Trong bài phát biểu trên truyền hình hôm 5/5, Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah cho biết ông sẽ ban lệnh cấm hình phạt tử hình và phê chuẩn Công ước Liên hợp quốc về chống tra tấn.

Thông báo này được đưa ra trong bối cảnh cộng đồng quốc tế kịch liệt lên án quyết định hồi tháng 4 của nước này về việc sẽ áp dụng các hình phạt hà khắc, gồm tử hình bằng cách ném đá, đối với những người quan hệ đồng tính, ngoại tình và phạm tội cưỡng hiếp.

Chỉ mới tuần trước, Brunei còn gửi thư đến Nghị viện châu Âu, hối thúc các chính trị gia phương Tây “cảm thông và hiểu” quy định ở đất nước Hồi giáo này. Liên Hợp Quốc lên án quy định trên, nói rằng “quá hà khắc và vô nhân đạo”.

Brunei đã liên tục bảo vệ quyền thực thi luật Hồi giáo của mình bất chấp sự phản đối qua kênh ngoại giao, của các tổ chức và cá nhân trong nhiều năm qua. Các yếu tố của luật Hồi giáo được thông qua lần đầu tiên vào năm 2014 ở Brunei và đã được triển khai theo từng từng phần sau đó.

Quốc gia ban đầu bảo vệ bộ luật mới khi tuyên bố họ tập trung “nhiều hơn vào phòng ngừa và trừng phạt”, nhưng trước phản ứng dữ dội từ cộng đồng quốc tế, Brunei đã phải cân nhắc lại việc áp dụng luật.

Quốc vương Brunei tuyên bố lệnh cấm dài hạn về án tử hình cũng sẽ mở rộng sang bộ luật hình sự mới, mặc dù ông không nói rõ liệu đây có phải là một quyết định mới hay không. Văn phòng của quốc vương đã phát hành thông cáo về thông tin này bằng tiếng Anh, cũng là một điều khác thường. Qua đó, có thể thấy đối tượng mà nhà vua muốn nhắm đến không chỉ là người dân trong nước mà là cộng đồng quốc tế. 

Liên Hợp Quốc chỉ trích bộ luật Sharia của Brunei là vô nhân đạo và cho thấy sự thất bại nghiêm trọng trong việc bảo vệ nhân quyền. Giám đốc Chiến dịch Nhân quyền của Hiệp hội Đối tác Toàn cầu Jean Freedberg lệnh hoãn tử hình người đồng tính là một bước đi quan trọng nhưng bà cũng bổ sung rằng bản thân Bộ luật hình sự Hồi giáo mới cũng cần thay đổi.

Hoàng Long