Tối 21/6, Lễ trao Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVIII - năm 2023 được tổ chức trọng thể tại Trung tâm triển lãm quốc tế ICE - Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô (91 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội). Đây là sự kiện được tổ chức với không gian rộng lớn, quy mô lớn nhất từ trước đến nay.

Giải Báo chí Quốc gia hàng năm là sự kiện lớn thu hút sự quan tâm đặc biệt của báo giới cả nước, là giải thưởng cao quý nhất dành tặng cho các tác phẩm báo chí xuất sắc có đóng góp tích cực cho sự nghiệp báo chí nước nhà, tôn vinh các tác giả, nhóm tác giả có tác phẩm xuất sắc nhất hàng năm.

Đến dự buổi lễ có: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Tô Lâm; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa.

Ông Trần Lưu Quang - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Bà Nguyễn Thị Thanh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông. 

Ông Lê Quốc Minh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVIII - 2023; Ông Lê Ngọc Quang, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam; Ông Đỗ Tiến Sỹ, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam.

Người làm báo đã thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng và trách nhiệm xã hội cao cả, kỹ năng nghề nghiệp tinh thông

Phát biểu khai mạc, Nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVIII  nêu rõ: Báo chí trong năm qua đã phản ánh những nỗ lực của Đảng, Nhà nước, người dân và doanh nghiệp nhằm thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và Chiến lược phát triển đất nước nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng; Công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Báo chí phát hiện ra các mô hình phát triển nông nghiệp, nông sản, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đề cập tới những vấn đề, những điểm nghẽn của nền kinh tế như: đầu tư công, thu hút đầu tư nước ngoài, thị trường vàng, điện, xăng dầu, chứng khoán, bất động sản, tín dụng…

Đã có nhiều tác phẩm báo chí phản ánh chân thực, bám sát thực tiễn, có tính thời sự cao, đi vào các điểm nóng của xã hội; nhiều tác phẩm được đầu tư công phu, nội dung có tính phát hiện vấn đề mới, phản biện các chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước; đề xuất nhiều giải pháp kiến tạo, cách làm hay có sức lan tỏa, ảnh hưởng trong xã hội.

"Người làm báo đã thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng và trách nhiệm xã hội cao cả, kỹ năng nghề nghiệp tinh thông, tạo được hiệu quả xã hội rộng khắp. Và điều đáng mừng là nhiều tác phẩm xuất sắc trong số đó sẽ được vinh danh trong lễ trao Giải hôm nay", ông Lê Quốc Minh nhấn mạnh.

Ông Lê Quốc Minh cho biết, năm nay là năm thứ 18 Giải Báo chí Quốc gia được tổ chức theo các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Giải báo chí quốc gia và Đề án Nâng cao chất lượng Giải báo chí quốc gia. Năm nay số lượng tác phẩm dự giải đạt ở mức cao nhất trong những năm gần đây với hơn 1.900 tác phẩm, cho thấy sức hút mạnh mẽ của Giải và sự quan tâm, hưởng ứng tích cực của các hội viên và các cấp Hội nhà báo trong cả nước.

Công tác thu nhận tác phẩm, tổ chức chấm Sơ khảo, Chung khảo được tiến hành đúng theo Hướng dẫn, Điều lệ Giải, khách quan, công tâm, hiện đại và chuyên nghiệp.

Hội đồng Chung khảo đã chấm 165 tác phẩm tiêu biểu được chọn từ vòng Sơ khảo, và quyết định trao 10 Giải A, 26 Giải B, 45 Giải C, 41 Giải Khuyến khích, theo 11 loại giải cho những tác phẩm xuất sắc nhất, có tính phát hiện đề tài, nội dung tư tưởng tốt, mang tính chiến đấu cao, có sáng tạo trong cách thức thể hiện; đặc biệt có nhiều tác phẩm không chỉ ở các cơ quan báo chí Trung ương mà các cơ quan báo chí địa phương đã ứng dụng công nghệ làm báo hiện đại, thu hút và tạo ra trải nghiệm mới, hấp dẫn công chúng báo chí.

Xây dựng đội ngũ những người làm báo thực sự là những người lính trên mặt trận văn hóa tư tưởng

Phát biểu chỉ đạo, Chủ tịch nước Tô Lâm nhiệt liệt chúc mừng 122 tác giả, nhóm tác giả được trao Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVIII - giải thưởng cao quý nhất của Hội Nhà báo dành tặng các tác phẩm báo chí, tôn vinh các tác giả, nhóm tác giả có tác phẩm xuất sắc nhất năm 2023. 

Theo Chủ tịch nước, các tác phẩm đoạt Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVIII phản ánh bức tranh lao động sôi động của báo giới cả nước trong năm qua, đồng thời đại diện cho thành tựu to lớn của đội ngũ những người làm báo Việt Nam hướng tới Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam.

Thời gian tới, Chủ tịch nước đề nghị tập trung xây dựng đội ngũ những người làm báo thực sự là những người lính trên mặt trận văn hóa tư tưởng, có "tâm sáng, lòng trong, bút sắc", "vừa hồng, vừa chuyên", phải luôn thường trực lời Bác dạy: "Không biết rõ, hiểu rõ, chớ nói, chớ viết; khi không có gì cần nói, không có gì cần viết, cũng chớ nói, chớ viết", "tất cả những người làm báo phải có lập trường chính trị vững chắc. Chính trị phải làm chủ. Đường lối chính trị đúng thì những việc khác mới đúng được"; kiên định lý tưởng, giá trị cao đẹp của nghề báo, tuân thủ nguyên tắc, giữ gìn đạo đức nghề nghiệp, có tinh thân tiến công, đấu tranh loại bỏ cái xấu, cái sai, bảo vệ cái đúng, cái tốt, luôn hết lòng, hết sức vì sự nghiệp chung.

Thứ hai, phát huy cao độ vai trò của báo chí - công cụ đấu tranh xã hội, đấu tranh dân tộc, đấu tranh giai cấp, thực sự là vũ khí sắc bén, công cụ đắc lực của Đảng trên mặt trận tư tưởng, có nhiều hơn nữa các tác phẩm báo chí có tính lý luận và chính luận cao. Tập trung tuyên truyền, cổ động, tập hợp quần chúng thực hiện đường lối lãnh đạo của Đảng; giáo dục, hướng dẫn các giai tầng trong xã hội hành động theo chuẩn mực, đạo đức xã hội chủ nghĩa; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tham gia tích cực trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; khắc phục tình trạng thông tin thuần túy, công cụ giải trí đơn thuần; không ngừng khơi dậy, khích lệ khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, ý chí vượt qua khó khăn, thử thách và niềm lạc quan, ý thức tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, xây đắp và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo động lực vươn lên cho sự phát triển của đất nước.

Thứ ba, tăng cường giá trị văn hóa trong các tác phẩm báo chí. Mỗi tác phẩm báo chí phải là một sản phẩm văn hóa tinh thần có giá trị và giá trị sử dụng cao, chuẩn mực về nội dung, tươi mới và hấp dẫn về hình thức, hiện đại trong phương pháp thể hiện và phương thức phát hành. Các tác phẩm báo chí phải không ngừng giữ gìn, phát huy giá trị đạo đức, bản sắc văn hóa Việt Nam; định hình và lan tỏa chuẩn mực văn hóa ứng xử trong xã hội, góp phần xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.

Thứ tư, báo chí thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo; thông tin báo chí cách mạng phải thực sự trở thành dòng thông tin chủ lưu trong không gian số. Xác định rõ mục tiêu, lộ trình, triển khai chuyển đối số mạnh mẽ và có kết quả cụ thể. Chú trọng thúc đẩy tất cả các yếu tố trong các giai đoạn của chuyển đổi số báo chí, tập trung đào tạo nguồn nhân lực trên các nền tảng số, nhân lực về chuyên môn nghiệp vụ. Đặc biệt quan tâm nghiên cứu công chúng và các hình thức sản phẩm có sức hấp dẫn, khả năng tương tác cao, lan tỏa sâu rộng trong công chúng, đặc biệt là công chúng trẻ.

122 tác giả, nhóm tác giả được trao Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVIII

Tại buổi lễ, các đại biểu đã trao giải cho các tác giả có các tác phẩm đạt giải. Đặc biệt, có 10 tác phẩm xuất sắc nhất đạt giải A giải Báo chí quốc gia lần thứ XVIII là 10 ngôi sao. 10 tác phẩm với những câu chuyện, những đề tài khác nhau, nhưng những mảnh ghép ấy cùng nhau hiện diện và kết nối với nhau để tạo nên một khát vọng chung, xây dựng nền báo chí Việt Nam thời đại mới luôn vẻ vang và rực rỡ, đóng góp tích cực cho sự nghiệp cách mạng chung.

Chủ tịch nước Tô Lâm và Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa đã trao cúp và giấy chứng nhận Giải A, giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVIII. Trong đó có: 

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Thu hút đầu tư nước ngoài: Bước ngoặt 35 năm và cơ hội lịch sử của tác giả: Lê Thị Thanh Hà ( Nguyên Đức) – Chi hội Nhà báo Báo Đầu tư.

Tác phẩm: Loạt 3 kỳ: Nhận thức và giải quyết tốt các mối quan hệ lớn trong quá trình đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam của tác giả Lê Hải – Chi hội Nhà báo Tạp chí Cộng sản.

Tác phẩm: Loạt 3 bài: Công viên Địa chất Toàn cầu bị “xẻ thịt” của nhóm tác giả Bùi Thanh Hải, Nguyễn Thanh Sơn – Báo Nông thôn ngày nay, Liên chi hội Nhà báo Trung ương Hội Nông dân Việt Nam.

Tác phẩm: Trở về của nhóm tác giả Nguyễn Vũ Duy, Nguyễn Thị Thu Hòa, Nguyễn Phạm Huân, Nguyễn Quỳnh Hoa – Ban Thời sự, Liên chi hội Nhà báo Đài Tiếng nói Việt Nam.

Tác phẩm: Loạt 3 bài: Vì sao tiền dành cho đồng bào nghèo dân tộc thiểu số “bị nhốt” trong kho bạc? của nhóm tác giả Trịnh Đình Thiệu (Đình Thiệu), Nguyễn Long Phi  (Long Phi) – Cơ quan thường trú khu vực miền Trung, Liên chi hội Nhà báo Đài Tiếng nói Việt Nam.

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Thảm họa khốc liệt từ thiên tai, sạt lở đất đá: Còn phá, còn đau! của nhóm tác giả Võ Mạnh Hùng, Nguyễn Hoài Nam – Báo điện tử VietnamPlus, Liên chi hội Nhà báo Thông tấn xã Việt Nam.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang và Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đã trao giải B cho các tác giả, tác phẩm.

Tại phần trao giải này, tác giả Nguyễn Thị Vân (Hà Vân, Sông Mây, An An, Bảo Minh, Vân Hà) – Báo Nhà báo & Công luận, Liên chi hội Nhà báo Cơ quan Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam đã vinh dự đạt giải B với tác phẩm Loạt 5 bài: Báo chí Cách mạng & sứ mệnh dẫn lối.

Theo đó, tác phẩm “Báo chí Cách mạng và sứ mệnh dẫn lối” của Báo Nhà báo & Công luận đã nhìn thẳng vào những mặt trái, phần nào tìm lời giải từ những “vết nứt” đạo đức, từ những vụ việc vi phạm pháp luật của người làm báo thời gian qua…

Đặc biệt, thông điệp mạnh mẽ của loạt tác phẩm “Báo chí cách mạng và sứ mệnh dẫn lối” chính là: Trong bất cứ giai đoạn nào, “báo chí vì cách mạng, vì Đảng, vì nhân dân” - vừa là mục đích, vừa là điều kiện, vừa là tiêu chuẩn đạo đức trong hoạt động báo chí. Và để làm được điều đó, báo chí không còn con đường nào khác là trở lại giá trị cốt lõi của nghề báo, không có mục tiêu nào cao hơn là phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân. Bản thân mỗi nhà báo cũng luôn phải nằm lòng điều mà nhà báo lão thành Phan Quang từng chia sẻ: “Nhà báo có đạo đức là người có đủ bản lĩnh để vượt lên sự lũng đoạn của mặt trái xã hội, giữ được cái tâm, hướng về lợi ích đất nước, lấy lợi ích đất nước làm tiêu điểm”. 

Tác giả cũng mong muốn lan tỏa thông điệp về nghề nghiệp rằng, trong lúc có rất nhiều sức ép, thách thức thì người làm báo cách mạng chân chính lại nghĩ về Bác, về Đảng, về nhân dân, nghĩ về lý do tồn tại, để nỗ lực lấy lại niềm tin nơi công chúng, giữ vững giá trị cốt lõi, giữ gìn tính cách mạng trong mạch nguồn văn hóa nghề nghiệp. Và chắc chắn, trên hành trình ấy sẽ luôn vang vọng lời Bác Hồ kính yêu “Nhà báo trước hết là người cán bộ cách mạng!”; “Người cán bộ cách mạng phải có đạo đức cách mạng, Phải giữ đạo đức cách mạng mới là người cán bộ chân chính. Mọi việc thành hay bại, chủ chốt là do cán bộ có thấm nhuần đạo đức hay không?”…

Các tác phẩm, tác giả khác vinh dự đạt giải B gồm:

Tác phẩm: Loạt 3 kỳ: Giải pháp để đầu tư công hiệu quả của nhóm tác giả Tạ Duy Thành, Nguyễn Ngô Vinh Anh, Nguyễn Thị Thái Linh, Phạm Quang Đắc – Liên chi hội Nhà báo Báo Nhân Dân.

Tác phẩm: "Cởi trói" cho thị trường vàng để nguồn vốn chảy vào nền kinh tế của nhóm tác giả Phan Tuấn Anh, Phạm Thị Minh Ánh, Lê Đức Mạnh, Đặng Thị Chung, Nguyễn Thị Lan Hương – Chi hội Nhà báo Báo Lao Động.

Tác phẩm: Loạt 4 bài: Hiện thực hóa nghị quyết mới càng sớm càng tốt của nhóm tác giả Nguyễn Thanh Sơn,  Nguyễn Khánh Linh,  Phạm Đào Thịnh, Trương Đức Thuận, Phan Anh (Nguyễn Thị Thừa) – Báo Người Lao động, Hội Nhà báo Thành phố Hồ Chí Minh.

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Vì sao nghị quyết thì hay, thực hiện lại “gay trăm bề”? của nhóm tác giả Lê Ngọc Long, Nguyễn Văn Hải, Trần Hoàng Tiến, Nguyễn Tấn Tuân, Phan Tùng Sơn – Liên chi hội Nhà báo Báo Quân đội nhân dân.

Đồng chí Lê Quốc Minh - Tổng biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải báo chí Quốc gia  và đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông. Cùng đồng chí Lê Ngọc Quang Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam và đồng chí Đỗ Tiến Sỹ, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam đã trao giải cho các tác giả, nhóm tác giả đạt giải C Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XVIII.

Trong đó, các tác phẩm, tác giả vinh dự đạt giải C gồm: Tác phẩm: Loạt 3 bài: Hiện thực hóa tham vọng Net - Zero của nhóm tác giả Nguyễn Thị Thu Hà, Bùi Thị Lan (Tô Hà), Phạm Việt Hải – Liên chi hội Nhà báo Báo Nhân Dân.

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Khẳng định vị thế mới của gạo Việt Nam của nhóm tác giả Nguyễn Thị Bích Hồng, Phạm Thị Hồng Nhung, Đoàn Đức Minh, Nguyễn Thị Thùy Linh – Ban Biên tập tin Kinh tế, Liên chi hội Nhà báo Thông tấn xã Việt Nam.

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Mối quan hệ hợp tác, hữu nghị Việt Nam – Cuba: Kế thừa truyền thống, vun đắp tương lai của nhóm tác giả Phương Minh, Hoài Hương, Lâm Thanh, Tú Linh – Báo Quảng Trị, Hội Nhà báo tỉnh Quảng Trị.

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Chiêu trò “tẩy trắng” sâm Trung Quốc thành quốc bảo sâm Ngọc Linh của nhóm tác giả Nguyễn Thanh Xuân (Thanh Xuân), Trịnh Văn Trọng (Trịnh Trọng), Lê Đình Việt (Đình Việt) – Báo Nông thôn ngày nay, Liên chi hội Nhà báo Trung ương Hội Nông dân Việt Nam.

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Tắc nghẽn pháp lý cản dòng phát triển – Tại sao, khơi thông cách nào? của nhóm tác giả Hồ Quang Phương, Nguyễn Sĩ Dũng, Nguyễn Chiến Thắng – Liên chi hội Nhà báo Báo Quân đội nhân dân.

Ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó Chủ tịch Hội đồng Giải báo chí Quốc gia và ông Trần Trọng Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Giải báo chí Quốc gia cùng ông Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Phó Chủ tịch Hội đồng Giải báo chí Quốc gia và bà Vũ Việt Trang, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam trao giải Khuyến Khích cho các tác giả, tác phẩm.

Đối với giải khuyến khích, nhóm tác giả: Nguyễn Quán Tuấn, Trần Văn Quốc, Quách Hà Đương – Báo Nhà báo & Công luận, Liên chi hội Nhà báo Cơ quan Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam đã vinh dự đạt giải với tác phẩm: Loạt 5 kỳ: Ngang nhiên “phân lô”, mua bán đất nghĩa trang trái phép tại Hà Nội.

Loạt bài trên nêu lên công tác quản lý và sử dụng đất đai thời gian qua còn nhiều bất cập, pháp luật về đất đai còn những kẽ hở để nhiều đối tượng lợi dụng tham nhũng,trục lợi. Đặc biệt, có dấu hiệu ở một số nơi buông lỏng công tác quản lý đất đai trong đó có đất nghĩa trang nhân dân – một nơi được coi là hết sức nhạy cảm.

Nhóm tác giả cũng làm rõ sự việc: Từ thực tế dân số đông đúc, nhu cầu tìm nơi chôn cất cho người thân trong các nghĩatrang nhân dân rất cao dẫn đến việc nhiều Tiểu ban quản lý nghĩa trang, quản trang có dấu hiệu trục lợi, tiến hành “phân lô” đất nghĩa trang, mua bán đất nghĩa trang trái phép. Có hộ gia đình, cá nhân lợi dụng thửa đất nông nghiệp nằm trong quy hoạch nghĩa trangcũng phân lô bán hàng trăm suất mộ để thu lợi. Hay thậm chí những người dân sinh sống lâu đời, có hộ khẩu thường trú tại địa phươngnhưng khi muốn đưa người nhà vào chôn cất cũng phải chịu một mức phí “dịch vụ nghĩatrang” bất hợp lý, không được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.

Sau khi đăng tải, loạt bài đã để lại hiệu ứng tích cực, được các cấp chính quyền, Công an TP Hà Nội ghi nhận, chỉ đạo kịp thời chấn chỉnh. Đặc biệt, loạt bài để lại dấu ấn sâu sắc, bảo vệ Nhân dân, bảo vệ công lý.

Ngoài ra, các tác giả, tác phẩm khác được vinh danh gồm:

Tác phẩm: Loạt 4 bài: Vững vàng nơi tiền đồn Tây Nam Tổ quốc của nhóm tác giả Huỳnh Thế Anh (Huỳnh Anh), Nguyễn Vũ Thành Đạt – Cơ quan TTXVN khu vực phía Nam, Liên chi hội Nhà báo Thông tấn xã Việt Nam.

Tác phẩm: Loạt 5 bài: Không để lãng phí "bờ xôi, ruộng mật": Cần đổi mới tư duy, nâng cao giá trị sản xuất của nhóm tác giả Hoàng Văn Sơn (Hoàng Sơn), Bạch Thị Thanh (Bạch Thanh), Nguyễn Thị Mai (Nguyễn Mai) – Báo Hànộimới, Hội Nhà báo Thành phố Hà Nội.

Tác phẩm: Loạt 4 bài: Điều tiết địa tô chênh lệch, giảm thiểu mâu thuẫn đất đai của nhóm tác giả Tiêu Phong (Ngô Xuân Vũ), Lê Hồng Quân (Lê Quân) – Liên chi hội Nhà báo Báo Thanh niên.

Tác phẩm: Loạt 4 bài: Những góc khuất trong giao khoán quản lý, bảo vệ rừng tại Bảo Lâm của tác giả Nguyễn Phúc Khánh (Nguyễn Quân) – Báo Lâm Đồng, Hội Nhà báo tỉnh Lâm Đồng.

Báo NB&CL