Nhưng các nhà khoa học nói rằng đó chỉ là một phần nhỏ trong tổng số thiệt hại của biến đổi khí hậu và con số tử vong do nhiệt độ đang tăng lên theo cấp số nhân. Ngoài ra, còn rất nhiều thiệt hại về người liên quan tới các tác nhân thời tiết khắc nghiệt khác như mưa bão, lũ lụt do ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu.

Theo một nghiên cứu được công bố hôm thứ Hai (31/5) trên tạp chí Nature Climate Change, hàng chục nhà nghiên cứu đã xem xét các ca tử vong do nhiệt ở 732 thành phố trên toàn cầu từ năm 1991 đến năm 2018, đã tính toán rằng 37% các ca tử vong là do nhiệt độ cao hơn từ việc trái đất nóng lên.

Con số này tương đương với 9.700 người tử vong mỗi năm tại các thành phố này, và con số thực tế có thể còn lớn hơn khi mở rộng pham vi trên toàn thế giới.

“Đây là những cái chết liên quan đến nắng nóng mà thực sự có thể ngăn ngừa được. Đó là thứ mà chúng ta đã trực tiếp gây ra”, bà Ana Vicedo-Cabrera, nhà dịch tễ học tại Viện Y tế Dự phòng và Xã hội thuộc Đại học Bern, Thụy Sĩ, cho biết.

Tỷ lệ tử vong vì nhiệt do biến đổi khí hậu cao nhất là ở các thành phố thuộc Nam Mỹ.

Bà Vicedo-Cabrera chỉ ra Nam Âu và Nam Á là những điểm nóng khác về tử vong do biến đổi khí hậu.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy Sao Paulo, Brazil, là nơi có nhiều ca tử vong do nắng nóng liên quan đến khí hậu nhất, trung bình là 239 người mỗi năm.

Ảnh hưởng sức khỏe ‘tiêu cực’

Nghiên cứu cho thấy khoảng 35% số ca tử vong do nắng nóng ở Mỹ có thể là do biến đổi khí hậu, tương đương 1.100 người mỗi năm, và đứng đầu là 141 ca ở New York.

Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu tử vong trong nhiều thập kỷ ở 732 thành phố để vẽ các đường cong mô tả chi tiết tỷ lệ tử vong của mỗi thành phố thay đổi như thế nào theo nhiệt độ và đường cong tử vong do nhiệt thay đổi như thế nào giữa các thành phố. Một số thành phố thích ứng với nhiệt tốt hơn những thành phố khác vì điều hòa không khí, các yếu tố văn hóa và điều kiện môi trường, bà Vicedo-Cabrera nói.

Sau đó, các nhà nghiên cứu lấy nhiệt độ quan sát được và so sánh chúng với 10 mô hình máy tính mô phỏng một thế giới không có biến đổi khí hậu.

Bằng cách áp dụng kỹ thuật đã được khoa học chấp nhận đó cho các đường cong tử nhiệt cá nhân cho 732 thành phố, các nhà khoa học đã tính toán được số ca tử vong vì nhiệt do biến đổi khí hậu.

“Mọi người tiếp tục yêu cầu chứng minh rằng biến đổi khí hậu đã và đang ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta. Nghiên cứu phân bổ này trả lời trực tiếp câu hỏi đó bằng cách sử dụng các phương pháp dịch tễ học hiện đại và lượng dữ liệu mà các tác giả đã tích lũy để phân tích là rất ấn tượng”, ông Jonathan Patz, Giám đốc Viện Y tế Toàn cầu tại Đại học Wisconsin, cho biết.

Ông Patz, người không tham gia nghiên cứu, cho biết đây là một trong những nghiên cứu đầu tiên trình bày chi tiết các ca tử vong do nhiệt liên quan đến biến đổi khí hậu hiện tại, chứ không phải trong tương lai.

Ông Antonio Gasparrini, giáo sư thống kê sinh học và dịch tễ học tại Trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London, nói với hãng tin AFP rằng: “Biến đổi khí hậu không phải là điều gì đó trong tương lai xa. Chúng tôi đã có thể đo lường các tác động tiêu cực đến sức khỏe, bên cạnh các tác động môi trường và sinh thái".

Các nhà khoa học cảnh báo, những đợt nắng nóng chết người có thể xảy ra mỗi thế kỷ một lần, nhưng biến đổi khí hậu có thể làm tăng cường độ các đợt nắng nóng này lên gấp nhiều lần.