Jack Ma – người đàn ông từng giữ vị trí người giàu nhất Trung Quốc, đã trở lại sau nhiều tháng không được công chúng quan tâm, điều này làm dấy lên những đồn đoán dữ dội về hoàn cảnh của tỷ phú đang vật lộn với sự giám sát ngày càng gia tăng đối với đế chế internet của mình.

Theo những người quen thuộc với vấn đề này, doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc đã nói chuyện với các giáo viên thông qua kênh phát trực tiếp trên mạng hôm thứ 4 vừa qua (20/1) trong một sự kiện hàng năm mà ông tổ chức để công nhận các nhà giáo dục nông thôn.

Ma đã nói ngắn gọn vào hôm thứ 4 trong một sự kiện hàng năm mà ông tổ chức để công nhận các giáo viên nông thôn. Trong một video về sự kiện được lan truyền trên mạng, có thể thấy doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc đang đi tham quan một trường tiểu học ở quê hương Hàng Châu của ông.

Jack Ma, người đã không quan tâm đến công chúng kể từ khi các cơ quan quản lý đình chỉ đợt phát hành lần đầu ra công chúng của công ty fintech Ant Group Co. của mình, nói với các giáo viên rằng anh sẽ chi tiêu nhiều hơn vào các hoạt động từ thiện. Ông cũng không đề cập đến sự vắng mặt của mình và những vấn đề với Bắc Kinh.

Cổ phiếu của Alibaba hiện đã tăng hơn 4% tại Hồng Kông trước sự xuất hiện của Jack Ma.

Mặc dù vẫn chưa rõ Jack Ma đang ở đâu, nhưng sự xuất hiện của ông trên một diễn đàn công khai có thể giúp dập tắt những tin đồn dai dẳng về số phận của ông trong khi Bắc Kinh theo đuổi các cuộc điều tra về công ty tài chính trực tuyến Ant Group Co. và Alibaba Group Holding Ltd. Trong số các trang báo sớm nhất đưa tin về địa chỉ video của Jack Ma là một trang tin tức trực tuyến do chính quyền tỉnh Chiết Giang hậu thuẫn.

Tháng 11, khi các cơ quan quản lý Trung Quốc ngăn chặn vụ IPO trị giá 35 tỷ USD của Ant Group, thắt chặt các quy định về fintech, sau đó ra lệnh đại tu Ant và khởi động một cuộc điều tra chống độc quyền riêng vào Alibaba - tất cả chỉ trong vài ngày.

“Gần đây, tôi và các đồng nghiệp đã nghiên cứu và suy nghĩ. Chúng tôi đã đưa ra quyết định kiên quyết hơn để cống hiến hết mình cho hoạt động từ thiện giáo dục”, Ma nói trong video và nhân mạnh: “Làm việc chăm chỉ để phục hồi nông thôn và thịnh vượng chung là trách nhiệm của thế hệ doanh nhân của chúng tôi.”

Cuộc tấn công của chính phủ Trung Quốc vào đế chế tập đoàn nghìn tỷ USD của Ma gói gọn trong một chiến dịch rộng lớn hơn nhằm kiềm chế một thế hệ những người khổng lồ công nghệ Trung Quốc mà Bắc Kinh hiện đang  coi là nắm quá nhiều quyền kiểm soát đối với Trung Quốc - nền kinh tế lớn 2 thế giới.

Chính phủ Trung Quốc đang ngày càng tìm cách tạo ảnh hưởng đối với các ông lớn công nghệ của Trung Quốc, từ Tencent Holdings Ltd. đến ByteDance Ltd., thương mại trực tiếp và truyền thông.

Cùng tháng Ant đã hủy bỏ đợt IPO kỷ lục của mình, cơ quan giám sát chống độc quyền hàng đầu của quốc gia đã công bố hướng dẫn mới cảnh báo các gã khổng lồ công nghệ chống lại các hành vi độc quyền từ các thỏa thuận độc quyền cưỡng bức đến thông đồng về dữ liệu. Trong khi Ant và Alibaba đã gánh chịu gánh nặng của cuộc tấn công đó kể từ tháng 11, các nhà đầu tư đã bán hết cổ phiếu của các công ty cùng ngành từ Tencent cho đến Meitua.

Trong khi sự xuất hiện bất ngờ của Jack Ma đã khiến Alibaba đã tăng thêm khoảng 58 tỷ USD vào giá trị thị trường của công ty thì quan điểm của Ma với Bắc Kinh hiện cho đến nay vẫn còn là một ẩn số.

Huy Hoàng