Các đề xuất về vấn đề di cư vừa được phê duyệt của Nghị viện châu Âu đã vấp phải tranh cãi trong các cuộc đàm phán với các nước thành viên EU. Các quốc gia thành viên có một năm để cải cách hệ thống tị nạn trước cuộc bầu cử toàn châu Âu dự kiến vào tháng 5/2024.

Theo đề xuất trên, nếu một quốc gia EU bị ảnh hưởng bởi sự xuất hiện ồ ạt của người di cư, toàn khối sẽ phải chia sẻ trách nhiệm đối với những người di cư đến.

Sau đó, những người di cư có thể được tái định cư dựa trên bất kỳ mối liên kết có ý nghĩa nào mà họ có với các quốc gia thành viên nhất định, bao gồm mối quan hệ gia đình, sự tương đồng về văn hóa hoặc nơi họ đã được học trước đây.

Tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại, các nhà ngoại giao cho rằng dường như chưa có bước tiến mới nào trong vấn đề này. Có ý kiến cho rằng người di cư không cần thiết phải cân nhắc kỹ lưỡng việc chọn một quốc gia tốt hơn để tái định cư trong tương lai, vì điều này sẽ kéo dài vấn đề.

Các quy tắc hiện hành quy định rằng quốc gia nhập cảnh đầu tiên của người di cư sẽ phải chịu trách nhiệm về họ. Các nước EU ở Địa Trung Hải cho rằng điều này là không công bằng.

Các quốc gia như Ý, Hy Lạp và Malta, nơi đã tiếp nhận một lượng lớn người di cư đến qua Địa Trung Hải trong những tháng gần đây, đã kêu gọi chia sẻ gánh nặng. Nhưng các thành viên EU khác từ chối ý tưởng về hạn ngạch bắt buộc của người di cư.

Năm 2015, hơn một triệu người di cư (chủ yếu chạy trốn từ vùng chiến sự ở Syria) đã phơi bày hệ thống di cư và tị nạn bế tắc của EU. Các cơ sở tiếp nhận của Hy Lạp và Ý nhanh chóng trở nên quá tải, nghị viện buộc phải tìm kiếm các giải pháp cho vấn đề này.

Nhiều năm sau đó, di cư vẫn là một chủ đề nóng ở châu Âu, cho đến khi các đợt phong tỏa do COVID-19 làm chậm lại quá trình di chuyển của người di cư. Đến năm 2022, lượng người di cư đến từ Địa Trung Hải đã tăng mạnh trở lại, với 330.000 lượt nhập cảnh trái phép được báo cáo.

Hoài Phương (theo DW, AP, Reuters)