Theo Tổng cục Hải quan, ngày 23/7/2018, Công ty cổ phần chế biến gỗ Mộc Cát Tường đăng ký tờ khai XK số 30201096641/B11 tại Chi cục Hải quan Biên Hòa (Cục Hải quan Đồng Nai) đối với mặt hàng có tên khai báo “Ván gỗ cao su ghép - Rubber Wood Finger Joint Laminated Panels dày 44mm x rộng 1100mm x dài 4500mm#&VN”, mã số khai báo 4412.99.90 (thuế suất XK là 0%).

Ngày 24/6/2020, Tổng cục Hải quan ban hành Thông báo kết quả phân loại số 4250/TB-TCHQ.

Theo đó, mặt hàng có kết quả phân tích là “Gỗ cao su dạng tấm, đã bào, đã chà nhám, kích cỡ (44 x 1100 x 4500)mm, được ghép ngang từ các thanh đã ghép nối đầu. Tấm chưa sử dụng được ngay, phải qua gia công thêm để làm ván lót sàn, mặt bàn, cầu thang,... tùy thuộc vào mục đích sử dụng”, mã số 4407.29.97.90 (thuế suất XK là 25%).

Công ty cổ phần chế biến gỗ mộc Cát Tường có đề nghị xem xét lại việc phân loại mặt hàng thuộc nhóm 44.18 hoặc nhóm 44.21, bổ sung thông tin về mặt hàng và cung cấp quy trình sản xuất mặt hàng tại công văn số 2920/XNK ngày 29/6/2020 như sau:

Gỗ cao su dạng thanh đã qua cưa xẻ, tẩm sấy chống mối mọt sau khi nhập về được cắt chọn, bào hai mặt, bào hai cạnh bằng máy chuyên dụng. Thanh cao su sau đó được phân loại chất lượng phôi, lựa màu, đánh mộng để tạo mộng âm dương hình răng lược ở hai đầu để ghép dọc thành các thanh dài. Các thanh ghép dọc đạt yêu cầu sẽ được bào cạnh rồi sau đó ghép ngang. Sản phẩm sau ghép được cắt theo quy cách, chà nhám để chà sạch keo thừa, tạo độ láng tuyệt đối và đảm bảo kích thước cuối cùng theo yêu cầu của đơn hàng.

Một số ý kiến cho rằng, cùng là là sản phẩm gỗ ghép thanh nhưng với mã HS 4418 thuế xuất là 0% nhưng với mã HS 4407 thì mức thuế là 25%. Sự thay đổi này khiến cho doanh nghiệp xuất khẩu gỗ đã khó lại càng khó thêm, nhiều container bị ách tắc tại cảng, nhiều doanh nghiệp bị đối tác thương mại phạt chậm giao hàng…

Thậm chí, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam vừa có đơn khẩn cấp gửi Bộ Tài chính cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương về tình trạng gỗ ván ghép thanh bị ùn tắc tại các cảng biển do Tổng cục Hải quan ban hành văn bản số 4250/TB-TCHQ (ký ngày 24/6/2020). 

Với văn bản này, ván ghép thanh, chủ yếu sử dụng nguyên liệu gỗ keo rừng trồng và gỗ cao su, bị áp mã  HS 4407 “Gỗ đã cưa và xẻ theo chiều dọc, lạng hoặc bóc, đã hoặc chưa bào, chà nhám hoặc ghép nối đầu, có độ dày trên 6 mm” thuộc phân nhóm HS 440729.97.90 và bị coi là sản phẩm sơ chế, như gỗ xẻ thanh, bị áp thuế xuất khẩu 25% để hạn chế, thậm chí ngăn chặn xuất khẩu vì không tạo nhiều giá trị gia tăng và phải dành nguyên liệu cho công nghiệp chế biến trong nước. 

Trong khi trước đó, gỗ ghép thanh đã được áp mã HS 4418 (đồ mộc dùng trong xây dựng, kể cả tấm gỗ có lõi xốp, tấm lát sàn đã lắp ghép và ván lợp - shingles and shakes), nằm trong phân nhóm HS 4418.90.99 với thuế xuất là 0%.

Do vậy, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đề nghị Bộ Tài chính xem xét và thông báo để hải quan ở các địa phương cho doanh nghiệp xuất khẩu gỗ ván ghép thanh với thuế suất bằng 0%.

Đồng thời, xem xét và hủy bỏ ngay Thông báo số 4250, để mặt hàng gỗ ván ghép thanh trở lại mã HS 4418 như đã được khẳng định tại văn bản số 9365/BTC-CST của Bộ Tài chính.

Trước vấn đề này, Tổng cục Hải quan cho biết, thông báo 4250/TB-TCHQ ngày 24/6/2020 là kết quả phân loại đối với mặt hàng khai báo “Ván gỗ cao su ghép - Rubber Wood Finger Joint Laminated Panels dày 44mm x rộng 1100mm x dài 4500mm#&VN” thuộc mục số 06 PLTK số 30201096641/B11 ngày 23/7/2018 của Công ty cổ phần chế biến gỗ mộc Cát Tường.

Thông báo nêu trên không phải hướng dẫn phân loại chung đối với mặt hàng ván gỗ ghép của các DN XK gỗ. Đối với vướng mắc của Công ty cổ phần chế biến gỗ mộc Cát Tường, Tổng cục Hải quan đang lấy ý kiến của các đơn vị có liên quan để trả lời DN.

Tổng cục Hải quan cho biết, hiện một số thông tin cho rằng mặt hàng ván gỗ ghép do các công ty XK đăng ký nhiều tờ khai khác nhau bị ách tắc tại các cửa khẩu (Đồng Nai, Bình Dương) do Thông báo số 4250/TB-TCHQ nêu trên là chưa chính xác. Bởi hiện nay, các DN XK ván gỗ ghép vẫn làm thủ tục thông quan bình thường.

Tuy nhiên, để đảm bảo khách quan, công bằng lợi ích nhà nước và doanh nghiệp, Tổng cục Hải quan đã thành lập đoàn công tác kiểm tra thực tế tại Công ty Cổ phần Chế biến gỗ mộc Cát Tường.

Đoàn công tác tập trung đối thoại với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp và phối hợp với các cơ quan liên quan để xác định rõ quy trình sản xuất, chế biến sản phẩm, quy cách sản phẩm trên nguyên tắc cụ thể, công khai, minh bạch, công bằng để quyết định việc áp mã HS phù hợp cho sản phẩm.

Gia Nguyên