Dữ liệu của Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, đã có tổng cộng 1.420 xe hybrid bán ra trên toàn thị trường trong tháng 10/2024, tăng 36% so với tháng liền trước.

Đáng chú ý là trước đó, lượng xe hybrid tiêu thụ trong tháng 9 cũng đã sở hữu cú bứt tốc đến 124,5% so với tháng 8, đạt tổng cộng 1.044 chiếc.

Nhiều tín hiệu tích cực

Ở thị trường ô tô phổ thông, Toyota là thương hiệu tích cực nhất với loại hình xe lai xăng – điện (hybrid). Tháng 8/2020, Toyota Việt Nam giới thiệu mẫu xe đầu tiên được trang bị công nghệ hybrid là Corolla Cross. Kể từ khi ra mắt đến hết năm 2020, liên doanh Nhật Bản bán được 5.916 chiếc Corolla Cross, trong đó phiên bản hybrid chiếm tỷ lệ hơn 9,3%, đạt 546 chiếc. Đây được xem là bước khởi đầu thuận lợi cho mục tiêu phát triển các dòng xe thân thiện với môi trường.

Đến thời điểm hiện tại, Toyota Việt Nam đang bán ra thị trường đến 6 mẫu xe có phiên bản hybrid trong danh mục sản phẩm. Trong đó, Innova Cross Hybrid đang sở hữu doanh số tốt nhất khi đạt 1.741 chiếc lũy kế 10 tháng năm 2024, chỉ thấp hơn 605 chiếc so với phiên bản động cơ xăng.

Các mẫu xe Camry Hybrid, Corolla Altis Hybrid, Corolla Cross Hybrid và Yaris Cross Hybrid cũng đều gặt hái được những thành công đáng kể khi đạt doanh số lần lượt 197 chiếc, 86 chiếc, 1.142 chiếc và 704 chiếc. Thậm chí phiên bản Alphard Hybrid dù có giá bán lẻ đắt đỏ 4,475 tỷ đồng song vẫn được 6 khách hàng đặt mua.

Nhìn rộng ra thị trường, đa số các mẫu xe có phiên bản hybrid đều đang được người tiêu dùng Việt Nam đón nhận khá tích cực.

Mẫu xe Suzuki XL7 Hybrid dù mới chỉ ra mắt thị trường hồi cuối tháng 8/2024 song đến thời điểm này cũng đã kịp thu về mức sản lượng bán hàng 564 chiếc. Phiên bản Honda CR-V Hybrid cũng ghi dấu ấn mạnh mẽ với 1.359 chiếc bán ra trong 10 tháng, bằng 37,4% doanh số của phiên bản máy xăng.

Khi những tín hiệu tích cực trên thị trường ngày càng rõ nét hơn, nhiều hãng xe cũng đã bắt đầu tăng cường mảng sản phẩm hybrid.

Điển hình nhất là Honda khi mới đây, tại một cuộc chia sẻ về chiến lược điện hóa, Tổng Giám đốc Honda Việt Nam, ông Koji Sugita cho biết đến năm 2040, toàn bộ danh mục sản phẩm của hãng sẽ là xe thân thiện với môi trường, bao gồm xe điện và xe chạy bằng nhiên liệu hydro (FCEV).

Ở giai đoạn đầu, xe hybrid sẽ nắm vai trò chủ đạo bởi đây được coi là loại hình sản phẩm “quá độ” để đi lên điện hóa toàn phần, đồng thời cũng là loại phương tiện đang phù hợp nhất với điều kiện giao thông Việt Nam. Mới đây nhất, liên doanh Nhật Bản cũng đã chính thức giới thiệu ra thị trường phiên bản Civic Hybrid và dự kiến sẽ gớm đưa về thêm một mẫu xe nữa là HR-V Hybrid.

Ngoài Toyota, Honda hay Suzuki, Subaru cũng vừa chính thức giam gia thị trường ô tô hybrid với mẫu xe hoàn toàn mới Crosstrek. Thậm chí, một số thương hiệu mới đến từ Trung Quốc cũng đang chuẩn bị góp mặt như Haval với mẫu xe Jolion HEV, Dongfeng với mẫu xe Mage HEV và có thể cả Jaecoo với phiên bản hybrid sạc ngoài J7 PHEV.

Rào cản giá bán

Các con số thống kê về doanh số ô tô hybrid trên thực tế vẫn còn quá nhỏ bé so với tổng dung lượng của toàn thị trường. Cũng theo báo cáo của VAMA, sản lượng bán hàng của các loại xe hybrid tháng 10/2024 chỉ chiếm vẻn vẹn 3,66% thị phần. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng mạnh cũng đang cho thấy xu hướng tiếp nhận ngày càng tích cực hơn của người tiêu dùng Việt Nam đối với loại hình xe lai xăng – điện.

Trên thực tế, xu hướng chuyển đổi xe điện hóa đã bắt đầu nhen nhóm từ năm 2015 và tăng dần từ năm 2020. Các chuyên gia cho rằng, để thị trường xe điện hóa thực sự phát triển, qua đó góp phần vào mục tiêu Net Zero vào năm 2050 thì xe hybrid chính là loại phương tiện phù hợp nhất trong giai đoạn hiện nay, bên cạnh những nỗ lực phát triển các dòng xe thuần điện của một số doang nghiệp.

Theo PGS. TS. Đàm Hoàng Phúc - Giám đốc chương trình đào tạo Kỹ thuật Ô tô, Đại học Bách khoa Hà Nội: “Việc chuyển đổi sang phương tiện sử dụng năng lượng sạch không chỉ giúp giảm thiểu lượng phát thải khí nhà kính mà còn thúc đẩy tiến bộ công nghệ trong ngành ô tô. Xe điện hóa, đặc biệt là xe hybrid và thuần điện, là tương lai tất yếu của giao thông toàn cầu, và Việt Nam cần đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu cũng như ứng dụng những giải pháp này”.

Tốc độ tăng trưởng mạnh của thị trường xe hybrid thời gian qua cho thấy những tín hiệu tích cực. Dù vậy, loại hình phương tiện thân thiện với môi trường này vẫn đang gặp phải rào cản lớn về giá bán do chi phí sản xuất, đầu tư công nghệ và thiết bị tăng cao trong khi các chính sách ưu đãi chưa thực sự rõ ràng.

Tại Việt Nam, các dòng xe thuần điện đang được ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt ở mức 3%, xe hybrid sạc ngoài (PHEV) là 70% trong khi xe hybrid thông thường (HEV) chưa được ưu đãi.

Khảo sát trên thị trường cho thấy, giá bán lẻ của các phiên bản ô tô hybrid (HEV) đang cao hơn khoảng 10-15% so với phiên bản sử dụng thuần động cơ xăng. Mức chênh lệch giá bán của xe hybrid sạc ngoài (PHEV) thậm chí lên đến 30%. Đây là rào cản không hề nhỏ khiến người tiêu dùng vẫn đang gặp khó khăn khi lựa chọn các dòng xe hybrid.

Ông Nguyễn Trung Thắng, Giám đốc Bộ phận Thuế, Công ty TNHH Thuế và Tư vấn KPMG, cho rằng “việc khuyến khích tiêu dùng các dòng xe thuần điện (BEV) là phù hợp với xu thế toàn cầu. Tuy nhiên, trong bối cảnh cơ sở hạ tầng cho xe điện tại Việt Nam chưa được phát triển rộng rãi, Chính phủ nên cân nhắc các giải pháp khuyến khích thay thế các dòng xe đốt trong (ICE) bằng các loại ô tô hybrid được đánh giá là những dòng xe thân thiện hơn với môi trường, đồng thời cũng phù hợp nhất trong giai đoạn hiện nay”.