Tại Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân diễn ra sáng nay (29/5), ông Nguyễn Văn Thanh (xã Vạn Thái, huyện Ứng Hòa, Hà Nội) cho biết, thời gian vừa qua, giá cả vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi đồng loạt tăng cao, hầu hết các mặt hàng tăng rất cao so với trước dịch COVID-19, khiến nhiều nông dân chịu thua lỗ, nhiều người phải treo ao, treo chuồng.

Từ vấn đề nêu trên, ông Thanh nêu câu hỏi với Thủ tướng Chính phủ: Xin hỏi Thủ tướng Chính phủ có chính sách, biện pháp gì để bình ổn giá vật tư đầu vào, tiếp sức, hỗ trợ nông dân?

Trợ giá đối với một số vật tư nông nghiệp để bớt khó khăn cho người nông dân

Trả lời nội dung này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên: Giá cả hàng hóa toàn cầu, trong đó có giá vật tư nông nghiệp, đã tăng rất cao trong gần 2 năm qua là do 3 nguyên nhân chính.

Cụ thể: Thứ nhất, giá các loại nguyên, nhiên liệu đầu vào cho sản xuất phân bón đều tăng cao.

Thứ hai, nguồn cung trên thị trường thế giới có xu hướng giảm, trong khi nhu cầu tiêu thụ tăng cao do phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19.

Thứ ba, gián đoạn chuỗi cung ứng bởi ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và xung đột chính trị ở một số quốc gia, vùng lãnh thổ.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, trước tình hình đó, Chính phủ và các bộ, ngành chức năng đã rất cố gắng để kiềm chế tốc độ tăng giá của vật tư nông nghiệp trong nước.

Cùng với đó, lãnh đạo Chính phủ đã có nhiều cuộc làm việc với các doanh nghiệp để yêu cầu chủ động tìm kiếm nguồn nguyên liệu nhập khẩu, phát huy công suất sản xuất, kiểm soát kênh phân phối, ưu tiên tối đa tiêu thụ tại thị trường trong nước, hạn chế xuất khẩu những mặt hàng là vật tư có tính chiến lược. "Đặc biệt, chúng ta cũng đã nghiên cứu những chính sách có thể điều chỉnh thuế, phí", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Theo Bộ trưởng Bộ Công thương, trong tình huống giá cả tiếp tục leo thang thì còn một công cụ nữa là đề xuất cấp có thẩm quyền việc trợ giá đối với một số vật tư để bớt khó khăn cho người nông dân.

"Tới đây, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục tham mưu cho Chính phủ và cấp có thẩm quyền để tiếp tục kiểm soát vật tư thiết yếu phục vụ cho sản xuất, đặc biệt là vật tư nông nghiệp. Chúng tôi sẽ tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp cùng nhau ngồi lại, bàn bạc việc chia sẻ khó khăn cho người nông dân", ông Nguyễn Hồng Diên cho biết.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Công thương, hiện nay, đối với sản xuất phân bón, giá nguyên liệu đầu vào tăng khoảng 130-170%, giá đầu ra cũng tăng tương ứng như vậy. Thực tế là vật tư đầu vào chỉ chiếm khoang 55-60% giá thành sản phẩm. Vì vậy, mặc dù giá nguyên liệu thế giới tăng, nhưng các doanh nghiệp cần tiết giảm chi phí sản xuất để chia sẻ lợi ích với người nông dân.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ tiếp tục kiểm tra, kiểm soát thị trường; các bộ, ngành cũng sẽ tiếp tục đề nghị xem xét lại thuế GTGT đối với phân bón để giúp kiềm chế mức độ tăng giá. Giải pháp cuối cùng, nếu tiếp tục có sự leo thang về giá, Bộ Công Thương sẽ cùng với Bộ NN&PTNN kiến nghị Chính phủ xem xét hỗ trợ trợ giá một số vật tư thiết yếu".

Nông dân Việt Nam đang lạm dụng hơn 55% chi phí vật tư đầu vào

Đưa ý kiến về vấn đề này, Bộ trưởng NN&PTNN Lê Minh Hoan cho biết, giá thành sản phẩm được quyết định bởi 2 yếu tố cầu thành là lượng và giá. Vì vậy, mô hình nông nghiệp mới tại đồng bằng sông Hồng và sông Cửu Long đã chứng minh chúng ta có thể tiết giảm lượng trong quy trình sản xuất để tiết kiệm vật tư đầu vào. Ngân hàng Thế giới đánh giá nông dân Việt Nam đang lạm dụng hơn 55% chi phí vật tư đầu vào.

"Tôi đã đi thị sát các mô hình và thấy rằng bà con nông dân có thể ứng dụng triệt để các mô hình, các phương thức được hướng dẫn, khuyến cáo của đơn vị khuyến nông để giảm nhiều chi phí", ông Lê Minh Hoan cho biết.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng lưu ý vấn đề ở đây là chi phí đầu vào thấp hơn để được đầu ra cao hơn. Doanh nghiệp cần tập trung nghiên cứu các mô hình mới để đạt mục tiêu bắt buộc là tiết giảm chi phí. Giải pháp tiếp theo là vào hợp tác xã để mua chung vật tư, mua sỉ thì giá sẽ rẻ hơn.

Cùng với đó, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, cần nỗ lực để dần tự chủ một số nguyên liệu trong sản xuất thức ăn chăn nuôi, thức ăn thuỷ sản...