Biến thể B.1.1.529, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đặt tên là 'Omicron', được mô tả là có số lượng đột biến "cực cao", theo các nhà khoa học Nam Phi, những người đầu tiên phát hiện ra biến thể Beta.

Chủng này đã được phát hiện trong một số trường hợp nhiễm virus Corona ở Nam Phi và hiện nay được cho là ở châu Âu.

WHO sau đó phân loại chủng Omicron mới là một "biến thể cần quan tâm" vào thứ Sáu (26/11). Hiện vẫn chưa rõ vắc xin sẽ chống lại nó hiệu quả như thế nào.

Điều gì khác biệt về Omicron / B.1.1.529?

Nhà virus học Tulio de Oliveira phát biểu trong một cuộc họp báo trực tuyến: “Chúng tôi đã không may phát hiện ra một biến thể mới là nguyên nhân gây lo ngại ở Nam Phi”.

Ông giải thích rằng số lượng đột biến đột biến cao - được cho là ít nhất là 32 vào thời điểm hiện tại - làm dấy lên lo ngại về khả năng trốn tránh vắc xin và lây lan của nó.

Protein tăng đột biến là thứ giúp virus xâm nhập vào các tế bào của cơ thể. Hiện tại, ý nghĩa đầy đủ của biến thể mới vẫn chưa được biết.

Tom Peacock, một nhà virus học tại Cục Bệnh truyền nhiễm Hoàng gia ở Anh, đã viết trên Twitter hôm thứ Ba (23/11) rằng một "cụm biến thể rất nhỏ liên quan đến Nam Phi với chiều dài nhánh rất dài và hồ sơ đột biến gai thực sự khủng khiếp" đã được phát hiện.

WHO cho biết sẽ mất vài tuần để hiểu tác động của biến thể và nếu nó trở thành một biến thể đáng lo ngại như biến thể Delta và Beta, nó sẽ được đặt tên từ Bảng chữ cái Hy Lạp.

Omicron được phát hiện ở đâu?

Biến thể mới được phát hiện lần đầu tiên ở Nam Phi, với Viện Quốc gia về Các bệnh Truyền nhiễm (NICD) cho biết hôm thứ Năm (25/11) rằng họ đã xác nhận 22 trường hợp dương tính, với nhiều trường hợp hơn được xác nhận khi kết quả xét nghiệm được công bố.

Cũng trong ngày 25/11, Omricon cũng được tìm thấy ở Botswana và Hồng Kông, trường hợp ở Hồng Kông là một du khách đến từ Nam Phi.

Hôm thứ Sáu (26/11), trường hợp đầu tiên được phát hiện ở Châu Âu, ở Bỉ. Các quan chức cho biết nó được tìm thấy trong một du khách trở về từ Ai Cập.

Israel hôm thứ Sáu cũng thông báo rằng họ đã phát hiện trường hợp đầu tiên của quốc gia này về biến thể mới ở một khách du lịch trở về từ Malawi.

Giáo sư Adrian Puren, Quyền Giám đốc Điều hành NICD cho biết: “Không có gì ngạc nhiên khi một biến thể mới đã được phát hiện ở Nam Phi”.

"Mặc dù dữ liệu có hạn, các chuyên gia của chúng tôi đang làm việc ngoài giờ với tất cả các hệ thống giám sát đã được thiết lập để hiểu biến thể mới và những tác động tiềm ẩn có thể xảy ra", ông nói thêm.

Các nhà khoa học tin rằng có tới 90% trường hợp mắc mới ở tỉnh Gauteng của Nam Phi có thể là Omicron, với các trường hợp được phát hiện ở Tây Bắc và Limpopo cũng đang tăng lên nhanh chóng.

Sự xuất hiện của biến thể này có lẽ là lý do khiến các ca nhiễm trùng tăng "theo cấp số nhân" trong những tuần gần đây, theo Bộ trưởng Y tế Joe Phaahla, người tham dự cuộc họp báo.

De Oliveira nhấn mạnh rằng chỉ vì nó được phát hiện lần đầu tiên ở Nam Phi, không có nghĩa đó là nơi nó bắt nguồn.

Ông nói thêm rằng "một tin vui" về biến thể là nó có thể được phát hiện bằng một xét nghiệm PCR cụ thể, có nghĩa là nó có thể được phát hiện nhanh chóng, giúp các nhà khoa học theo dõi sự lây lan.

Biến thể Omicron có nguy hiểm hơn biến thể Delta không?

Biến thể Delta hiện là biến thể COVID-19 thống trị trên thế giới. Lần đầu tiên được phát hiện ở Ấn Độ, Delta lây lan khắp thế giới chứng tỏ có khả năng lây lan cao hơn các biến thể nổi trội trước đây.

Biến thể Delta lây lan dễ dàng như vậy bởi vì protein đột biến của nó thâm nhập vào tế bào của con người thành thạo hơn các biến thể trước đó. Phải mất khoảng hai tháng để Delta được WHO dán nhãn 'cần quan tâm'.

Tuy nhiên, biến thể Omicron đã nhận được phân loại này trong vòng 72 giờ sau khi phát hiện. Lo lắng về biến thể Omicron mới là số lượng đột biến cao, điều này có thể giúp nó tránh được sự bảo vệ của cơ thể.

Hiện tại, các nhà khoa học không có đủ dữ liệu để phân biệt mức độ nguy hiểm của biến thể này.

BioNTech, công ty cùng với Pfizer đã phát triển loại vắc xin được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới, cho biết trong một tuyên bố "chậm nhất là hai tuần" sẽ có thêm dữ liệu từ thử nghiệm. Dữ liệu này sẽ cung cấp thêm thông tin về việc liệu nó có thể là một "biến thể thoát hiểm có thể yêu cầu điều chỉnh vắc xin của chúng tôi nếu biến thể này lây lan trên toàn cầu hay không".

Công ty cho biết trước đây họ đã thực hiện hành động để cho phép nó thích ứng với vắc xin của mình "trong vòng 6 tuần và xuất xưởng các lô ban đầu trong vòng 100 ngày trong trường hợp có đột biến trốn thoát".

Giáo sư Christina Pagel, Giám đốc Đơn vị Nghiên cứu Hoạt động Lâm sàng tại UCL, cho biết trên Twitter rằng Omicron "có thể có những lợi thế đáng kể so với Delta và C.1.2.".  C.1.2. là một biến thể khác được liên kết với khả năng truyền tải cao.

"Chúng tôi biết rằng Omicron có nhiều đột biến hơn các biến thể khác và có những đột biến được thấy ở các biến thể khác có liên quan đến khả năng lây truyền cao hơn và khả năng thoát miễn dịch", bà Pagel nói thêm. "Đó là số lượng và loại đột biến đang khiến các nhà virus học & miễn dịch học lo lắng".

Tiến sĩ Michelle Groome, một quan chức của Viện truyền nhiễm Quốc gia Nam Phi, nói rằng đối mặt với các biến thể mới, mọi người “nên tiêm phòng, đeo khẩu trang, thực hành vệ sinh tay lành mạnh, duy trì sự xa cách với xã hội và tập trung ở những không gian thông thoáng” để hạn chế sự lây lan của nó.

Thế giới phản ứng với Omicron như thế nào?

Vương quốc Anh đã áp đặt những hạn chế mới đối với du khách đến từ Nam Phi và các nước lân cận Namibia, Botswana, Lesotho, Eswatini và Zimbabwe vào thứ Sáu (26/11). Các nước thuộc Liên minh châu Âu cũng nhanh chóng ra lệnh ngừng du lịch hàng không từ miền nam châu Phi.

Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen cho biết các chuyến bay “nên tạm dừng cho đến khi chúng ta hiểu rõ về mối nguy hiểm do biến thể mới này gây ra và những du khách trở về từ khu vực này nên tôn trọng các quy tắc kiểm dịch nghiêm ngặt”.

Bà von der Leyen nhấn mạnh vào sự thận trọng cao độ, cảnh báo rằng "đột biến có thể dẫn đến sự xuất hiện và lây lan của nhiều biến thể liên quan đến virus có thể lây lan trên toàn thế giới trong vòng vài tháng".

Trong khi đó, thị trường chứng khoán ở cả hai bờ Đại Tây Dương bị sụt giảm mạnh nhất trong hơn một năm, với tình trạng báo tháo, tạo ra sự náo loạn và lo lắng.

Tổ chức thương mại thế giới (WTO) đã phải hoãn hội nghị các Bộ trưởng vào ngày 26/11, do sự bùng phát của biến thể Omricon. Nhiều quốc gia cũng đã đình chỉ hoạt động du lịch và hạn chế nhập cảnh những người từ các khu vực xuất hiện biến thể mới.