Vài năm trước, giáo sư Anthony Feinstein đã cho xuất bản một báo cáo nghiên cứu cho Viện Nghiên cứu Báo chí của Reuters về tổn thương đạo đức. Báo cáo tập trung vào các nhà báo đã đưa tin về cuộc khủng hoảng người tị nạn vào năm 2015.

Theo Báo cáo, với những người đưa tin tại hiện trường, họ có thể có thêm cảm giác tội lỗi về trách nhiệm mà bản thân cảm thấy phải gánh vác để đưa tin về những câu chuyện ảnh hưởng đến cộng đồng. Các nhà báo địa phương thường gặp nhiều rủi ro nhất về thể chất và tâm lý.

Nhiều nhà báo hiện đang đưa tin về hậu quả của trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria có thể phải đối mặt với những thách thức khác có thể khiến họ bị tổn thương về tinh thần. Do vấn đề của tin tức, nhiều câu chuyện không còn xuất hiện trên các trang báo, mặc dù nỗi đau vẫn còn và cuộc sống vẫn tiếp diễn. Điều đó có thể mang lại rất nhiều thất vọng, làm tổn thương về mặt tinh thần cho nhà báo.

Một số nhà báo đưa tin về trận động đất hẳn đã chứng kiến những thiệt hại khủng khiếp mà cuộc xung đột ở Syria gây ra cho người dân trong khu vực, hoặc những câu chuyện nhạy cảm trong khu vực. Điều quan trọng cần lưu ý là chấn thương tích lũy mà họ có thể đã tiếp xúc, trực tiếp hoặc gián tiếp, và điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của họ ghê gớm.

Gánh nặng làm chứng

Cũng theo Báo cáo này, một trong những bài học lớn nhất là việc nhắc nhở bản thân về lý do tại sao chúng ta làm công việc của các nhà báo. Điều này được gọi là "làm chứng".

Sẽ rất hữu ích cho các nhà báo nếu biết những gì cấu thành và không cấu thành công việc của mình. Trong các tình huống khủng hoảng, điều này có thể trở nên phức tạp, đặc biệt nếu chúng ta là người đầu tiên đến hiện trường. Đối với nhiều người trong chúng ta, bản năng tự nhiên của con người là muốn giúp đỡ, và nếu không có ai khác ở đó, thì chúng ta có thể không có lựa chọn nào khác.

Nhưng với tư cách là nhà báo, chúng ta không phải là nhân viên cứu trợ, nhân viên y tế, đội cứu hộ, cơ quan thực thi pháp luật hay cơ quan tư pháp. 

Nếu liên tục làm mờ ranh giới giữa những gì chúng ta làm với tư cách là nhà báo và những gì người khác phải làm trong lĩnh vực công việc của họ, điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của chúng ta. Vì vậy, khi có thể, điều quan trọng là phải giới hạn hành động trong công việc chuyên môn của chúng ta.

Khi nói đến sức khỏe tinh thần, giáo dục là rất quan trọng. Cảm xúc mãnh liệt là điều bình thường khi chúng ta kể về những câu chuyện căng thẳng, mệt mỏi và đau thương. Cách kiềm chế những cảm xúc đó và đưa tin một cách khách quan cũng là điều cần được rèn giũa.

Điều quan trọng nữa là chúng ta phải tìm cách hỗ trợ những đồng nghiệp của mình, những người có thể có nguy cơ bị tổn thương về mặt tinh thần. Mặc dù đây không được coi là một bệnh tâm thần, nhưng tổn thương tinh thần nếu không được điều trị có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến con người, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và khả năng làm báo của chúng ta.

Tạm dừng để suy nghĩ

Một cuộc khủng hoảng có thể đến bất chợt. Nhưng có một số bước chúng ta có thể lên kế hoạch: các câu chuyện nào có thể kể trước, các chiến lược đối phó và nguồn hỗ trợ, những gì chúng ta có thể và không thể kiểm soát... Điều này giúp chúng ta có thể đảm bảo có sẵn các kế hoạch dự phòng nếu mọi thứ không diễn ra theo kế hoạch và chúng ta có cách duy trì liên lạc với những người mà chúng ta tin tưởng.

Mối quan hệ bền chặt với đồng nghiệp và cảm thấy được hỗ trợ bởi các lãnh đạo của tờ báo là chìa khóa để giảm thiểu nguy cơ tổn thương tinh thần.

Nơi nào chúng ta cảm thấy ít được hỗ trợ hơn, đó là nơi xuất hiện những rạn nứt trong cấu trúc đạo đức mà sau đó có nguy cơ gây tổn thương. Chúng ta biết rằng việc có thể nói chuyện với đồng nghiệp có thể hữu ích, và có cơ hội nghỉ ngơi trong khi đưa tin và đặc biệt là sau đó, là rất quan trọng.

Chúng ta cũng biết rằng thật khó để thoát khỏi một câu chuyện đã trở nên rất quan trọng đối với bản thân. Do đó, điều quan trọng đối với các nhà quản lý và lãnh đạo cấp cao là đảm bảo các nhà báo biết rằng họ được hỗ trợ và đánh giá cao cho công việc họ đã làm; và rằng việc dành thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi, và có thể đưa tin về một loại câu chuyện khác, không phải là dấu hiệu của sự yếu kém.

Quyền được lắng nghe

Trong nhiều năm, đã có những câu chuyện về tác động của công việc của các nhà báo đối với sức khỏe tinh thần của họ. 

Chúng ta đang chứng kiến ​​sự gia tăng giáo dục về sức khỏe tinh thần và các cuộc trò chuyện trở nên cởi mở hơn, nhưng vẫn có nhiều trường hợp mọi người vẫn cảm thấy không thể chia sẻ trải nghiệm của mình.

Chúng ta cũng biết rằng ở nhiều tòa soạn, điều này vẫn chưa hiện hữu. Các nhà báo đang tiếp tục phải đối mặt với những tình huống khiến họ có nguy cơ bị tổn thương về mặt tinh thần.

Tất nhiên, chấn thương của chúng ta không giống như chấn thương của những người đã trải qua thảm họa. Nhưng điều đó không có nghĩa là những người làm báo không có quyền yêu cầu giúp đỡ, được lắng nghe và được giúp đỡ để làm công việc của mình.

Hoàng Tôn (theo Journalism)