Tổ chức này nói rằng điều quan trọng là phải giảm thiểu việc thanh thiếu niên tiếp xúc với tình trạng bắt nạt trên mạng, tội ác thù hận trực tuyến và các nội dung khiến các em tự ti. Nhóm cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dạy cho thanh thiếu niên quyền công dân kỹ thuật số và khả năng chọn lọc nội dung.

Sử dụng mạng xã hội cùng con trẻ 

Hiệp hội Tâm lý Mỹ (APA) cũng thừa nhận rằng các công ty công nghệ có vai trò quan trọng trong tất cả những điều này, đồng thời thúc giục họ xem xét liệu các tính năng như nội dung vô tận và nút “thích” có phù hợp về mặt phát triển đối với thanh thiếu niên hay không.

Nhưng như tất cả các bậc cha mẹ đều biết, gánh nặng chủ yếu thuộc về gia đình trong việc giám sát và giáo dục con cái cũng như luôn cập nhật những công nghệ mới.

"Bản thân vừa là cha mẹ vừa là nhà tâm lý học, tôi nhận ra rằng những yêu cầu đặt ra đối với cha mẹ vượt quá khả năng của chúng ta", bà Laura Gray, nhà tâm lý học tại Bệnh viện Nhi đồng Quốc gia ở Washington, cho biết.

Vậy đâu là chiến lược thiết thực mà người lớn có thể sử dụng để giúp giảm thiểu tác hại của mạng xã hội?

APA khuyến nghị người lớn nên giám sát chặt chẽ việc sử dụng mạng xã hội ở trẻ em từ 10 đến 14 tuổi. Tiến sĩ Gray đồng ý rằng đây là thời điểm quan trọng để cha mẹ dạy những thói quen tốt.

Bà cho biết một gia đình có thể đưa ra quyết định rằng con họ sẽ chỉ được sử dụng giới hạn một ứng dụng mạng xã hội. Và trong 6 tháng đầu tiên hoặc thậm chí lâu hơn nữa, cha mẹ sẽ cùng với con xem xét những nội dung trên trang cá nhân cũng như các lời mời kết bạn. Mục tiêu là giúp con có những kỹ năng chọn lọc thông tin khi sử dụng mạng xã hội.

Là mẹ của một đứa trẻ 12 tuổi, Tiến sĩ Gray biết việc giám sát chuyên sâu như vậy khó khăn như thế nào. Nhưng dù chỉ dành ra 5 phút mỗi ngày để ngồi cùng con cũng có thể mang lại những thay đổi tích cực.

Cha mẹ cũng nên đảm bảo rằng tất cả các tài khoản được đặt ở chế độ riêng tư. Bà Girard Kelly, người đứng đầu bộ phận quyền riêng tư của Common Sense Media, cho biết thêm rằng các ứng dụng truyền thông xã hội “được thiết kế để tìm hiểu mọi thứ có thể về người dùng để có thể đẩy nội dung được cá nhân hóa khiến trẻ em và thanh thiếu niên bị cuốn hút".

Không dùng điện thoại sau 9 giờ tối

Ông Mitch Prinstein, giám đốc khoa học của APA và đồng chủ tịch của ban cố vấn cho biết việc kiên quyết với con vào buổi tối là cực kỳ quan trọng. "Việc sử dụng điện thoại vào buổi tối có thể gây gián đoạn giấc ngủ và ảnh hưởng tới sự phát triển não bộ của trẻ vị thành niên", ông nói.

Gần như mọi chuyên gia được phỏng vấn đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không cho con để điện thoại hay máy tính bảng trong phòng vào ban đêm. Bà Jean Twenge, một nhà tâm lý học đã dành nhiều năm để gióng lên hồi chuông cảnh báo về cách mà mạng xã hội đã góp phần làm xói mòn sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên, cũng đồng ý với quan điểm này.

“Từ rất nhiều nghiên cứu về giấc ngủ, chúng tôi biết rằng mọi người không ngủ đủ hoặc sâu nếu điện thoại ở trong tầm với", bà cho hay. Tiến sĩ Twenge khuyến nghị tất cả các thành viên trong gia đình nên đặt điện thoại của họ ở một không gian chung vào ban đêm.

Giúp thanh thiếu niên hiểu phương tiện truyền thông xã hội ảnh hưởng đến bộ não của họ như thế nào cũng là điều rất quan trọng.

Tiến sĩ Frances Jensen, trưởng khoa thần kinh học tại Đại học Pennsylvania cho biết bộ não của con người phát triển từ sau ra trước. Phần giữa của bộ não, nơi mà bà mô tả là “bộ não xã hội”, đang “tự xây dựng một cách tích cực trong thời niên thiếu” và là phần dễ bị ảnh hưởng nhất từ bên ngoài.

Tuy nhiên, phần não trước, nơi quản lý việc ra quyết định, giảm thiểu rủi ro và điều tiết cảm xúc, lại chỉ phát triển tốt vào cuối những năm 20 tuổi. Và theo bà Jensen, các trẻ thanh thiếu niên thường dễ bị áp lực từ bạn bè” cũng như tìm kiếm sự mới lạ. Đồng thời, chúng lại chưa ở giai đoạn nhận được tín hiệu từ não trước rằng đến lúc phải điều tiết lại hoặc tạm dừng.

Tiến sĩ Jensen kêu gọi các bậc cha mẹ nói chuyện với con cái về những thay đổi não bộ này và cách chúng khiến chúng đặc biệt dễ bị tổn thương trước một số tác động tiêu cực hơn của mạng xã hội. Bà cho biết tất cả nội dung, phản hồi và kích thích có sẵn trực tuyến “rất dễ tiếp cận với trẻ em ngay khi phần 'não xã hội' của chúng đang phát triển".

Ông Jeff Hancock, Giám đốc sáng lập của Phòng thí nghiệm truyền thông xã hội Stanford, gợi ý các bậc cha mẹ nên hỏi con rằng liệu chúng có đang kiểm soát được mạng xã hội hay không, hay chúng cảm thấy đang bị bản thân mạng xã hội chi phối.

Ông Hancock đang dạy đứa con 12 tuổi của mình cách đặt hẹn giờ cho chính mình. Cô bé đang học cách kiểm soát khi nào nên dừng sử dụng mạng xã hội và khống chế sự thôi thúc.

Tiến sĩ Jason Nagata, một chuyên gia y học vị thành niên tại Bệnh viện Nhi đồng UCSF Benioff San Francisco, người chuyên điều trị chứng rối loạn ăn uống cho biết cha mẹ cũng nên hỏi con có tài khoản nào khiến con mình cảm thấy tồi tệ hoặc tự ti hơn về bản thân hay không.

Đừng phán xét hay tước đi điện thoại của trẻ

Đặc biệt với thanh thiếu niên, hãy dẫn dắt cuộc trò chuyện bằng sự tò mò chứ không phải sự phán xét. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng điều quan trọng là cha mẹ phải thúc đẩy một cuộc đối thoại cởi mở trong suốt cuộc đời của con cái họ.

Bà Becky Lois, nhà tâm lý học trẻ em và thanh thiếu niên tại Hassenfeld Children's, cho biết thanh thiếu niên thường cho rằng việc cha mẹ đặt câu hỏi cho chúng là vì họ đang muốn tước đi điện thoại của chúng.

“Cách tiếp cận thực sự quan trọng”, bà nói. “Chúng ta cần giúp bọn trẻ hiểu tại sao chúng ta đặt câu hỏi. Hãy để chúng hiểu rằng chúng ta không buộc tội hay chỉ trích hay phán xét". Tiến sĩ Lois khuyến nghị, hãy nói thật rõ ràng với chúng rằng bạn đang hỏi vì bạn tò mò về khía cạnh này trong cuộc sống của con chứ không phải vì muốn áp đặt chúng.

Tiến sĩ Lois nói thêm rằng điều quan trọng là “kết nối với trẻ để tìm hiểu cuộc sống của chúng và cũng để đảm bảo rằng chúng biết rằng chúng có thể an toàn khi chia sẻ với cha mẹ về mọi thứ".

Hoàng Tôn (theo NYT)