Trong hàng thập kỷ qua, các nhà hoạt động môi trường đã cảnh báo rằng thế giới sẽ bốc cháy.

Phần lớn họ chỉ ám chỉ theo nghĩa bóng. Thế nhưng, những video quay lại cảnh lửa cháy quét qua thảo nguyên Siberia, rừng Amazon, các khu vực của Úc và bây giờ, một lần nữa là California, dễ dàng khiến mọi người tin rằng hành tinh này đang rực cháy theo nghĩa đen.

Những trận cháy mới bị thổi bùng lên bởi những cơn gió mạnh và nhiệt độ cao khắp bang California.

Vào ngày 7 tháng 9, một đội công ích phục vụ cho khu vực Bắc California đã ngắt nguồn cung điện đối với hàng chục ngàn hộ gia đình trong một nỗ lực ngăn chặn khu vực dân cư phát sinh thêm những trận cháy mới.

Từ đầu năm cho đến nay, bang California đã chứng kiến hơn 2,5 triệu arce (một triệu hecta) bị đốt cháy và hơn 3.700 kiến trúc bị huỷ hoại, tất cả đều diễn ra trước những tháng mùa thu khi mà gió Santa Ana thường hay khiến cho những trận cháy thường niên trở nên tồi tệ nhất.

Với hơn 3 tháng còn lại của mùa cháy trong năm nay, rất ít người cho rằng bang vẫn chưa phải đối mặt với điều tồi tệ nhất.

Bản thân những trận cháy không thể bị dập tắt, chúng được tiếp sức bởi biến đổi khí hậu được xếp ở tầng trên cùng của hệ sinh thái mà việc đốt cháy thường xuyên là một phần trong chu kỳ tự nhiên của nó.

Nhiệt độ cao hơn và đất đai khô cằn hơn có nghĩa là sẽ phát sinh thêm nhiều trận cháy hơn.

Nhưng thiệt hại sẽ không quá lớn. Hầu hết hậu quả ở California là do họ tự gây ra. Họ đã khiến cho chính bang này dễ bị tổn thương hơn với một loạt những quy định lỗi thời và những chính sách tự hại mình.

California xứng đáng được ghi nhận công lao vì là bang duy nhất ở Mỹ triển khai quy tắc xây dựng nhà cửa phòng cháy được biết tới là giao diện “đô thị-đất rừng” , ở đây thì nhà cửa nằm rải rác giữa các khu vực cây cao và thảm thực vật dễ cháy, thường ở trên những đồi dốc mà lửa có thể lan rộng.

Bằng chứng cho thấy các quy tắc giúp hạn chế thiệt hại. Tuy nhiên, họ áp dụng chỉ với những kiến trúc mới, và không làm gì với nhu cầu trang bị thêm cho phần lớn nhà cửa sẵn có và những tài sản khác.

Cũng không có trợ cấp hay những sáng kiến khác để thúc đẩy người dân và các công ty thực hiện những nhiệm vụ khó khăn và tốn nhiều chi phí để đảm bảo nhà cửa được an toàn.

Thêm nữa, quy định có từ năm 2008 và vẫn chưa được cập nhật để thêm vào những nghiên cứu khoa học mới nhất về lý do tại sao nhà cửa cháy.

Bao gồm các bằng chứng thuyết phục rằng 5 feet đầu tiên xung quanh kiến trúc đóng vai trò chủ chốt trong việc tạo nên sự bảo vệ nhưng lại thường chứa nhiều vật liệu dễ cháy.

Ngày nay, các kiến trúc sư cảnh quan vẫn có thể đưa ra những thiết kế mà vỏ cây mùn, một chất gây cháy gần như là hoàn hảo, rải xung quanh nhà, văn phòng, hay thậm chí là bệnh viện.

Các bản đồ về nguy cơ cháy và phân vùng quyết định ai phải tuân theo các quy tắc xây dựng, đang rất cần sự suy xét lại.

Ngoài ra, họ coi các khu vực đô thị hoá là “không thể cháy được", phớt lờ những bằng chứng khoa học cho thấy rằng phần lớn nhà cửa bắt lửa khi những hòn than cháy dở bị thổi bay ra cả dặm hoặc còn xa hơn nữa nếu là từ thảm thực vật bị cháy.

Hậu quả là, những cộng đồng đang đối mặt với nguy cơ cháy rừng không được khép chặt với các quy định phòng chống cháy - đôi khi dẫn đến những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng.

Khi công viên Coffey ở Santa Rosa bị phá huỷ bởi trận cháy rừng vào năm 2017, thành phố tuyên bố sẽ xây dựng lại công viên tốt hơn, nhưng tinh thần này đã bị thui chột bởi những nỗi sợ không có cơ sở rằng việc trang bị nhà cửa phòng chống cháy sẽ tốn nhiều tiền hơn.

Những quy tắc nghiêm ngặt trong phòng chống cháy đã không được tuân theo, và một lần nữa cộng đồng đã phải sơ tán vào năm 2019 vì cháy thay vì trú ẩn trong nhà.

Bang California đang khiến những vấn đề của họ càng tồi tệ hơn bằng việc coi thường cái giá của nguy cơ, vốn là điều cần thiết để khuyến khích những chủ nhà chuyển ra khỏi các khu vực nguy hiểm.

Bang này đã áp đặt những quy định mới không khôn ngoan lên những công ty bảo hiểm, tạm thời ngăn cản họ từ chối việc tái xây dựng những chính sách mới ở những khu vực có nguy cơ cao.

Và các nhà quản lý đang khiến nền công nghiệp dùng nguy cơ cháy nổ làm lý do để đóng cửa công việc kinh doanh ở bất cứ vùng nào trong bang.

Không khó hiểu vì sao California bị mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn cháy-tái xây dựng-cháy tiếp.

Những trận cháy sẽ không dừng lại. Nhưng nếu những người đứng đầu bang suy xét lại về chính sách sai lầm của họ, ít ra họ sẽ gây ít thiệt hại hơn.

Đức Tin