Sản xuất quần áo từ chai nhựa tái chế: Hướng đi mới của ngành thời trang xanh

Hoạt động sản xuất các loại nguyên liệu vải và sản phẩm thời trang vốn tiêu tốn rất nhiều năng lượng, nước và hóa chất, đồng thời thải ra lượng lớn khí CO2, vi sợi nhựa và chất thải công nghiệp. Quá trình nhuộm, tẩy, xử lý vải cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm nguồn nước và đất tại nhiều khu vực sản xuất.

Trong khi đó, Việt Nam mỗi năm phát sinh khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa, nhưng chỉ khoảng 27% được thu gom và tái chế, phần còn lại chủ yếu bị chôn lấp hoặc thải trực tiếp ra môi trường. Thực trạng này không chỉ làm gia tăng ô nhiễm, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tái cấu trúc chuỗi sản xuất thời trang theo hướng xanh, tuần hoàn và bền vững hơn.

Chia sẻ về hướng đi mới, chị Nguyễn Thị Hải Hà - Giám đốc Kinh doanh Công ty TNHH Thời trang Anima Việt Nam cho biết: “Chúng tôi hướng đến việc tận dụng nguồn rác thải nhựa để tạo ra các sản phẩm thời trang bền vững, thân thiện với môi trường. Theo tính toán, chỉ với khoảng 7 chai nhựa đã qua sử dụng, có thể sản xuất được một chiếc áo thun, giúp giảm tới 32% lượng phát thải CO2, tiết kiệm khoảng 90% lượng nước và cắt giảm 59% năng lượng tiêu thụ so với quy trình sản xuất thông thường”.

Để tạo ra những sản phẩm thân thiện với môi trường, quy trình tái chế khép kín được áp dụng từ khâu thu gom đến sản xuất. Chai nhựa sau khi được thu gom từ các hộ gia đình, cơ quan, doanh nghiệp sẽ được phân loại theo màu sắc và loại nhựa nhằm đảm bảo chất lượng đầu vào.

Tiếp đó, chúng được nghiền nhỏ, làm sạch, loại bỏ tạp chất và sấy khô trước khi ép thành viên nhựa (pellet). Từ những viên nhựa này, sợi polyester tái chế được kéo thành, dệt thành vải và may thành quần áo.

Nhờ công nghệ sản xuất hiện đại, các sản phẩm thời trang tái chế từ chai nhựa vẫn đảm bảo độ thoáng mát, co giãn và độ bền cao, đáp ứng yêu cầu thẩm mỹ cũng như sự thoải mái khi mặc.

“Quần áo làm từ nhựa tái chế không chỉ thân thiện với môi trường mà còn giúp tiết kiệm chi phí sản xuất, trong khi chất lượng của sản phẩm tương đương với quần áo được làm từ nguyên liệu mới. Đây được xem là một giải pháp thiết thực góp phần giảm gánh nặng rác thải nhựa và thúc đẩy xu hướng thời trang xanh tại Việt Nam”, chị Nguyễn Thị Hải Hà cho biết thêm.

Theo PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, ngành dệt may hiện được xem là một trong những lĩnh vực gây ô nhiễm lớn nhất thế giới. Trung bình mỗi người tiêu thụ từ 8 - 12 sản phẩm dệt may mỗi năm và trên toàn thế giới, ngành này sản xuất khoảng 100 tỷ sản phẩm, sử dụng tới 93 tỷ m³ nước, tạo ra 92 triệu tấn rác thải và chiếm từ 8 - 10% tổng lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu.

“Việc tái chế nhựa để sản xuất sợi từ đó dệt vải và tạo ra các sản phẩm thời trang tái chế là một sáng kiến có ý nghĩa lớn. Giải pháp này không chỉ góp phần giảm lượng rác thải nhựa, mà còn giúp tiết kiệm nguyên liệu, nước và năng lượng trong quy trình sản xuất”, PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ chia sẻ.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, phần lớn sản phẩm dệt may của Việt Nam hiện vẫn phụ thuộc vào bông, sợi đay và sợi tổng hợp. Vì vậy, việc “xanh hóa” ngành dệt may là yêu cầu cấp thiết. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này cũng đặt ra nhiều thách thức. Nếu chuyển đổi quá nhanh, chi phí đầu tư lớn có thể làm giảm năng lực cạnh tranh; còn nếu chậm, doanh nghiệp sẽ mất thị trường do không đáp ứng được các tiêu chuẩn xanh quốc tế.

Trong số hơn 7.000 doanh nghiệp dệt may hiện nay, khoảng 60 - 70% là doanh nghiệp vừa và nhỏ, thiếu vốn, thiếu công nghệ và thông tin thị trường, nên dễ rơi vào bị động khi các quy định xanh trở thành điều kiện bắt buộc. Chính vì vậy, để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh, Việt Nam cần tập trung vào ba yếu tố then chốt vốn xanh, công nghệ xanh và năng lực xanh, đúng theo quy định Thỏa thuận Paris về giảm phát thải khí nhà kính và ứng phó biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, cần hoàn thiện thể chế, xây dựng cơ chế ưu đãi, hỗ trợ tài chính và công nghệ xanh, phát triển nguồn năng lượng tái tạo, đồng thời tăng cường tuyên truyền, đào tạo nhằm nâng cao nhận thức của doanh nghiệp và người dân về tầm quan trọng của việc xanh hóa ngành dệt may.