Theo bà Bình, tình trạng nghẽn lệnh tại Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM (HOSE) trong thời gian vừa qua xuất phát từ nguyên nhân do hệ thống giao dịch của HOSE được thiết kế cách đây 20 năm với “dung lượng” chỉ tải được 900.000 lệnh. Vì thế hệ thống HOSE không thể đáp ứng được số lệnh nhập vào cho nên “khi lượng lệnh đạt gần đến ngưỡng cho phép thì hệ thống được thiết kế áp dụng biện pháp phòng tránh rủi ro".

Trước thực trạng này, vừa qua Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã đề xuất nhiều giải pháp để giảm tải cho HOSE và trước đó, tháng 12/20220, Bộ Tài chính cũng đã có chỉ đạo khảo sát hiện trạng của hệ thống giao dịch để khắc phục. Song song cùng với đó, các biện pháp như nâng lô giao dịch hay gửi công văn tạm thời chuyển một số giao dịch sang hệ thống tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX)…

Nhưng đây chỉ là giải pháp tạm thời nhằm mục đích giảm tải một phần cho hệ thống của HOSE. Biện pháp duy nhất giải quyết triệt để tình trạng nghẽn lệnh là phải nhanh chóng đưa gói thầu từ năm 2012 - khi Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM (HOSE) và Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX) ký thỏa thuận hợp tác triển khai Gói thầu 04. Tuy nhiên, gói thầu này đang có độ trễ nên cuối năm nay sẽ khắc phục được hệ thống giao dịch trên HOSE, bà Bình thông tin.

Về vấn đề liên quan đến giải pháp tạm thời của FPT, đại diện Uỷ ban Chứng khoán cho biết, ngay trong cuộc gặp của Thủ tướng với các doanh nhân tại “Đối thoại 2045” diễn ra hồi đầu tháng 3/2021. Tại đây Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với FPT tìm ra giải pháp tạm thời. Ngay sau chỉ đạo, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã làm việc với FPT.

Đến nay, phía FPT đã hoàn thành khảo sát và lên phương án hỗ trợ. Tuy nhiên, với 3 phương án mà FPT đưa lại "khá trùng khớp" với 1 trong 3 nhóm giải pháp mà nhóm khảo sát của Bộ Tài chính đã chỉ đạo từ hồi cuối năm 2020. 

Bên cạnh đó, trong khoảng thời gian chờ giải pháp từ FPT, trước mắt Uỷ ban Chứng khoán đã có văn bản gửi các doanh nghiệp chuyển tạm giao dịch sang HNX. Vì thế nhân mùa đại hội đồng cổ đông năm nay, "doanh nghiệp có thể lồng ghép để xin ý kiến cổ đông về việc chuyển tạm sang HNX", đại diện Uỷ ban Chứng khoán gợi ý.

Việc chuyển này không ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán mà đây chỉ là giải pháp "nắn dòng" để đảm bảo sự thông suốt cho hệ thống của HOSE. Đặc biệt, hiện nay trên thị trường chứng khoán không phân biệt điều kiện niêm yết và sắp tới tất cả các doanh nghiệp sẽ chuyển sang niêm yết tại Sở giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX), Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường giải thích. 

Thông tin thêm về Sở giao dịch Chứng khoán Việt Nam, ông Đặng Quyết Tiến - Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) cho biết, cơ chế hoạt động của VNX theo mô hình công ty mẹ - con trên cơ sở sắp xếp lại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM (HOSE).

Theo đó, VNX có trụ sở chính tại Hà Nội, hoạt động theo mô hình Công ty TNHH MTV do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. VNX nắm giữ 100% vốn điều lệ 2 sở HNX và HOSE.

Đây là đơn vị không hoạt động theo cơ chế nhà nước mà quan trọng là căn cứ vào hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. VNX ra đời nhằm hạn chế tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi”, ông Tiến nhấn mạnh.

Khánh Linh