Theo các số liệu mới nhất, xuất khẩu nhiên liệu bằng đường biển của Nga trong năm 2024 dự kiến sẽ giảm đáng kể do công suất xử lý tại các nhà máy lọc dầu trong nước bị thu hẹp. Nguyên nhân chính là do chính phủ Nga đã chỉ đạo các nhà máy ưu tiên cung cấp cho thị trường nội địa.

Sự sụt giảm đáng báo động

Sản lượng xuất khẩu các sản phẩm dầu qua đường biển của Nga trung bình đạt khoảng 2,2 triệu thùng mỗi ngày trong năm 2024. Con số này giảm 9% so với năm 2023 và giảm tới 10% so với năm 2022, thời điểm mà châu Âu vẫn còn nhập khẩu nhiên liệu từ Nga.

Mức giảm này vượt xa mức suy giảm trong công suất lọc dầu nội địa của Nga, vốn chỉ giảm khoảng 3% trong năm 2024 so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy Nga đang ưu tiên thị trường nội địa hơn bao giờ hết, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng leo thang tại khu vực.

Sự thay đổi trong chính sách năng lượng của Nga phần lớn xuất phát từ các vụ tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine, gây thiệt hại lớn cho cơ sở hạ tầng năng lượng. Chính quyền Moscow đã yêu cầu các nhà máy lọc dầu trong nước tập trung vào đáp ứng nhu cầu nội địa, nhằm đảm bảo sự ổn định trong cung ứng năng lượng trong nước.

Bên cạnh đó, các lệnh trừng phạt từ phương Tây nhằm vào lĩnh vực năng lượng của Nga vẫn chưa tạo ra những tác động lớn như mong đợi đối với khả năng xuất khẩu nhiên liệu của nước này. Thay vào đó, Nga đã tìm cách chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường mới như châu Á, Trung Đông và châu Phi.

Hướng đi mới của Nga

Hiện tại, khoảng 20% sản lượng nhiên liệu của Nga được xuất khẩu sang Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi Trung Quốc chiếm 11%. Ngoài ra, khoảng 17% lượng dầu diesel và dầu khí của Nga trong năm nay đã được vận chuyển tới Brazil, một trong những thị trường đang nổi bật tại khu vực Nam Mỹ.

Bối cảnh và diễn biến quốc tế

Trong khi đó, các quốc gia thuộc Nhóm G7 đang xem xét các biện pháp thắt chặt giá trần đối với dầu mỏ Nga nhằm hạn chế khả năng tài chính của Moscow trong việc hỗ trợ chiến dịch quân sự tại Ukraine. Đây là một phần trong nỗ lực toàn cầu nhằm kiểm soát ảnh hưởng của Nga trên thị trường năng lượng quốc tế.

Cũng cần nhắc đến sự cố tại Nhà máy Chế biến Sản phẩm Dầu Novoshakhtinsk, một trong những cơ sở lọc dầu lớn nhất ở miền nam Nga. Nhà máy này đã phải tạm dừng hoạt động cả hai đơn vị lọc dầu chính sau vụ tấn công bằng máy bay không người lái, làm gián đoạn nghiêm trọng chuỗi cung ứng dầu tại khu vực.

Trong bối cảnh chịu nhiều áp lực từ cả trong nước và quốc tế, ngành năng lượng của Nga đang đối mặt với không ít thách thức. Tuy nhiên, với sự linh hoạt trong việc tái định hướng thị trường xuất khẩu, Nga vẫn duy trì vị thế đáng kể trên bản đồ năng lượng toàn cầu. Dù vậy, các diễn biến tiếp theo sẽ phụ thuộc rất nhiều vào tình hình địa chính trị và chính sách của các nước lớn trong thời gian tới.

Dũng Phan (Theo Ukrainska Pravda)