Lời tuyên chiến từ Microsoft 

Microsoft vừa gửi lời tuyên chiến trực tiếp đối với gã khổng lồ tìm kiếm trong tuần này khi ký kết khoản đầu tư trị giá hàng tỷ USD vào công ty nghiên cứu AI OpenAI. Động thái này diễn ra chưa đầy hai tháng sau khi OpenAI phát hành ChatGPT, một ứng dụng chatbot trả lời các tìm kiếm bằng các đoạn văn bản hoặc mã, cho thấy một ngày nào đó AI có thể thay thế việc tìm kiếm thông qua các công cụ như Google trên internet.

Với các quyền ưu đãi để thương mại hóa công nghệ của OpenAI, các giám đốc điều hành của Microsoft đã không giấu giếm mục tiêu sử dụng nó để thách thức Google, khơi dậy lại sự cạnh tranh trong quá khứ khi Google giành chiến thắng trong cuộc chiến tìm kiếm cách đây một thập kỷ.

Tuy nhiên, Google cũng đã có những vũ khí của riêng mình trong cuộc chiến vừa bùng nổ trở lại này. DeepMind, công ty nghiên cứu ở London mà Google đã mua vào năm 2014 và Google Brain, một bộ phận nghiên cứu tiên tiến tại trụ sở chính ở Thung lũng Silicon, vốn đã mang lại cho công ty tìm kiếm này một trong những chỗ đứng vững chắc về AI.

Hiện, Google đang sở hữu Chatbot LaMDA, hay Mô hình ngôn ngữ cho các ứng dụng đối thoại, có thể trò chuyện với người dùng bằng ngôn ngữ tự nhiên, theo cách tương tự như ChatGPT. Các nhóm kỹ sư của công ty đã làm việc trong nhiều tháng để tích hợp nó vào sản phẩm tiêu dùng.

Tuy nhiên, bất chấp những tiến bộ kỹ thuật, song thực ra hầu hết công nghệ mới nhất vẫn chỉ là chủ đề nghiên cứu. Các nhà bình luận nói rằng Google bị cản trở bởi hoạt động kinh doanh tìm kiếm có lợi nhuận cao, điều này không khuyến khích họ đưa AI sáng tạo vào các sản phẩm tiêu dùng.

Sridhar Ramaswamy, cựu giám đốc điều hành hàng đầu của Google cho biết, việc đưa ra câu trả lời trực tiếp cho các tìm kiếm, thay vì chỉ hướng người dùng đến các liên kết được đề xuất, sẽ dẫn đến ít lượt tìm kiếm hơn.

Tiến thoái lưỡng nan

Điều đó đã khiến Google phải đối mặt với “tình thế tiến thoái lưỡng nan của một nhà đổi mới kinh điển” - ám chỉ đến cuốn sách của giáo sư Trường Kinh doanh Harvard Clayton Christensen đã tìm cách giải thích lý do tại sao các nhà dẫn đầu trong mỗi ngành nghề lại thường trở thành con mồi của những công ty mới nổi đang phát triển nhanh. Ramaswamy nói: “Nếu tôi là người điều hành một doanh nghiệp trị giá 150 tỷ USD, tôi sẽ khiếp sợ điều này”.

Ngoài ra, mặc dù dẫn đến ít tìm kiếm hơn và doanh thu thấp hơn, nhưng sự phổ biến của AI cũng có thể khiến chi phí của Google tăng vọt. Ramaswamy đã tính toán rằng, dựa trên giá của OpenAI, sẽ tốn 120 triệu USD cho việc sử dụng ngôn ngữ tự nhiên để “đọc” tất cả các trang web trong một chỉ mục tìm kiếm và sau đó sử dụng điều này để tạo ra nhiều câu trả lời trực tiếp hơn cho các câu hỏi mà mọi người nhập vào công cụ tìm kiếm.

Những cân nhắc tương tự có thể khiến Microsoft nản lòng trong việc đại tu triệt để công cụ tìm kiếm Bing, công cụ đã tạo ra doanh thu hơn 11 tỷ USD vào năm ngoái. Nhưng công ty phần mềm này cho biết họ có kế hoạch sử dụng công nghệ của OpenAI trong các sản phẩm và dịch vụ của mình, có khả năng dẫn đến những cách mới để người dùng được cung cấp thông tin khi họ đang ở trong các ứng dụng khác, do đó giảm nhu cầu truy cập công cụ tìm kiếm.

Dù vẫn còn nhiều tranh cãi, song không thể phủ nhận sự quan tâm lớn đối với ChatGPT đã làm gia tăng áp lực lên Google. Điều đó đã đặt ra thách thức là phải thể hiện sức mạnh AI của mình và tích hợp nó vào các dịch vụ của mình mà không làm tổn hại đến thương hiệu hoặc gây ra phản ứng dữ dội về chính trị.

Khó tránh khỏi bánh xe lịch sử?

Ramaswamy, người đồng sáng lập công ty khởi nghiệp tìm kiếm Neeva, cho biết: “Đối với Google, đó là một vấn đề thực sự nếu nó đưa ra một câu trả lời có ngôn từ kích động thù địch”. Ông nói thêm rằng Google có tiêu chuẩn cao hơn so với một công ty khởi nghiệp có thể lập luận rằng dịch vụ của họ chỉ là một bản tóm tắt khách quan về nội dung có sẵn trên internet.

Nếu bất cứ điều gì sai trái xảy ra ở Google, phản ứng dữ dội sẽ rất tồi tệ, một cựu nhà nghiên cứu AI của Google cho biết. Với việc công ty hiện đang phải đối mặt với mối đe dọa nghiêm trọng từ OpenAI, không rõ liệu có ai trong công ty sẵn sàng nhận trách nhiệm và rủi ro trong việc phát hành các sản phẩm AI nhanh hơn hay không.

Microsoft phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan tương tự về cách sử dụng công nghệ. Họ đã tìm cách thể hiện mình có trách nhiệm hơn Google trong việc sử dụng AI. Trong khi đó, OpenAI đã cảnh báo rằng ChatGPT có xu hướng thiếu chính xác, khiến việc nhúng công nghệ ở dạng hiện tại vào một dịch vụ thương mại vẫn còn khá chông gai.

Nhưng với tư cách là minh chứng ấn tượng nhất về lực lượng AI đang càn quét thế giới công nghệ, OpenAI đã đưa ra thông báo rằng ngay cả những thế lực hùng mạnh và cố thủ như Google cũng có thể gặp rủi ro trước bánh xe lịch sử.

Hải Anh