Các lãnh đạo châu Âu đến Kiev thúc đẩy lệnh ngừng bắn 30 ngày

Ngày 10/5, bốn nhà lãnh đạo châu Âu gồm Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã cùng lúc tới Kiev trong một chuyến thăm chưa từng có.

Mục tiêu chính của cuộc họp tại Kiev là thúc đẩy một lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày giữa Nga và Ukraine. Đây là đề xuất được Mỹ và châu Âu thống nhất nhằm tạo khoảng trống cho các cuộc đàm phán hướng tới một nền hòa bình lâu dài.

Nếu Nga từ chối, các nước phương Tây tuyên bố sẽ xem xét áp đặt thêm lệnh trừng phạt mới. Hiện đề xuất vẫn đang được hoàn thiện, theo một nguồn tin ngoại giao Pháp.

Phát biểu trong tuyên bố chung, bốn nhà lãnh đạo châu Âu khẳng định: “Cùng với Mỹ, chúng tôi kêu gọi Nga đồng ý ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện trong 30 ngày”. Đây được coi là bước đi đầu tiên để đánh giá khả năng tiến tới một thỏa thuận hòa bình toàn diện, giữa bối cảnh chiến sự Nga – Ukraine đã kéo dài hơn ba năm.

Chuyến thăm diễn ra vào đúng ngày cuối cùng của lệnh ngừng bắn tạm thời kéo dài từ 8–10/5 do Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố. Ukraine bác bỏ lệnh ngừng bắn này. Cả hai bên đều cáo buộc nhau vi phạm trong thời gian ngừng bắn.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đang tìm kiếm một giải pháp nhanh chóng cho cuộc chiến, đã công khai ủng hộ kế hoạch ngừng bắn và tuyên bố sẽ hủy bỏ các nỗ lực ngoại giao nếu không có tiến triển rõ rệt. Hôm 8/5, ông Trump gọi điện cho ông Zelenskyy, cam kết sẵn sàng ủng hộ đề xuất 30 ngày ngừng chiến. Kiev cũng tuyên bố sẵn sàng thực hiện ngay lập tức.

Điện Kremlin hôm 9/5 cho biết Moscow không phản đối ngừng bắn 30 ngày, nhưng nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải “xem xét đầy đủ đến các sắc thái”. Một nguồn tin phương Tây cho biết thông báo chính thức có thể được đưa ra trong vài ngày tới.

Cuộc gặp tại Kiev không chỉ mang tính biểu tượng mà còn thể hiện sự thống nhất hiếm có giữa các nước lớn châu Âu, giữa thời điểm chính trường quốc tế đang hỗn loạn. Các lãnh đạo dự kiến sẽ viếng đài tưởng niệm binh sĩ Ukraine tại trung tâm Kiev, và tổ chức họp trực tuyến với các đối tác khác để cập nhật tiến trình xây dựng liên minh hậu chiến nhằm tái thiết lực lượng vũ trang Ukraine, bao gồm không quân, lục quân, hải quân và các lực lượng đặc biệt.

Thủ tướng Đức Merz, người vừa nhậm chức tuần này, nói rằng hiện “quả bóng đang ở sân Moscow”, nhấn mạnh Nga phải đưa ra quyết định ngừng bắn hay tiếp tục cuộc chiến.

Trước thềm hội nghị, Đại sứ quán Mỹ tại Kiev đã phát cảnh báo khẩn cấp về một cuộc không kích có thể gây hậu quả nghiêm trọng, kêu gọi công dân chuẩn bị sẵn nơi trú ẩn nếu còi báo động vang lên.