Hiện cả nước có 36 nhà máy đường, tổng công suất thiết kế khoảng 150.000 tấn mía/ngày, tăng 12,7 lần so với năm 1995. Diện tích mía cả nước có khoảng 300.000ha, tăng khoảng 10 lần so với năm 1995. Hàng năm ngành mía đường đã sản xuất khoảng 1,5 triệu tấn đường (tạo giá trị khoảng 300.000 tỷ đồng), đảm bảo nhu cầu tiêu dùng trong nước, tham gia bình ổn thị trường giá cả trong nước.

Tuy nhiên, tình hình tiêu thụ đường rất chậm do tồn kho từ vụ trước lớn. Cộng cả tồn kho vụ trước và hiện nay khoảng 75%. Giá đường có được cải thiện nhưng vẫn ở mức thấp, giá bán phổ biến đường kính trắng RS khoảng 10.500 đồng/kg. Nguyên nhân giá thấp chủ yếu là tồn kho lớn từ trước, buôn lậu chưa giảm. Bên cạnh đó, đường lỏng tiếp tục nhập khẩu gia tăng (năm 2014 nhập khẩu 46.000 tấn thì năm 2018 nhập khẩu 140.000 tấn, tăng hơn 3 lần)...

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết, thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ đồng hành cùng Hiệp hội, doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất giống 3 cấp để đáp ứng đủ giống cho nông dân trồng, qua đó nâng cao năng suất trồng mía của Việt Nam lên 90-100 tấn, thay vì 50-60 tấn như hiện nay.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, về hệ thống canh tác cần cơ giới hóa tất cả các khâu, tưới nước khoa học và bón phân cân đối để tạo ra sản phẩm chất lượng, chi phí sản xuất thấp.

Liên quan tới câu chuyện đa dạng hóa sản phẩm cho ngành mía đường, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đưa ra thêm tư vấn nên tận dụng bã mía để làm nấm. Đây là một hướng tiếp cận mới. 

“Mô hình ở Vĩnh Phúc, làm nấm trên diện tích hơn 2.000 m2 nhưng tháng nào cũng thu 400-500 triệu đồng nấm tỏi gà; rồi mô hình trồng nấm rơm tại Lâm Đồng, cứ 1m2 nấm rơm bằng công nghệ của Nhật Bản cho 20 kg nấm mà 1kg nấm bây giờ bán 450.000 đồng. Với công nghệ như vậy, bã mía quý hơn nước mía. Việc dùng bã mía làm nấm là tốt, sau đó bã có thể làm phân. Đặc biệt, nấm sẽ là sản phẩm thức ăn tiềm năng, trong 10 năm nữa chưa sản xuất đủ”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường dẫn chứng.

Nhật Phương