Sau một cuộc đánh giá rộng rãi được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Biden nhậm chức vào tháng 1, Bộ Tài chính Mỹ đã công bố một khuôn khổ sửa đổi nhằm thực hiện một cách tiếp cận chi tiết hơn đối với các biện pháp trừng phạt thay vì phương pháp vũ lực thẳng thừng mà người tiền nhiệm Donald Trump ưa chuộng.

Bộ Tài chính cảnh báo rằng các quốc gia giảm sử dụng đồng đô la Mỹ và tiếp xúc với hệ thống tài chính của Mỹ có thể làm xói mòn hiệu quả của các lệnh trừng phạt, trong khi tiền tệ kỹ thuật số và các đổi mới công nghệ khác cũng gây rủi ro cho sự thành công của công cụ.

Trong khi tìm cách lật lại chính sách thời ông Trump, các quy định chính sách mới đưa ra một số chi tiết cụ thể về cách chính quyền Biden có thể thay đổi cách xử lý các lệnh trừng phạt nhằm vào các mục tiêu chính như Iran, Venezuela và Trung Quốc.

Các quan chức Bộ Tài chính hứa sẽ bổ sung nghiêm ngặt hơn vào quy trình trừng phạt đồng thời hiện đại hóa công cụ này thông qua khuôn khổ mới, nhằm gắn các chỉ định với các mục tiêu chính sách rõ ràng và nhấn mạnh tầm quan trọng của điều phối đa phương và giảm thiểu tác động nhân đạo.

Các hướng dẫn mới cũng khuyên rằng Ngân hàng nhà nước nên đầu tư vào việc xây dựng năng lực công nghệ và lực lượng lao động như một phần của nỗ lực chống lại mối đe dọa từ các loại tiền kỹ thuật số.

"Chìa khóa đối với chúng tôi là đảm bảo rằng chúng tôi đang ở một nơi mà các biện pháp trừng phạt có thể hiệu quả nhất có thể, và điều đó có nghĩa là giải quyết sự thật, chân lý, đó là công nghệ đang giúp mọi người nhìn ra bên ngoài dễ dàng hơn hệ thống tài chính truyền thống của Mỹ", một quan chức Bộ Tài chính cấp cao nói.

Các quan chức Tài chính đã nói rõ vào thứ Hai (18/10) rằng các lệnh trừng phạt sẽ vẫn là một phần quan trọng trong chính sách đối ngoại của Mỹ. Chính quyền Biden đã nhắm mục tiêu sử dụng công cụ có mục tiêu hơn nhiều trong khi vẫn tiếp tục gây áp lực lên Venezuela, Iran và các quốc gia khác đang chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ.

"Các biện pháp trừng phạt về cơ bản là một công cụ quan trọng để thúc đẩy lợi ích an ninh quốc gia của chúng tôi", Thứ trưởng Bộ Tài chính Wally Adeyemo cho biết trong một tuyên bố.

"Việc xem xét các biện pháp trừng phạt của Bộ Tài chính đã cho thấy rằng công cụ mạnh mẽ này tiếp tục mang lại kết quả nhưng cũng phải đối mặt với những thách thức mới. Chúng tôi cam kết làm việc với các đối tác và đồng minh để hiện đại hóa và tăng cường công cụ quan trọng này".

Nhưng cho đến nay cách tiếp cận của chính quyền Biden, trong khi tiếp tục gây thiệt hại kinh tế cho các mục tiêu trừng phạt, không thành công hơn nỗ lực của người tiền nhiệm Donald Trump trong việc buộc kẻ thù và đối thủ phải tuân theo ý muốn của Mỹ.

Trước đây, ông Trump sử dụng các biện pháp trừng phạt như hành động để đáp trả các vấn đề quốc tế, từ các hoạt động quân sự của Iran đến kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, cho đến cuộc khủng hoảng chính trị của Venezuela.

Trong khi áp dụng nhiều chương trình trừng phạt của người tiền nhiệm, ông Biden đã thực hiện một số thay đổi kể từ khi nhậm chức.

Tổng thống đương nhiệm đã loại bỏ các lệnh trừng phạt mà ông Trump đặt ra đối với các quan chức của Tòa án Hình sự Quốc tế và đình chỉ việc trừng phạt các thực thể châu Âu liên quan đến việc xây dựng đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Nord Stream 2 từ Nga, bất chấp áp lực từ các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa.

Ông Biden cũng đã đề nghị nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với Iran nếu nước này quay trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mà ông Trump đã từ bỏ - mặc dù các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Washington và Tehran đã bị đình trệ trong nhiều tháng.

Phan Nguyên (Theo Reuters)