Cơn ác mộng lạm phát

Các biện pháp trừng phạt của phương Tây được áp đặt sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraine đã khiến giá năng lượng toàn cầu tăng đột biến và niềm tin của người tiêu dùng ở châu Âu giảm mạnh. Nga cũng đang bị cắt đứt khỏi các thị trường tài chính phương Tây.

Các nhà kinh tế cho rằng nền kinh tế châu Âu sẽ bị ảnh hưởng. Các nhà phân tích của Barclays đã cắt giảm dự báo tăng trưởng của khu vực đồng euro cho năm nay từ hơn 4% xuống 2,4%. Tiêu dùng tư nhân, đầu tư và xuất khẩu đều dự kiến ​​sẽ tăng với tốc độ chậm hơn trên toàn châu lục.

Đồng thời, giá năng lượng và các mặt hàng khác như lúa mì và kim loại đang tăng nhanh. Barclays đã tăng dự báo lạm phát khu vực đồng euro năm 2022 sẽ tăng thêm 1,9 điểm lên 5,6%. Nói cách khác, xung đột đang gây ra lạm phát đình trệ, mô tả một thời kỳ lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế yếu. Ví dụ điển hình nhất của vấn đề này là những năm 1970, khi một cú sốc năng lượng ảnh hưởng đến các nền kinh tế phát triển.

Lạm phát là một cơn ác mộng đối với các nhà hoạch định chính sách, những người có rất ít lựa chọn tốt để kiềm chế giá tăng mà không làm tổn hại đến nền kinh tế. Tại Mỹ vào những năm 1970, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Paul Volcker cuối cùng đã buộc phải tăng lãi suất lên mức chưa từng có để kiểm soát lạm phát.

Quay lại hiện tại, châu Âu giờ đây có thể đang phải đối mặt với điều gì đó tồi tệ hơn là lạm phát: Một cuộc suy thoái tiềm tàng với lạm phát ngoài tầm kiểm soát. Barclays nói rằng nền kinh tế có thể trở nên tồi tệ hơn dự kiến. Ngân hàng này cảnh báo rằng tình hình rất không chắc chắn.

Tình huống xấu nhất là gì?

Theo Capital Economics, lệnh cấm hoàn toàn đối với nhập khẩu năng lượng của Nga sẽ đẩy giá dầu thô Brent lên 160 USD/thùng và đẩy khu vực đồng euro vào cuộc suy thoái lần thứ ba kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19.

Nhà kinh tế Caroline Bain cho biết: “Sự sụp đổ trong thương mại năng lượng với Nga sẽ dẫn đến việc phân chia quyền lực ở các khu vực của châu Âu, từ đó phá vỡ chuỗi cung ứng và có thể gây ra thêm áp lực lạm phát trên toàn cầu”. Bà nói thêm: “Giá năng lượng cao hơn cũng sẽ thúc đẩy giá hàng hóa nông nghiệp và kim loại công nghiệp tăng". 

Các quan chức Mỹ đã thảo luận về việc cấm nhập khẩu. Các nhà lãnh đạo EU đã nói rõ trong tuần này rằng khối này vẫn chưa thể đồng ý với Mỹ, vì tác động đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp là quá lớn.

Các nhà phân tích tại Barclays viết: "Chúng tôi nghĩ rằng xung đột sẽ khiến ECB bị đình trệ và ECB sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để ngăn cuộc chiến này biến thành một cuộc khủng hoảng kinh tế và tài chính".

Điều đó có nghĩa là ECB sẽ không tăng lãi suất trước tháng 3/2023 và không chấm dứt chính sách tiền tệ lỏng lẻo hiện nay. Barclays cũng hy vọng ngân hàng trung ương sẽ giữ tất cả các lựa chọn trên bàn khi cần duy trì sự ổn định.