Theo các số liệu mới nhất, sản lượng dầu thô trung bình hàng ngày của Nga trong năm 2024 đã sụt giảm xuống mức thấp nhất trong gần hai thập kỷ, phản ánh rõ tác động từ các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga.

Nền tảng phân tích thương mại dầu mỏ Seala ghi nhận, sản lượng dầu thô của Nga trong năm nay trung bình đạt 1.254 tấn mỗi ngày - mức thấp nhất kể từ năm 2005.

Các phương tiện truyền thông Ukraine, bao gồm trang tin quân sự Militarnyi, đã dẫn lại số liệu này cùng thông tin về việc các nhà máy lọc dầu ở Nga phải đối mặt với mức sản lượng thấp nhất từ năm 2012 do các đợt sửa chữa khẩn cấp sau các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái.

Tại sao điều này quan trọng?

Dầu mỏ là nguồn thu nhập quan trọng của Nga, quốc gia sản xuất dầu lớn thứ ba trên thế giới, đóng góp hơn 12% sản lượng dầu thô toàn cầu. Chính vì vậy, dầu mỏ đã trở thành mục tiêu của các biện pháp trừng phạt từ phương Tây nhằm đáp trả cuộc xung đột tại Ukraine do Tổng thống Vladimir Putin phát động vào năm 2022, qua đó cắt giảm nguồn tài chính cho các hoạt động quân sự của Nga.

Các biện pháp này bao gồm việc Nhóm G7 áp đặt mức trần giá 60 USD/thùng đối với dầu thô vận chuyển qua đường biển của Nga. Tuy nhiên, Nga đã lách luật nhờ một "đội tàu trong bóng tối" được che giấu liên kết thông qua các công ty bình phong.

Trong khi đó, Ukraine đã thành công trong việc tiến hành các cuộc tấn công vào các cơ sở sản xuất dầu sâu trong lãnh thổ Nga, mặc dù không thường xuyên nhận trách nhiệm về các vụ việc này.

Diễn biến chi tiết

Dữ liệu từ Seala cho thấy, sản lượng dầu thô hàng ngày của Nga vào năm 2022 đạt 1.330 tấn, nhưng đã giảm xuống còn 1.254 tấn trong năm nay. Đồng thời, sản lượng kết hợp giữa dầu thô và khí ngưng tụ cũng ghi nhận mức thấp kỷ lục, chỉ đạt 1.428 nghìn tấn mỗi ngày - thấp nhất kể từ năm 2011.

Militarnyi nhận định: "Sản lượng dầu thô đã giảm xuống mức thấp nhất trong 19 năm, trong khi sản lượng tại các nhà máy lọc dầu ở Nga rơi vào mức thấp nhất trong 12 năm qua". Theo số liệu của Reuters, Nga dự kiến chỉ xử lý 267 triệu tấn dầu trong năm nay - giảm 8 triệu tấn so với năm 2023, đánh dấu mức thấp nhất kể từ năm 2012.

Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã gây ra những thiệt hại đáng kể, khiến việc sửa chữa thiết bị tại các nhà máy lọc dầu trở nên khó khăn hơn do lệnh cấm vận công nghệ từ phương Tây.

Trong số các nhà máy bị ảnh hưởng nặng nề, nhà máy tại Tuapse (Krasnodar, Biển Đen) thuộc sở hữu của tập đoàn Rosneft đã chịu hai vụ hỏa hoạn lớn vào tháng 1 và tháng 7 năm 2024, khiến sản lượng giảm tới 59,6%, tương đương 5,5 triệu tấn.

Tại nhà máy Nizhegorodnefteorgsintez (Nizhny Novgorod), cuộc tấn công vào tháng 3 đã dẫn đến mức giảm 21,8%, tương đương 3,4 triệu tấn. Trong khi đó, nhà máy Novoshakhtinsk (Rostov) ghi nhận sản lượng giảm gần một phần ba, tương đương 1,5 triệu tấn.

Ngoài ra, giá xăng bán lẻ tại Nga cũng tăng đột biến, với mức tăng 11% trong năm 2024, đạt 60,57 ruble/lít, theo cơ quan thống kê quốc gia Rosstat.

Phản ứng và dự báo

Các chuyên gia nhận định rằng ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga có khả năng phục hồi nhờ nguồn cung cấp thiết bị cần thiết để sửa chữa nhà máy lọc dầu và nhu cầu nhiên liệu ổn định. Ông Alexander Frolov, nhà phân tích tại InfoTEK, cho biết: "Nếu duy trì được mức sản lượng trong nửa cuối năm, sản lượng chế biến dầu vào năm 2025 có thể tăng từ 4 đến 5%".

Tuy nhiên, Nga vẫn có khả năng tiếp tục xuất khẩu dầu thông qua "đội tàu trong bóng tối", trong khi các quốc gia châu Âu tiếp tục nỗ lực kiềm chế hoạt động thương mại này nhằm giảm nguồn tài chính phục vụ chiến sự tại Ukraine.

Dũng Phan (Theo Newsweek)