CTCP Tập đoàn Đầu tư I.P.A (Mã IPA) lỗ tới 174 tỷ đồng trong quý 4, lợi nhuận cả năm lao dốc

CTCP Tập đoàn Đầu tư I.P.A (mã HNX: IPA) tiền thân là Công ty TNHH Đầu tư và Tài chính IPA, được thành lập từ năm 1998 và được chuyển sang mô hình công ty cổ phần từ năm 2007. Lĩnh vực hoạt động chính của công ty là cung cấp dịch vụ tài chính cá nhân, bán điện thương phẩm, phát triển bất động sản...

Trong 3 năm trở lại đây, tình hình kinh doanh của IPA liên tục ghi nhận những dấu hiệu sụt giảm. Cụ thể thì trong báo cáo tài chính Quý 4, đơn vị này đã phải ghi nhận lỗ tới 174,6 tỷ đồng dù cho quý trước đó vẫn còn đang ghi nhận lãi 140,4 tỷ đồng.

Trong quý 4 năm 2022, IPA ghi nhận doanh thu thuần từ bán hàng và cung cấp dịch vụ ở mức 73,7 tỷ đồng, giảm khoảng 13% so với cùng kỳ. Dù doanh thu giảm nhưng chi phí giá vốn lại tăng từ 32,5 tỷ đồng lên 34,8 tỷ đồng. Doanh thu hoạt động tài chính giảm từ 139,4 tỷ đồng xuống chỉ còn 74,8 tỷ đồng, tương ứng mức giảm khoảng 46,3%.

Dù doanh thu giảm hơn so với cùng kỳ nhưng các chi phí trong kỳ lại đồng loạt tăng mạnh khiến cho IPA phải ghi nhận một khoản lỗ lớn trong hoạt động kinh doanh.

Cụ thể thì chi phí tài chính tăng từ 76,2 tỷ đồng cùng kỳ lên tới 325,6 tỷ đồng, tăng tới 4,3 lần. Theo giải trình từ phía IPA thì chủ yếu phần giảm đến từ dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh và tổn thất đầu tư. 

Chi phí bán hàng đi ngang ở mức 1,6 tỷ đồng, không biến động quá nhiều trong khi chi phí quản lý doanh nghiệp tăng tới gần gấp đôi, từ 11,8 tỷ đồng lên 22,4 tỷ đồng. Như vậy, riêng hoạt động kinh doanh của IPA trong Quý 4 đã ghi nhận khoản lỗ tới 241,3 tỷ đồng do chi phí tài chính tăng mạnh. Sau khi trừ đi thuế và các khoản chi phí, lợi nhuận sau thuế thu nhập cá nhân của IPA ghi nhận khoản lỗ lên tới 174,6 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm ngoái còn đang lãi 194 tỷ đồng.

Kết quả kinh doanh tệ hại trong quý 4 đã góp phần kéo lùi thêm lũy kế lợi nhuận cả năm của IPA. Tính đến hết ngày 31/12/2022, IPA ghi nhận doanh thu thần đạt 294,7 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế ở mức 146,4 tỷ đồng. Trong khi năm 2021 ghi nhận doanh thu chỉ 266,9 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế lên tới 1.594 tỷ đồng. So với kế hoạch mục tiêu năm 2022 với doanh thu 1.680 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 900 tỷ đồng thì IPA mới đang hoàn thành được 17,5% kế hoạch doanh thu và 9,7% kế hoạch lợi nhuận năm.

Dòng tiền âm nặng 1.256,1 tỷ đồng, phải thu hồi tài sản đầu tư để đảm bảo dòng tiền

Trong cơ cấu tài sản của IPA, tại thời điểm kết thúc Quý 4 năm 2022, tổng tài sản ghi nhận ở mức 8.860,5 tỷ đồng, không tăng quá nhiều so với thời điểm đầu năm. Tuy nhiên, ghi nhận về tài sản dài hạn tăng mạnh từ 4.234,5 tỷ đồng lên mức 5.516,1 tỷ đồng, tương ứng với việc tăng tới 1.281,6 tỷ đồng chỉ trong 1 năm. 

Phần tăng thêm chủ yếu đến từ chỉ tiêu đầu tư tài chính dài hạn với khoản đầu tư vào công ty liên doanh liên kết tăng từ 2.459,8 tỷ đồng lên tới 3.869,8 tỷ đồng. 

Về cơ cấu tài sản của IPA, nợ phải trả chiếm khoảng 4.960,3 tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ 56% tổng nguồn vốn. Vốn chủ sở hữu chỉ chiếm 44%. Đáng chú ý nhất phải kể đến chỉ tiêu vay và nợ thuê tài chính dài hạn tăng từ 3.588,2 tỷ đồng đầu năm lên 4.068,9 tỷ đồng, tương ứng tăng 480,7 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trong kỳ chỉ đạt 1.241,4 tỷ đồng trong khi đầu năm vẫn duy trì ở mức 1.423,7 tỷ đồng.

Một trong những dấu hiệu thêm cho thấy sức khỏe tài chính của IPA đang gặp vấn đề chính là lưu chuyển dòng tiền từ hoạt động kinh doanh của công ty đang âm rất nặng. Cụ thể thì lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh âm tới 1.256,1 tỷ đồng trong khi cuối năm 2021 chỉ ghi nhận âm 2,1 tỷ đồng.

Chủ yếu phần giảm đến từ hoạt động chứng khoán kinh doanh, ghi nhận âm tới 978,9 tỷ đồng. Lãi/lỗ từ hoạt động đầu tư cũng ghi nhận âm tới 850,3 tỷ đồng, cộng thêm tiền lãi vay phải trả trong kỳ lên tới 424 tỷ đồng đã gây áp lực rất lớn lên dòng tiền của IPA.

Không chỉ vậy, lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tư tăng thêm 908 tỷ đồng nhưng chủ yếu đến từ tiền thu hồi cho vay, bán lại các công cụ nợ của đơn vị khác, cho thấy IPA đang phải thu hẹp hoạt động kinh doanh, thu hồi lại các tài sản đầu tư để chi trả cho 2 chỉ tiêu đầu tư chính là Tiền chi cho vay, mua công cụ nợ của đơn vị khác (chiếm 1.475 tỷ đồng) và Tiền chi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác.