoạn qua xã Nghi Yên.

Trước đó, rạng sáng ngày 3/7/2016, trong quá trình vận hành, hoạt động tại trạm trộn bê tông nhựa đã gây ô nhiễm môi trường như xả khói đen, mùi nhựa đường, bụi ảnh hưởng đến sinh hoạt, gây nhiều bức xúc cho các hộ dân các xóm Cửa Mỏ, Tây Sơn. Bức xúc nên các hộ dân đã tập trung tại cổng Dự án yêu cầu Công ty Cổ phần Xây dựng Tân Nam ngừng ngay việc vận hành trạm trộn bê tông nhựa, tránh gây khói, mùi khó chịu.

Sau đó, Ban quản lý KKT Đông Nam, UBND huyện Nghi Lộc, UBND xã Nghi Yên, Công ty CP XD Tân Nam đã có buổi làm việc với người dân xóm Cửa Mỏ và Tây Sơn. Cuộc họp kết luận: Đề nghị di dời trạm trộn của Công ty CP XD Tân Nam ra vị trí cách khu dân cư tối thiểu 1km trước ngày 30/10/2017.

Lấy lý do được tiếp tục vận hành trạm trộn để cung cấp bê tông nhựa cho các dự án trọng điểm của tỉnh cần triển khai gấp tiến độ nhằm kéo dài thời gian bắt buộc phải di dời trạm trộn ra xa khu dân cư, Công ty Cổ phần Xây dựng Tân Nam đã thỏa thuận với các cụm dân cư ở khu vực bị ảnh hưởng “được thuê lại môi trường của bà con” từng năm một bằng hình thức hỗ trợ tiền độc hại cho người dân.

Cụ thể mỗi năm, công ty hỗ trợ tiền độc hại cho các hộ dân theo các loại 1, 2, 3 tùy vào khoảng cách từ hộ dân đến trạm trộn bê tông. Loại 1: mỗi năm 1 khẩu/2 triệu đồng; loại 2: mỗi năm 1 khẩu/1 triệu đồng; loại 3: mỗi khẩu/500 ngàn.

Theo ông Hoàng Phúc Tùng, xóm trưởng xóm Cửa Mỏ (xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc) cho biết, Trạm trộn bê tông nhựa của Công ty Cổ phần Xây dựng Tân Nam hoạt động đã hơn 3 năm nay. Trạm trộn đã nhả khói bụi, mùi nhựa thảm khét lẹt gây ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng chục hộ sống xung quanh.

“Người dân nơi đây đã nhiều lần kiến nghị lên UBND xã Nghi Yên. Sau đó xã Nghi Yên và các cơ quan chức năng đã quyết định đình chỉ hoạt động của Trạm trộn này từ năm 2016, nhưng do điều kiện nên công ty đã  hứa với các hộ dân sẽ di dời vào một thời gian gần nhất. Trong quá trình chờ di dời, công ty đã xin làm hợp đồng cho thuê từng năm một với các hộ dân khu vực bị ảnh hưởng bằng việc hỗ trợ tiền độc hại cho người dân để được ở lại tiếp tục hoạt động. Nhưng cứ hết năm nay rồi thì công ty lại tiếp tục xin gia hạn lại năm sau mà không chịu di dời trạm trộn ra xa khu dân cư”, ông Tùng nói.

Hoạt động “chui” vẫn không bị xử lý

Theo tài liệu mà phóng viên có được, Ban quản lý KKT Đông Nam Nghệ An đã có văn bản chấm dứt hoạt động dự án trạm trộn bê tông xi măng và bê tông nhựa nóng tại khu vực Lèn Dơi, xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc, thuộc Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An của Công ty Cổ phần xây dựng Tân Nam kể từ ngày 28/5/2019; đồng thời thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư số 0568577032 do Ban quản lý KKT Đông Nam Nghệ An cấp ngày 30/11/2017.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của PV vào chiều ngày 24/7/2019, bên trong Trạm trộn bê tông này máy móc vẫn hoạt động ầm ầm, nhả khói bụi và mùi hôi bốc lên mù mịt tràn sang khu dân cư. Ngay ở cổng Trạm trộn bê tông, các xe tải chuyên dụng ra vào liên tục. Khi PV tác nghiệp, một thanh niên từ bên trong trạm trộn này đi ra dùng tay cản ống kính, không cho PV tác nghiệp.

Ông Đậu Xuân Luân, Chủ tịch UBND xã Nghi Yên cho biết, Trạm trộn này đóng trên địa bàn xã chỉ mang tính chất tạm thời, Công ty lấy lý do cung cấp bê tông nhựa cho các dự án trọng điểm của tỉnh để chậm di dời. Người dân cũng đã có nhiều ý kiến về vấn đề ô nhiễm môi trường từ Trạm trộn này và xã cũng đã phản ánh lên huyện, tỉnh. Sau đó, Công ty Cổ phần Xây dựng Tân Nam về thỏa thuận với các hộ dân ở khu vực xung quanh để hỗ trợ tiền môi trường độc hại cho người dân.

“Thực chất, ô nhiễm môi trường từ trạm trộn không chỉ ảnh hưởng đến các hộ dân xung quanh nữa, mà các hộ dân ở xa cũng có quan điểm cần sớm di dời trạm trộn này vì đã đề nghị từ lâu. Địa phương cũng mong muốn trạm trộn nhanh chóng di dời càng sớm càng tốt, sắp tới xã sẽ tiếp tục đề xuất di dời”, ông Luân nói.

Cũng theo Chủ tịch UBND xã Nghi Yên, trước đây, trạm trộn bê tông này đã bị buộc ngừng hoạt động 3 tháng để khắc phục vì đã gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên sau khi khắc phục xong thì thấy khói vẫn nhiều, muốn biết hàm lượng khí độc trong khói bao nhiêu, thì phải nhờ đến cơ quan chức năng.

Ông Nguyễn Bá Điệp, Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường huyện Nghi Lộc cho biết, toàn bộ phần giao đất, cấp giấy chứng nhận, báo cáo đánh giá tác động môi trường đều thuộc Khu Kinh tế Đông Nam quản lý cả; bên huyện chỉ quản lý hành chính thôi. Tất cả các  đợt mà người dân có ý kiến phản ánh đến, huyện cũng đều có văn bản đề nghị Khu Kinh tế Đông Nam, Sở Tài nguyên Môi trường xuống kiểm tra.

Nhà báo & Công luận sẽ tiếp tục thông tin

Trần Phong – Anh Tuấn