Dự án Thủy điện Đăk Bla 3 do CTCP Đầu tư phát triển điện Chiến Thắng đề xuất.

Theo đề xuất, báo cáo của Công ty CP Đầu tư phát triển điện Chiến Thắng, dự án Thủy điện Đăk Bla 3 sẽ thực hiện điều tiết nước theo chế độ ngày đêm với công suất lắp máy là 8,6MW, lưu lượng nước lớn nhất qua nhà máy là 187 m3/s, lưu lượng đảm bảo phát điện là 0,54 m3/s, sẽ cung cấp cho hệ thống điện của khu vực điện lượng trung bình là 28,46 triệu kWh/năm và dự án đã bố trí công trình xả dòng chảy tối thiểu đảm bảo nhu cầu sử dụng nước của hạ lưu đồng thời nhà máy ngay sau đập nên trong quá trình triển khai dự án ít ảnh hưởng đến chế độ dòng chảy và hệ sinh thái của Sông Đăk Bla và khu vực hạ lưu.

Tại buổi làm việc, đại diện lãnh đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan đã thảo luận, phân tích các vấn đề liên quan đến Dự án như: Tác động tiêu cực ảnh hưởng đến nền văn hóa, du lịch, chất lượng môi trường không khí xung quanh, môi trường nước, môi trường đất và các rủi ro, sự cố ngoài ý muốn; ảnh hưởng các loại chất thải sinh hoạt, chất thải rắn sinh hoạt, chất thải nguy hại; các vấn đề liên quan đến sạt lở, bồi lắng lòng hồ; ô nhiễm nước hồ chứa do phân hủy thảm thực vật; tác động do xói lở bờ và đáy sông sau cửa xả nhà máy; tác động đến hệ sinh thái, thủy sinh...

Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tim ghi nhận các ý kiến đề xuất của các cơ quan, đơn vị có liên quan về việc ảnh hưởng đến tác động môi trường đối với xây dựng Thủy điện Đăk Bla 3; đề nghị Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển điện Chiến thắng cần phân tích, làm rõ và thuyết minh các nội dung liên quan đến Dự án như bảo đảm an toàn của đập, ảnh hưởng tác động về cảnh quan, đường giao thông, giải quyết công ăn việc làm cho người dân…, đảm bảo phù hợp gắn với tình hình phát triển KTXH của địa phương và theo đúng quy định của pháp luật.

Đáng nói, dự án Thủy điện Đắk Bla 3 hiện đang bị người dân làng du lịch cộng đồng Kon Kơ Tu (xã Đắk Rơ Wa) phản đối. Vào tháng 3 vừa qua, Sở Công Thương Kon Tum cùng các sở, ngành địa phương đến nhà rông thôn Kon Kơ Tu đối thoại với người dân vùng dự án. Tại buổi đối thoại, người dân thôn Kon Kơ Tu nêu lo ngại rằng, thủy điện xây dựng sẽ ảnh hưởng đến hoạt động du lịch, việc đi lại qua sông để sản xuất, vấn đề môi trường và an toàn của người dân.

Theo báo cáo đối thoại, tham vấn của Sở Công Thương Kon Tum, bên cạnh mặt tích cực, dự án khi triển khai sẽ làm mất đi cảnh quan hoang sơ; các ghềnh đá, bãi sông sẽ bị ngập trong lòng hồ thủy điện; việc du lịch bằng thuyền độc mộc phần nào bị ảnh hưởng. Dự án khi thi công sẽ tác động đến môi trường, ảnh hưởng đến việc thu hút khách du lịch tìm đến nơi yên tĩnh. 

Ông Nguyễn Thanh Cao (nguyên Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum, nguyên Chủ tịch Liên hiệp Hội Khoa học Kỹ thuật tỉnh) cho rằng, sông Đắk Bla có vai trò quan trọng, bao bọc xung quanh thành phố, tạo cảnh quan đẹp, điều tiết khí hậu cho TP Kon Tum.

Đây cũng là nơi sinh sống, là nguồn sống của đồng bào dân tộc nhiều đời ở Kon Tum. Trên sông Đắk Bla trước đã có một thủy điện xây dựng. Thủy điện Đắk Bla 3 là thủy điện nhỏ, nếu xây dựng sẽ phá vỡ cảnh quan, tác động đến môi trường, làm mất đất sản xuất của dân, dòng chảy mùa khô không đảm bảo nên hạ du vào mùa khô sẽ bị cạn kiệt, nguồn lợi từ cá sẽ không còn. Do đó, ông Cao cho rằng, nếu đơn thuần dự án chỉ là xây thủy điện thì không nên làm.

Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt tồn tại trong quy hoạch, quản lý, giám sát và vận hành thủy điện tại Kon Tum. Trong đó, việc phê duyệt bổ sung quy hoạch phát triển thủy điện vừa và nhỏ chưa quan tâm đúng mức đến ảnh hưởng môi trường, đất rừng. Quy hoạch 81 thủy điện chiếm hơn 1.100ha đất rừng có biểu hiện chạy theo nhà đầu tư.

Mặt khác, năm 2019, UBND tỉnh có văn bản tạm dừng chủ trương khảo sát, lập hồ sơ bổ sung các công trình thủy điện vừa và nhỏ vào quy hoạch, nhưng chỉ đạo này chưa được thực hiện triệt để, khi một năm sau vẫn có 26 thủy điện được bổ sung vào quy hoạch.

Thanh tra Chính phủ cho rằng, UBND tỉnh Kon Tum cần rà soát, điều chỉnh, loại bỏ bớt các dự án thủy điện quy mô vừa và nhỏ, tránh nguy cơ xảy ra lũ lụt do thủy điện chiếm đất rừng, làm ảnh hưởng đến môi trường, mất tài nguyên.

Dương Lâm