Từ đầu năm đến nay, các nước trên thế giới vẫn đang chịu sự ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID-19. Một số các cửa khẩu Quốc tế đã đóng cửa và các nước tăng cường kiểm soát hàng hóa nhập khẩu, người nhập cảnh chặt chẽ theo yêu cầu phòng chống dịch bệnh. 

Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ tới việc giao thương, hoạt động xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, trên các tuyến biên giới, cửa khẩu, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vẫn luôn tiềm ẩn những diễn biến phức tạp, phương thức thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn.

Theo báo cáo của Tổng Cục Hải quan, trong 10 tháng đầu năm 2021, cơ quan này đã phối hợp phát hiện, bắt giữ và xử lý 11.961 vụ vi phạm pháp luật Hải quan; trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 2.070, 99 tỷ đồng, thu ngân sách đạt 170,277 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan ra quyết định khởi tố 25 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 102 vụ.

Trong đó, 2 chuyên án nổi bật nhất, là vụ Cục Hải quan Hà Nội chủ trì, phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ thuộc Bộ Công an kiểm tra nhiều kiện hàng gửi từ Hà Lan, Đức về Hà Nội qua đường hàng không có dấu hiệu nghi vấn. Kết quả, đã bắt giữ 16 đối tượng, thu giữ 127,5 kg ma túy tổng hợp.

Thứ hai là chuyên án ngày 19/5/2021 do Cục Điều tra chống buôn lậu và Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy C04 (Bộ Công an) xác lập, phối hợp với Công an TP HCM bắt giữ 5 đối tượng, thu giữ khoảng 280,85 kg Ketamine được cất giấu trong các máy mô tơ điện và trong các thùng xốp chứa dạ dày và lòng lợn đông lạnh để chuẩn bị vận chuyển đi Trung Quốc tiêu thụ.

Theo đại diện Tổng cục Hải quan, tình trạng Vận chuyển trái phép các chất ma túy xuyên quốc gia từ nước ngoài vào Việt Nam và trung chuyển đi nước thứ ba tiêu thụ vẫn tiềm ẩn diễn biến phức tạp. 

Đáng chú ý, các đối tượng chuyển hướng hoạt động sang tuyến hàng không, chuyển phát nhanh và cất giấu số lượng lớn ma túy lẫn trong hàng hóa xuất nhập khẩu với phương thức tinh vi, như trong tân dược, sữa, thực phẩm chức năng; hoặc gia công cất giấu giữa các cạnh, vách thùng bao bì hàng hóa, trong loa, thiết bị máy móc,...

Ngoài các vụ vận chuyển trái phép chất ma túy, lực lượng hải quan đã liên tiếp phát hiện, xử lý một số vụ việc buôn lậu vật tư y tế phòng chống dịch, thuốc tân dược điều trị COVID-19.

Một số đối tượng đã tổ chức nhập lậu, quảng cáo và giao bán công khai trên các trang thông tin điện tử nhiều loại thuốc điều trị bệnh covid -19, bộ test thử và các loại thiết bị y tế với nguồn gốc là “hàng xách tay”. 

Trước tình hình trên, các cơ quan chức năng đã xác minh, điều tra, bắt giữ nhiều vụ việc buôn bán, vận chuyển các loại hàng hóa này trong thị trường nội địa. 

Những loại thuốc nhập lậu không có nguồn gốc hợp pháp, xuất xứ rõ ràng hoặc chưa được các cơ quan chức năng trong nước kiểm tra, cấp phép. Điều này dẫn đến tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn về sức khỏe, tính mạng của người dân và ảnh hưởng đến kết quả công tác phòng chống dịch của Chính phủ.

Trong thời gian tới, lực lượng hải quan tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo đầy đủ cơ sở pháp lý để nâng cao hiệu quả, hiệu lực thực hiện công tác quản lý nhà nước về Hải quan nói chung và công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới nói riêng.

Dịp trước, trong và sau Tết thường là thời gian cao điểm mà các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả gia tăng trở lại và tiền ẩn diễn biến phức tạp.

 Tổng cục Hải quan chỉ đạo các đơn vị trong ngành triển khai Kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.

 Trong đó tập trung tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Đặc biệt, các nhóm các mặt hàng cấm, hàng hóa ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, hàng giả, hàng kém chất lượng và các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong dịp Tết Nguyên đán như: Thuốc lá, rượu, bia, bánh kẹo, hoa quả, thực phẩm, gia súc, gia cầm... và hàng cấm như ma túy, pháo nổ…