Ngay sau đó, Israel đã tấn công đáp trả mạnh mẽ vào Dải Gaza. Theo thống kê, hơn 230 người Gaza đã thiệt mạng khi Israel không ngừng pháo kích và bắn tên lửa vào dải đất hẹp bên bờ Địa Trung Hải này. 

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố: “Chúng ta sẽ trả thù mạnh mẽ nếu không sẽ lại có ngày đen tối này... Hamas đã phát động một cuộc chiến tàn khốc và độc ác. Chúng tôi sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến này nhưng cái giá phải trả là rất nặng nề".

Nguy cơ chiến sự lan rộng

Trong khi đó, lãnh đạo Hamas, Ismail Haniyeh, cho biết cuộc tấn công bắt đầu ở Gaza sẽ lan sang Bờ Tây và Jerusalem. Ông nói trong một bài phát biểu: “Đây là buổi sáng của sự thất bại với kẻ thù của chúng ta… Những gì đã xảy ra cho thấy sự chuẩn bị tuyệt vời của chúng ta. Những gì xảy ra hôm nay cho thấy điểm yếu của kẻ thù".

Thi thể của thường dân Israel nằm rải rác trên đường phố Sderot ở phía nam Israel, gần biên giới với Gaza. Cư dân Shlomi cho biết: “Tôi đi ra ngoài, tôi thấy vô số thi thể của những kẻ khủng bố, dân thường... Một biển thi thể, dọc đường bên trong Sderot, những nơi khác, vô số thi thể”.

Quân đội Israel cho biết các sĩ quan quân đội cấp cao nằm trong số những người thiệt mạng trong cuộc giao tranh gần Gaza vào hôm thứ Bảy.

Trong khi đó, tại Gaza, khói đen và ngọn lửa màu cam cuồn cuộn bốc lên bầu trời từ một tòa tháp cao tầng bị trúng đòn tấn công trả đũa của Israel. Đám đông những người đưa tang mang thi thể của những chiến binh mới thiệt mạng qua đường phố, được quấn trong những lá cờ màu xanh lá cây của Hamas.

Những người chết và bị thương ở Gaza được đưa vào các bệnh viện đổ nát và quá tải với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng vật tư và thiết bị y tế. Bộ Y tế Palestine cho biết 232 người đã thiệt mạng và ít nhất 1.700 người bị thương ở Dải Gaza.

Đường phố tại Gaza vắng tanh, ngoại trừ xe cứu thương chạy đua đến hiện trường của các cuộc không kích. Israel đã cắt điện tại Dải Gaza, nhấn chìm thành phố này vào bóng tối.

Phán ứng trái chiều trong cộng đồng quốc tế

Các nước phương Tây, dẫn đầu là Mỹ, đã lên án vụ tấn công của người Palestine và cam kết hỗ trợ Israel. Tại Nhà Trắng, Tổng thống Joe Biden lên truyền hình quốc gia nói rằng Israel có quyền tự vệ. Ông nói: "Đây không phải là thời điểm để bất kỳ bên nào thù địch với Israel khai thác các cuộc tấn công này để tìm kiếm lợi thế. Thế giới đang theo dõi".

Ngược lại, trên khắp Trung Đông, đã có các cuộc biểu tình ủng hộ Hamas, với việc đốt cờ Israel và Mỹ và những người tuần hành vẫy cờ Palestine ở Iraq, Lebanon, Syria và Yemen.

Hamas cho biết họ đã bắn một loạt 150 quả tên lửa mới về phía Tel Aviv vào tối thứ Bảy để trả đũa cuộc không kích của Israel, đã đánh sập một tòa nhà cao tầng với hơn 100 căn hộ.

Phó thủ lĩnh Hamas, Saleh al-Arouri, nói với Al Jazeera rằng nhóm này đang giam giữ một số lượng lớn con tin người Israel, bao gồm cả các quan chức cấp cao. Ông cho biết Hamas có đủ số tù nhân để Israel trả tự do cho tất cả người Palestine trong nhà tù Israel.

Quân đội Israel xác nhận nhiều người người Israel đang bị giam giữ ở Gaza. Một phát ngôn viên quân sự cho biết Israel có thể huy động tới hàng trăm nghìn quân dự bị cho cuộc chiến và cũng đã chuẩn bị cho các cuộc đụng độ ở mặt trận phía bắc chống lại nhóm Hezbollah ở Lebanon.

Tại sao Hamas bất ngờ tấn công?

Hamas cho biết cuộc tấn công được thúc đẩy bởi những gì họ nói là các cuộc tấn công leo thang của Israel nhằm vào người Palestine ở Bờ Tây, Jerusalem và áp bức người Palestine trong các nhà tù của Israel.

Dải Gaza đã bị tàn phá bởi 4 cuộc chiến tranh và vô số cuộc giao tranh giữa Hamas và Israel kể từ khi các chiến binh giành quyền kiểm soát dải đất này vào năm 2007. Nhưng cảnh tượng bạo lực bên trong lãnh thổ Israel như vừa rồi rất ít thấy, ngay cả ở đỉnh điểm của cuộc nổi dậy Intifada của người Palestine trong nhiều thập kỷ qua.

Tính đến trước sự kiện vừa rồi, ít nhất 247 người Palestine đã bị lực lượng Israel giết chết trong năm nay, trong khi 32 người Israel và 2 người nước ngoài đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công của người Palestine.

Việc Israel mất cảnh giác được coi là một trong những thất bại tình báo tồi tệ nhất trong lịch sử nước này, một cú sốc đối với một quốc gia luôn tự hào về khả năng giám sát và ngăn chặn chặt chẽ các chiến binh Palestine.

Tại Gaza, một dải đất hẹp nơi 2,3 triệu người Palestine đã sống dưới sự phong tỏa của Israel trong 16 năm, người dân đổ xô đi mua nhu yếu phẩm đề phòng chiến tranh. Một số người đã sơ tán khỏi nhà và hướng đến nơi trú ẩn.

Hàng chục người Palestine thiệt mạng và hàng trăm người bị thương trong các cuộc đụng độ ở biên giới với Israel, nơi các chiến binh chiếm được điểm vượt biên và phá bỏ hàng rào. Một số người thiệt mạng là dân thường, trong số những đám đông cố gắng vượt biên vào Israel qua những cánh cổng bị đập phá.

Sự leo thang diễn ra trong bối cảnh bạo lực gia tăng giữa Israel và các chiến binh Palestine ở Bờ Tây do Israel chiếm đóng, nơi chính quyền Palestine thực hiện quyền tự trị hạn chế.

Ở Bờ Tây, đã xảy ra đụng độ ở một số địa điểm vào thứ Bảy, khi thanh niên ném đá đối đầu với quân đội Israel. Bốn người Palestine trong đó có một cậu bé 13 tuổi đã thiệt mạng. Các phe phái Palestine kêu gọi một cuộc biểu tình vào Chủ nhật.

Bản thân Israel cũng đang trải qua những biến động chính trị nội bộ, với việc chính quyền cánh hữu nhất trong lịch sử nước này đang cố gắng cải tổ hệ thống tư pháp.

Trong khi đó, Mỹ đang cố gắng đạt được một thỏa thuận bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Xê Út. Người Palestine lo ngại bất kỳ thỏa thuận nào như vậy có thể lấy đi giấc mơ tương lai của họ về một nhà nước độc lập.

Bùi Huy (theo Al Jazeera, Reuters, CNN)