Vào ngày 4/5, Liên minh châu Âu đã đề xuất các hình phạt mạnh nhất chống lại Nga vì cuộc chiến của họ ở Ukraine, bao gồm một lệnh cấm theo kế hoạch đối với dầu của Nga.

Các nhà ngoại giao thừa nhận các cuộc đàm phán rất phức tạp, nhưng một số bày tỏ lạc quan rằng tất cả 27 quốc gia EU có thể đạt được thỏa thuận vào tuần tới.

Trừng phạt dầu mỏ và năng lượng

Có thể nói lệnh trừng phạt này đã “đánh trúng” vào nền kinh tế Nga, khiến siêu cường quốc này chật vật tìm nguồn cung thay thế - hầu hết ở thị trường mới nổi châu Á. Nhưng việc này không mấy dễ ràng: tốn nhiều kinh phí xây dựng cơ sở hạ tầng, phí bảo hiểm tàu, mất nhiều thời gian để chuyển đổi.

Theo Edward Fishman, người từng làm việc về các lệnh trừng phạt Nga tại Bộ Ngoại giao dưới thời Tổng thống Barack Obama, việc EU tiến tới lệnh cấm vận dầu mỏ mở ra khả năng cho những gì Mỹ và các đồng minh có thể làm tiếp theo.

Ông Fishman nói: “Tôi tin rằng bước tiếp theo là Mỹ sẽ hợp tác với EU và các nước còn lại trong G7 để toàn cầu hóa chiến dịch chống lại việc bán dầu của Nga”.

Phương Tây có thể thực hiện các biện pháp như yêu cầu tất cả các khoản thanh toán cho dầu của Nga phải được giữ trong các tài khoản ký quỹ bên ngoài nước Nga và áp đặt hạn chế giá đối với các khoản thanh toán cho dầu của Nga, được hỗ trợ bởi viễn cảnh các lệnh trừng phạt thứ cấp, theo Fishman.

Theo Fishman, một giải pháp thay thế khác sẽ là EU đánh thuế nhập khẩu dầu của Nga.

Cựu quan chức Bộ Tài chính Brian O'Toole, hiện làm việc tại Viện nghiên cứu của Hội đồng Đại Tây Dương, tin rằng Mỹ cũng có thể cấm cung cấp bảo hiểm cho hàng hóa dầu của Nga và đe dọa các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với bất kỳ bên mua nước ngoài nào thực hiện giao dịch quan trọng với tàu chở hàng của Nga.

Theo ông, bước đi như vậy sẽ "cản trở đáng kể khả năng chuyển dầu ra nước ngoài của Nga."

Mỹ cũng có thể thắt chặt các biện pháp trừng phạt liên quan đến năng lượng bằng cách thêm các tập đoàn lớn vào danh sách các Công ty được chỉ định đặc biệt (SDN), chẳng hạn như tập đoàn dầu khí khổng lồ Rosneft hoặc nhà sản xuất khí đốt Gazprom.

Thắt chặt ngân hàng, doanh nghiệp nhà nước

Theo các chuyên gia, Mỹ có thể sẽ mở rộng các hành động trừng phạt đối với các ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước của Nga.

Trước đó, Mỹ đã trừng phạt các ngân hàng chủ chốt của Nga, trong đó có Sberbank, ngân hàng cho vay lớn nhất của nước này.

Theo O'Toole, Mỹ còn có thể nhắm tới ngân hàng lớn nhất nước Nga Gazprombank và những ngân hàng khác bằng cách sử dụng vũ khí trừng phạt mạnh nhất của nước này và đưa họ vào danh sách “đen” SDN.

Điều này có hiệu quả sẽ đánh bật các ngân hàng nhà nước Nga ra khỏi hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ, cấm họ giao dịch với người Mỹ và đóng băng tài sản của họ ở Mỹ.

"Ngoài Gazprombank, lĩnh vực ngân hàng của Nga không có ý nghĩa chiến lược. Vì vậy, thành thật mà nói, nếu họ biến Gazprombank trở nên độc lập, tôi tin rằng bước tiếp theo sẽ là một lệnh cấm vận tài chính hoàn toàn", theo chuyên gia O'Toole.

Cấm vận tài chính

Theo O'Toole, một lệnh cấm vận tài chính đối với Nga rất có thể sẽ được thực hiện thông qua việc ban hành một lệnh hành pháp mới cấm người Mỹ xuất khẩu hoặc nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ hoặc công nghệ đến hoặc từ Nga.

Ông nói: “Nga sau đó có thể sẽ trở thành Iran thứ 2”.

Cùng với các biện pháp trừng phạt thứ cấp, ông Fishman cho biết, Mỹ cũng có thể thực thi các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các thực thể và cá nhân được chỉ định của Nga, điều này sẽ đe dọa bất kỳ ai trên thế giới thực hiện các giao dịch với Nga.

Các hạn chế khác của SWIFT

Vào hồi đầu tháng 3, EU đã thông báo loại trừ bảy tổ chức kinh tế của Nga khỏi Hiệp hội Viễn thông Liên Ngân hàng và Tài chính Quốc tế (SWIFT), bao gồm cả VTB - ngân hàng lớn thứ hai của Nga. Tuy nhiên, những người cho vay xử lý các khoản thanh toán năng lượng đã được miễn trừ.

Mỹ và các đối tác của họ có thể mở rộng các lệnh trừng phạt đó hơn nữa, chặn quyền truy cập vào SWIFT của nhiều hơn hoặc tất cả các ngân hàng Nga.

Làn sóng hình phạt mới nhất của EU liên quan đến việc ngắt kết nối của ngân hàng Sberbank khỏi SWIFT.

Mỹ có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các nhà tài phiệt Nga chưa được vào danh sách chỉ định, có thể bằng cách điều chỉnh hành động của họ với EU và Vương quốc Anh, vốn nhắm vào nhiều nhà tài phiệt Nga chưa được Washington chỉ định.

Trong số đó có tỷ phú Roman Abramovich và doanh nhân Mikhail Fridman.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tuyên bố trong bài phát biểu tại Liên bang vào tháng 3 rằng Mỹ sẽ cố gắng chiếm giữ hàng loạt du thuyền, biệt phủ sang trọng và máy bay phản lực riêng của những người Nga giàu có có quan hệ mật thiết với tổng thống Nga Putin.

Lê Na (Theo Euro.news)