Theo đó UBND TP HCM cho biết, trong thời gian qua, địa phương nhận được nhiều kiến nghị, phản ánh của các chủ đầu tư dự án và người thuê, mua, thuê mua NƠXH liên quan đến việc xác nhận về thực trạng nhà ở. 

Theo quy định tại Thông tư 09/2021 của Bộ Xây dựng, UBND cấp xã nơi có đăng ký thường trú hoặc tạm trú từ một năm trở lên thực hiện xác nhận về thực trạng nhà ở và chưa được hỗ trợ nhà ở, đất ở theo Mẫu số 3, Mẫu số 4 tại Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư. Các trường hợp được xác nhận gồm: 

Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của hộ; Có nhà nhưng chật chội, diện tích bình quân dưới 10m2 sàn/người; Có nhà ở nhưng nhà ở bị hư hỏng, dột nát; Có nhà ở nhưng đã bị hư hỏng khung, tường, mái nhà và diện tích khuôn viên đất của nhà ở thấp hơn tiêu chuẩn diện tích tối thiểu thuộc diện được phép cải tạo, xây dựng theo quy định của UBND cấp tỉnh; Có đất ở tại địa phương nơi đăng ký hộ khẩu thường trú và diện tích khuôn viên đất phù hợp với quy hoạch xây dựng theo quy định của UBND cấp tỉnh; Có nhà ở nhưng thuộc diện bị giải tỏa khi Nhà nước thu hồi đất và Có nhà ở gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi phải di chuyển chỗ ở và không còn chỗ ở nào khác tại nơi có đất thu hồi mà chưa được bồi thường về nhà ở, đất ở tái định cư.

Hiện tại, nhiều người dân khi xin xác nhận đã khai "Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của hộ gia đình". Nhưng trong thực tế, nhiều trường hợp UBND cấp xã không thực hiện xác nhận theo mẫu vì cho rằng xã chỉ xác nhận việc người dân có sở hữu nhà hay không tại căn nhà đang thường trú hoặc tạm trú trên địa bàn do UBND cấp xã quản lý hoặc có trường hợp chỉ xác nhận chữ ký hoặc chỉ xác nhận người dân tự cam kết và tự chịu trách nhiệm. 

Như vậy, xác nhận như trên của UBND cấp xã không đảm bảo đúng yêu cầu được quy định tại Mẫu số 3, Mẫu số 4 Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 09. Trường hợp yêu cầu phải xác nhận đúng theo mẫu sẽ gây khó khăn cho UBND cấp xã và gây ách tắc trong giải quyết hồ sơ xét duyệt đối tượng được hưởng chính sách NƠXH.

Do đó, UBND TP HCM kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn việc xác nhận nội dung trên hoặc chấp thuận xác nhận của UBND cấp xã với nội dung đương sự đang thường trú, tạm trú tại đâu và căn nhà thuộc quyền sở hữu của ai.

Phương án khác là chỉ xác nhận chữ ký, giao đương sự chịu trách nhiệm trước pháp luật về các thông tin do đương sự cung cấp. Trường hợp khai không đúng sự thực thì thực hiện thu hồi theo Luật Nhà ở để tạo điều kiện cho các trường hợp có khó khăn về chỗ ở được hưởng chính sách NƠXH.

Đối với nội dung xác nhận thành viên hộ gia đình, UBND TP HCM kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu, hướng dẫn theo hướng xác định hộ gia đình chỉ bao gồm cha, mẹ, con chưa thành niên. Việc này nhằm tạo điều kiện cho các trường hợp có khó khăn về chỗ ở được hưởng chính sách NƠXH.