Phục hồi thiếu cân bằng

Vào ngày 15/9, Cục Thống kê Quốc gia của Trung Quốc (NBS) cho biết tăng trưởng doanh số bán lẻ của nước này đã giảm 2,5% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn mức 7% được giới phân tích dự báo trước đó.

Cụ thể, sản lượng công nghiệp đạt 5,3%, thấp hơn so với mức dự tính trung bình 5,8%. Đầu tư vào tài sản cố định trong 8 tháng đầu năm khớp với dự báo, đạt 8,9%. Tỷ lệ thất nghiệp không đổi, giữ ổn định ở mức 5,1%.

Xuất khẩu của Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục trong tháng 8 nhờ nhu cầu thế giới tăng cao. Tuy nhiên, tiêu dùng nội địa giảm tốc do các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt của chính phủ.

Theo Bloomberg, các dấu hiệu trên cho thấy sự phục hồi của nền kinh tế thứ hai thế giới vẫn thiếu cân bằng. Trước khi biến chủng Delta bùng phát vào cuối tháng 7, người tiêu dùng Trung Quốc đã có sự thận trọng nhất định trong chi tiêu. Bên cạnh đó, việc chính quyền Trung Quốc mở chiến dịch trấn áp các ngành công nghệ, giáo dục trực tuyến và bất động sản càng khiến tình hình trở nên khó khăn hơn.

“Các thị trường đang đánh giá thấp việc quy mô tăng trưởng chậm lại trong nửa cuối năm. Giới chức trách sẽ bám sát kế hoạch chịu đựng những khó khăn ngắn hạn để thu về lợi ích dài lâu”, Lu Ting – nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại công ty Nomura Holdings có trụ sở tại Hồng Kông – nhận định.

Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Trung Quốc đã tăng lần đầu tiên sau 3 ngày. Song, chỉ số CSI 300 giảm 0,6% sau khi các số liệu công bố gần đây không mấy khả quan.

Nhiều khó khăn

Trước tình trạng gia tăng rủi ro kinh tế, giới hoạch định chính sách Trung Quốc đang đẩy mạnh hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và cam kết sử dụng trái phiếu chính quyền địa phương tốt hơn. Nhiều nhà kinh tế kỳ vọng Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) sẽ giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng một lần nữa trong những tháng tới.

Trước đó, PBOC đã có lần giảm bất ngờ vào hồi tháng 7 vừa qua. Thay vì bơm thêm thanh khoản, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc chọn cách luân chuyển các khoản vay trung hạn đến hạn.

Ngoài ra, các biện pháp kiểm soát dịch tễ nghiêm ngặt của Bắc Kinh đang hạn chế khả năng chi tiêu của người dân cũng như hoạt động du lịch trong mùa hè cao điểm năm nay. So với cùng kỳ năm ngoái, hoạt động nhà hàng và dịch vụ ăn uống đã giảm 4,5% trong tháng 8, trong khi doanh số bán quần áo giảm 6%.

Bất chấp dự báo chỉ số tiêu dùng sẽ tăng trở lại trong tháng 9, Larry Hu, trưởng bộ phận kinh tế Trung Quốc tại công ty Macquarie Securities tại Hồng Kông, tin rằng nền kinh tế nước này vẫn sẽ có xu hướng suy giảm trong vài quý tới.

“Cần có chính sách nới lỏng biên độ thông qua việc phát hành trái phiếu chính phủ nhanh hơn và hạn ngạch cho vay nhiều hơn. Tuy vậy, vẫn còn quá sớm để nới lỏng các biện pháp kiểm soát tài sản và nợ của chính quyền địa phương”, ông Hu nhận định.

Theo NBS, dù nền kinh tế đang có những dấu hiệu phục hồi trong tháng 8, môi trường quốc tế phức tạp, các đợt bùng phát dịch bệnh mới cùng với thảm họa thiên nhiên như lũ lụt, vẫn sẽ tạo ra những ảnh hưởng nhất định. Do đó, quá trình phục hồi kinh tế vẫn cần được củng cố.

Trước những động thái siết chặt hoạt động bất động sản trong nước để kiềm chế mức rủi ro tài chính của chính phủ, lĩnh vực đầu tư xây dựng đã giảm 3,2% trong 8 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm 2020. Bên cạnh đó, tăng trưởng đầu tư bất động sản giảm còn 10,9% khi doanh số bán hàng cũng suy yếu.

Theo Bloomberg, doanh số bán nhà tại bốn thành phố hàng đầu Trung Quốc giảm 16% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm trước. Bank of America ước tính ngành bất động sản chiếm tới 28% tổng GDP (sản phẩm quốc nội) Trung Quốc, do đó, những biến động của ngành này ảnh hưởng lớn tới nền kinh tế.

Ngành công nghiệp xe hơi tại Trung Quốc cũng gặp thiệt hại khi các nhà sản xuất trong nước đối mặt với tình trạng gia tăng chi phí, thiếu chip bán dẫn hay gián đoạn do lũ lụt trong thời gian gần đây.

Mặc dù vậy, bất chấp tình trạng tắc nghẽn lưu thông cảng và chi phí vận chuyển cao, nhu cầu tiêu dùng tăng cao trên thế giới, đặc biệt ở thời điểm cuối năm, đang giúp số liệu xuất khẩu trong tháng 8 của Trung Quốc đạt kỷ lục.

“Sự phục hồi có thể sẽ vẫn chậm lại nếu dịch bệnh tiếp tục bùng phát. Chính phủ Trung Quốc cần phải kết hợp xuyên suốt giữa thắt chặt và nới lỏng có mục tiêu”, Bruce Pang, trưởng bộ phận nghiên cứu chiến lược và vĩ mô tại China Renaissance Securities đặt trụ sở ở Hồng Kông, nhận định.

Hương Vũ (Theo Bloomberg)