Tổng cộng, mức độ tham gia của Trung Quốc thông qua các khoản đầu tư và hợp đồng trên 144 quốc gia thuộc Sáng kiến Vành đai & Con đường (BRI) là 59,5 tỷ USD, phù hợp với mức 60,5 tỷ USD vào năm 2020, theo báo cáo của Trung tâm Tài chính & Phát triển Xanh tại Đại học Phúc Đán, Thượng Hải.

Tuy nhiên, tại các quốc gia Ả Rập và Trung Đông, đầu tư của dự án này vào năm ngoái đã tăng khoảng 360% và tỷ lệ tham gia xây dựng tăng 116% so với năm 2020, nghiên cứu cho biết.

Nghiên cứu cho biết Iraq, nơi Hoa Kỳ kết thúc nhiệm vụ chiến đấu vào năm ngoái, đã trở thành đối tác lớn thứ ba trong dự án BRI về năng lượng kể từ năm 2013, sau Pakistan và Nga.

Trung Quốc và Iraq đang hợp tác xây dựng nhà máy điện dầu nặng Al-Khairat trị giá 5 tỷ USD ở tỉnh Karbala ở Iraq và công ty Sinopec của Trung Quốc đã giành được hợp đồng phát triển mỏ khí đốt Mansuriya của Iraq gần biên giới Iran. Hai nước cũng đang hợp tác về việc xây dựng một sân bay, phát triển năng lượng mặt trời và các dự án khác.

Giá trị hợp đồng BRI của Trung Quốc vào năm 2021 là 45,6 tỷ USD, tăng từ 37 tỷ USD so với một năm trước đó, trong khi các khoản đầu tư giảm xuống còn 13,9 tỷ USD từ 23,4 tỷ USD.

Đầu tư và tài chính năng lượng xanh tăng lên 6,3 tỷ USD so với 6,2 tỷ USD vào năm 2020 và Trung Quốc không tham gia vào các dự án than vào năm 2021, theo cam kết của Chủ tịch Tập Cận Bình là không xây dựng các nhà máy nhiệt điện than ở nước ngoài.

Đối với năm 2022, các nhà nghiên cứu kỳ vọng sẽ tăng tốc các dự án xanh, phù hợp với định hướng của Chính phủ, mặc dù tài chính và đầu tư liên quan đến dầu mỏ theo BRI đã tăng lên 6,4 tỷ USD vào năm 2021 từ 1,9 tỷ USD vào năm 2020.

Các nhà nghiên cứu của Đại học Phúc Đán dự đoán mức độ tham gia của BRI sẽ giảm, với lý do kế hoạch 5 năm 2021-2025 của Trung Quốc đầu tư 550 tỷ USD ra nước ngoài bao gồm các nước không thuộc BRI đã giảm 25% so với 740 tỷ USD trong giai đoạn 2016 - 2020.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng mức độ tham gia BRI của Trung Quốc đã giảm 48% vào năm 2021 so với mức trước đại dịch.

Sau Iraq, Serbia và Indonesia là những mục tiêu hàng đầu cho sự tham gia xây dựng BRI.

Trung Quốc đã khởi động dự án Vành đai và Con đường vào năm 2013 nhằm thúc đẩy liên kết thương mại với phần còn lại của thế giới và đã chi mạnh tay vào việc phát triển cơ sở hạ tầng ở hàng chục quốc gia trên thế giới.

Nhưng một số nhà phê bình cho rằng nguồn tài chính do Bắc Kinh cung cấp thường không thuận lợi, không minh bạch và khiến một số nước trở nên nghèo hơn, đặc biệt là các nước châu Phi khi phụ thuộc vào Trung Quốc thông qua nợ.

Sơn Tùng (Theo Reuters)