UBND Phú Thọ trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Hát Xoan Phú Thọ lần thứ 3
Dự lễ trao tặng có lãnh đạo tỉnh Phú Thọ, các sở ban, ngành trong tỉnh, đại diện lãnh đạo các Hội di sản văn hóa, Hội sử học, Hội văn nghệ dân gian, Hội UNESC, cùng đại diện các phường Xoan gốc: Kim Đái, Phù Đức, Thét (xã Kim Đức), An Thái (xã Phượng Lâu) và các nghệ nhân được phong tặng danh hiệu “ Nghệ nhân hát Xoan Phú Thọ”.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Hồ Đại Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ cho biết, 14 nghệ nhân được vinh dự nhận danh hiệu “Nghệ nhân Hát Xoan Phú Thọ” lần 3, năm 2018, là những người có uy tín, xuất sắc, am hiểu trình diễn nghệ thuật Hát Xoan Phú Thọ, họ đã gắn bó cả cuộc đời trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị của di sản trong suốt những qua.
Như vậy, tính đến nay tỉnh Phú Thọ đã có 66 nghệ nhân đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân Hát Xoan Phú Thọ”, trong đó có 20 Nghệ nhân được Chủ tịch nước phong tặng, truy tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú”. (Phú Thọ 17 nghệ nhân, Vĩnh Phúc 03 nghệ nhân).
Ngày 8 tháng 12 năm 2017, “Hát Xoan Phú Thọ” đã được UNESCO đưa ra khỏi Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp và ghi danh tại Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử của UNESCO quyết định rút một di sản ra khỏi Danh sách di sản văn hoá phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp để chuyển sang Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Hát Xoan Phú Thọ trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là sự khẳng định của quốc tế về giá trị Hát Xoan.
Bằng đề án và kế hoạch hành động cụ thể, tỉnh Phú Thọ đã phục hồi và tạo sức sống mãnh liệt cho di sản Hát Xoan. Năm 2010, từ chỗ chỉ còn 7 nghệ nhân có khả năng truyền dạy di sản đến nay đã có 68 nghệ nhân có khả năng truyền dạy, 63 Nghệ nhân hát Xoan, 20 Nghệ nhân ưu tú, 300 nghệ nhân kế cận, 34 Câu lạc bộ Hát Xoan cấp tỉ
nh với 1.557 thành viên. Toàn bộ không gian văn hóa thực hành di sản Hát Xoan tại các phường Xoan đã được tu bổ và phục hồi hoàn chỉnh.
Theo các nhà nghiên cứu, hát Xoan là một loại hình nghệ thuật đặc sắc, được phát tích từ thời đại Hùng Vương dựng nước, chỉ có ở vùng đất Tổ - Phú Thọ.
Hai di sản hát Xoan Phú Thọ và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương tuy hai mà một, gắn kết với nhau. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương tồn tại và phát huy được, trong nghi thức có hát Xoan.
Đức Thọ - Anh Quân