Đáng chú ý nhất trong 2 năm qua là sự im lặng của các ông trùm công nghệ Trung Quốc. Ông Zhang Yiming, người sáng lập ByteDance, đã không xuất hiện trước công chúng; Ông Wang Xing, chủ tịch của Meituan, đã không đăng công khai một bài đăng nào trên mạng xã hội vào năm 2022; trong khi chủ tịch Tencent Pony Ma Huateng hiếm khi xuất hiện trước công chúng.

Người sáng lập Alibaba Group Holding, Jack Ma, người đã từ chức vài năm trước, tiếp tục ẩn mình và tránh ánh đèn sân khấu. Sự ẩn mình của các ông trùm công nghệ Trung Quốc diễn ra đồng thời với những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm vào các Big Tech, cũng như việc thu hẹp quy mô của các "ông lớn".

“Năm 2022 là một năm khó khăn đối với lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc", bà Angela Zhang, phó giáo sư luật tại Đại học Hồng Kông, cho biết. “Ngành này đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng, giống như nhiều ngành khác ở Trung Quốc, bởi môi trường kinh tế vĩ mô, đặc biệt là chính sách không COVID".

Nhưng điều đó có thể thay đổi khi chính phủ đã dỡ bỏ các biện pháp không COVID. Tại Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương gần đây, Trung Quốc đã yêu cầu các công ty Công nghệ lớn của đất nước đóng vai trò lớn hơn trong việc dẫn dắt tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và tham gia cạnh tranh quốc tế.

Ông Yang Aiyi, một nhà phân tích tại China Securities, cho biết trong một lưu ý gần đây rằng “rủi ro chính sách” đối với lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc đã bắt đầu giảm bớt.

“Các yếu tố trước đây kìm hãm các công ty internet đang dần được nới lỏng. Chúng tôi kỳ vọng các nguyên tắc cơ bản và giá trị thị trường của các công ty sẽ quay trở lại vào năm 2023”, ông nhận định.

Thông qua các bài phát biểu nội bộ “bị rò rỉ”, các doanh nhân công nghệ của Trung Quốc vẫn đang xuất hiện một cách âm thầm.

Trong một cuộc họp nội bộ tại tòa thị chính vào tháng trước, ông Pony Ma của Tencent đã cảnh báo nhân viên của mình rằng bất kỳ hoạt động kinh doanh nào cũng có thể bị cắt giảm nếu hoạt động kém hiệu quả, trong khi người sáng lập kiêm chủ tịch JD.com, Richard Liu, gọi một số giám đốc điều hành là “những kẻ dối trá” và đe dọa sa thải những người làm việc kém hiệu quả.

Ông Liu đã ra lệnh cắt giảm 20% lương của khoảng 2.000 quản lý cấp cao để “giảm bớt gánh nặng cho công ty” và hứa sẽ tăng lương trở lại nếu công ty trở lại tăng trưởng nhanh trong hai năm tới.

Trong một bài phát biểu nội bộ, ông Liu cũng mắng mỏ các giám đốc điều hành cấp cao của mình vì đã giấu giếm các hoạt động kinh doanh yếu kém.

Người đàn ông 49 tuổi này không xuất hiện trước công chúng kể từ khi bị buộc tội cưỡng hiếp một sinh viên Trung Quốc ở Minnesota vào năm 2018, đồng thời từ bỏ nhiều vị trí cấp cao trong công ty.

Vào tháng 4, ông Liu từ chức CEO, giao lại vai trò này cho Xu Lei, người bạn lâu năm của ông.

Trong một cuộc họp vào tháng 12, ông Pony Ma, giám đốc điều hành 51 tuổi của công ty trò chơi và truyền thông xã hội lớn nhất Trung Quốc, đã chỉ trích một số nhà quản lý của Tencent vì tham nhũng và thiếu trách nhiệm trong việc cải thiện hiệu quả trong công ty, theo đến một báo cáo của hãng truyền thông Trung Quốc Jiemian.

Ông Ma cho biết mảng kinh doanh trò chơi điện tử cốt lõi của Tencent sẽ tiếp tục tồn tại trong một môi trường pháp lý nghiêm ngặt.

Trái ngược với thời kỳ hoàng kim của ngành, khi các ông chủ công nghệ thường xuyên có những bài phát biểu trước công chúng và thậm chí tranh luận với nhau, giờ đây họ sẽ giữ thái độ khiêm tốn và hành động cẩn thận, bà Angela Zhang cho biết.

“Các doanh nhân Trung Quốc rất kiên cường và sẽ nhanh chóng thích nghi với môi trường chính sách mới để doanh nghiệp của họ có thể tồn tại và phát triển ở Trung Quốc", bà Zhang nói.

“Trước áp lực pháp lý ngày càng tăng và sự trưởng thành của thị trường trong nước, họ cũng có thể tìm cách mở rộng hoạt động kinh doanh ra nước ngoài để tìm kiếm cơ hội phát triển mới", bà nhận định.

Hoàng Tôn (theo SCMP)