(NB&CL) Chỉ còn ít ngày nữa, kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập năm học 2024 - 2025 sẽ diễn ra. Trước đó, ngành giáo dục đã phải chứng kiến nhiều câu chuyện buồn như việc học sinh tự vẫn vì áp lực học tập, giáo viên và phụ huynh mâu thuẫn trong định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Theo chuyên gia, phải thay đổi nhận thức của xã hội về học nghề, xóa bỏ định kiến dốt mới đi học nghề thì những kỳ thi như vào lớp 10 công lập mới có thể bớt đi những áp lực và căng thẳng ghê gớm như bấy lâu nay.
Cuộc đua vào lớp 10 công lập: Áp lực ngày càng nặng nề
Càng ngày học tập và thi cử càng tạo ra áp lực lớn đối với học sinh và phụ huynh. Đặc biệt, đối với những học sinh lớp 9 lên lớp 10, riêng với các học sinh thi tuyển lớp 10 công lập tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, áp lực này còn gấp nhiều lần.
Nhìn điểm tuyển sinh đầu vào lớp 10 tại các trường nội thành Hà Nội, người lớn cũng phải sợ vì trung bình gần 8 điểm/môn mới thi đậu. Những trường THPT như Kim Liên, Phan Đình Phùng, Yên Hòa… nhiều năm lấy điểm rất cao, thậm chí điểm xét tuyển trung bình có năm trên 8 điểm/môn. Chính vì đầu vào cao nên cuộc đua vào lớp 10 trường công được đánh giá khốc liệt hơn thi đại học.
Tính trên địa bàn thành phố Hà Nội, năm 2024 tuyển hơn 77.000 học sinh vào lớp 10 công lập trong khi có 133.000 học sinh tốt nghiệp. Chưa thi đã có hơn 50 nghìn em sẽ không được học các trường công. Nếu tính riêng các quận nội thành, tỷ lệ chọi sẽ khốc liệt hơn rất nhiều. Cứ gần 3 em thi mới lấy 1 em. Ở nhiều tỉnh thành, việc thi cử áp lực cũng rất cao, đặc biệt những em ở các khu vực đô thị.
Thi lớp 10 đang tạo ra nhiều câu chuyện buồn không đáng có. Thành tích thi vào lớp 10 hiện được xem là một tiêu chí đánh giá thi đua nên năm nào cũng xảy ra việc ngăn cản học sinh yếu, kém tham gia thi. Mới đây nhất tại TP. Hồ Chí Minh, cô giáo đã nhắn tin cho phụ huynh về việc không cho học sinh tham dự kỳ thi lớp 10 khiến phụ huynh bức xúc. Thi cử căng thẳng nên gần đến mùa thi nhiều câu chuyện buồn lại xảy ra như học sinh tự tử, bỏ nhà ra đi. Câu chuyện 2 nữ sinh lớp 9 rủ nhau tự tử ở Bắc Ninh mới đây khiến dư luận rúng động.
Câu hỏi đặt ra lúc này, làm sao để các em và cha mẹ bớt căng thẳng, thầy cô bớt áp lực. Ai cũng được hạnh phúc khi mùa thi đến, tránh việc quá áp lực dẫn đến xung đột giữa nhà trường, phụ huynh, học sinh đang là vấn đề đặt ra lúc này. Chị Nguyễn Thị Ngân ở Hà Đông, Hà Nội quan điểm, cần tạo điều kiện hết mức để con ôn thi, động việc con cố gắng để đạt được mục tiêu đề ra. Nhưng chị không tạo áp lực quá lớn đối với con, thay vào đó chị Ngân quan tâm con bằng việc chăm sóc từng bữa ăn, đưa đón con đi học, đồng hành cùng con để con thấy được sự yêu thương quan tâm của bố mẹ.
“Quan tâm đến học tập của con là cả một quá trình, mình cần tìm hiểu năng lực của các con để đầu tư và định hướng. Không nên tạo áp lực cho con khiến các con thiếu tự tin vào bản thân” – chị Nguyễn Thị Ngân chia sẻ.
Chi Lê Thu Hằng ở quận Ba Đình có con đang học lớp 9, chị xác định rõ ràng, con nhà chị không thể cạnh tranh được vào các trường công lập trên địa bàn nên chị đã tìm trường ngoài công lập phù hợp cho con. “Cháu không học giỏi văn hóa, nhưng cháu có nhiều năng khiếu và năng nổ trong hoạt động bề nổi. Tôi thấy không cần phải bắt cháu thi cử cho mệt. Cứ chăm ngoan, có ý chí đối với tôi như thấy đã là đủ” – chị Lê Thu Hằng chia sẻ.
Những phụ huynh có nhận thức như chị Ngân và chị Hằng thực tế không nhiều. Thay vì quan tâm, nhiều phụ huynh lại chọn quát mắng, dọa nạt, đặt ra nhiều mục tiêu ép con đạt được. Bên cạnh đó, định kiến xã hội đối với trẻ thi trượt lớp 10 công lập cũng nặng nề. Họ xem đi học nghề, học giáo dục thường xuyên là thất bại. Chính định kiến xã hội khiến cho trẻ em bị tổn thương mới xảy ra nhiều chuyện đáng tiếc.
Thay đổi định kiến để trẻ được hạnh phúc
Trước thực trạng mùa thi đến xảy ra nhiều chuyện buồn đối với học sinh, phụ huynh và nhà trường, thầy Nguyễn Tùng Lâm cảm thấy tiếc nuối. Theo thầy, mục tiêu của giáo dục đặt ra giúp trẻ em phát triển năng lực tiềm ẩn của mình, trẻ có quyền lựa chọn học tập theo đúng năng lực của mình.
Hiện nay, xã hội đang quá đề cao việc học phổ thông công lập, trong khi đó trường nghề, trường giáo dục thường xuyên cũng là những lựa chọn tốt phù hợp với năng lực, sở trường, hoàn cảnh của từng em. Học nghề đáng lẽ phải là một lựa chọn như học phổ thông, thậm chí học nghề còn có nhiều điểm ưu việt hơn khi học sinh được tiếp cận sớm kiến thức nghề nghiệp, hình thành kỹ năng để tham gia vào thị trường lao động sớm.
“Do nhận thức không đúng khi quá đề cao học phổ thông công lập trong khi hạ thấp việc học nghề mới dẫn đến thi cử căng thẳng, áp lực. Trong khi học nghề là một lựa chọn đúng đắn nếu đúng với sở thích, năng lực và hoàn cảnh của học sinh” – thầy Nguyễn Tùng Lâm chia sẻ.
Thậm chí theo thầy Nguyễn Tùng Lâm, việc phân luồng giáo dục theo kiểu học dốt mới vào trường nghề đang tạo định kiến xấu. Ông cho rằng, để thay đổi định kiến trên cần thiết phải có chính sách phù hợp trong đó Nhà nước phải hỗ trợ, đầu tư cho trường nghề, trung tâm giáo dục thường xuyên để phụ huynh và học sinh yên tâm theo học.
“Phân luồng là để học sinh lựa chọn, chứ không theo kiểu xua học sinh đi theo hướng này, xua đi theo hướng kia. Các mô hình trường học của chúng ta hiện vẫn đóng, chưa gắn với lao động, sản xuất. Số đông học sinh cần được đào tạo để gắn với nghề nghiệp. Ngay trường nghề hiện nay dạy nghề vẫn thụ động. Trong trường nghề, các em cần được đào tạo toàn diện để có thể phát triển nghề nghiệp trong tương lai. Thời đại này, phải có trình độ nhất định thì mới phát triển được nghề được. Chính vì thế trường nghề cũng phải giáo dục văn hóa toàn diện cho học sinh” – thầy Nguyễn Tùng Lâm nhấn mạnh.
Về mặt xã hội, thầy Nguyễn Tùng Lâm cho rằng, bố mẹ cũng cần thay đổi nhận thức, không nên áp đặt con cái mà thay vào đó đồng hành cùng con. Hiện nay, học tập có nhiều lựa chọn, đại học không phải là con đường duy nhất.
Cũng liên quan đến vấn đề này, theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, để học sinh bớt áp lực, mỗi mùa thi đều không phải chứng kiến nhiều câu chuyện buồn trong giáo dục trước hết cần tôn trọng năng lực, sở trường và lựa chọn của các em. Thực tế, công tác định hướng phân luồng cho học sinh ở bậc THCS chưa làm tốt. Việc phân luồng theo kiểu học sinh yếu kém không được thi lớp 10 công lập là cách phân luồng thô thiển. Với tư duy như vậy, sẽ khiến dư luận thấy chỉ có học kém mới đi học nghề. Đây là điều hết sức nguy hiểm.
Hiện nay, học sinh không mặn mà học nghề có nguyên nhân đến từ nhận thức của học sinh và phụ huynh. Để thay đổi tư duy thì hệ thống trường nghề cần có đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo. Trên thực tế việc đào tạo nhân lực nghề hiện chưa đáp ứng nhu cầu lao động. Chỉ đào tạo những gì mình có chưa đạt được việc đào tạo thị trường cần.
Qua trao đổi với các chuyên gia có thể thấy phụ huynh và học sinh đề cao việc học trường THPT mà xem thường các mô hình học tập khác, đặc biệt học nghề. Trong khi, học nghề đáng lẽ cần được ưu tiên lựa chọn. Bởi mô hình học tập này sẽ giúp các em sớm có kỹ năng nghề khi ra trường sớm tham gia vào thị trường lao động, tự làm việc và nuôi sống bản thân.
Để thay đổi định kiến đó, trước hết Nhà nước cần đầu tư hơn cho trường nghề, các trường nghề cũng cần thay đổi chương trình không chỉ đào tạo nghề tốt mà còn giáo dục toàn diện học sinh. Nếu chúng ta làm được tốt những việc trên, những kỳ thi như thi tuyển vào lớp 10 công lập, đặc biệt tại các thành phố lớn sẽ không còn quá nhiều áp lực, và những câu chuyện buồn trong mùa thi cũng sẽ nhờ đó mà vơi bớt.
(CLO) Nhân dịp tham dự Hội nghị cấp cao Pháp ngữ lần thứ 19 tại Paris (Pháp), sáng 5/10 theo giờ địa phương, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có cuộc gặp với Tổng thống, Bộ trưởng Quốc phòng, Bảo vệ dân sự và Thể thao Thụy Sĩ Viola Amherd và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan.
(CLO) Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách cho Thành phố Hồ Chí Minh theo phương châm “tắc đâu thông đó, khó đâu tháo đó”.
(CLO) Theo Trung tâm dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, ngày 6/10, Bắc Bộ đêm không mưa, sáng sớm có nơi có sương mù, ngày nắng. Nam Bộ có mây, có mưa rào và dông vài nơi, cục bộ có nơi mưa to.
(CLO) Trong khuôn khổ tham dự Hội nghị Cấp cao Pháp ngữ lần thứ 19, tại Paris (Pháp), chiều 5/10 (theo giờ địa phương), Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã gặp và trao đổi với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith.
(CLO) Sinh viên Việt Nam đã xuất sắc giành hai giải quốc tế tại cuộc thi “Bảo tồn di sản văn hóa châu Á và các giải pháp bền vững” tổ chức tại Malaysia.
(CLO) Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài (Cục Hải quan Hà Nội) vừa phát hiện 2 vụ việc vận chuyển vàng lậu do các đối tượng người nước ngoài thực hiện, với tổng trọng lượng vàng bị phát hiện là 6kg.
(CLO) Tỉnh Lạng Sơn đang khảo sát, nghiên cứu xây dựng Con đường du lịch địa chất kết nối từ đền Cấm, thị trấn Đồng Mỏ đến miếu Cô Chín, đền Chầu Mười xã Hòa Bình, huyện Chi Lăng.
(CLO) Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, chuyển đổi số không còn là sự lựa chọn mà đã trở thành xu hướng phát triển tất yếu của xã hội.
(CLO) Công an phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai vừa bàn giao cho Hạt kiểm lâm thành phố một con cá sấu dài 1,2 mét, nặng 7,5 kg do người dân bắt được khi bơi vào bể cá Koi của nhà.
(CLO) Ngày 5/10, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Công ty Honda Việt Nam, Quỹ bảo hiểm xe cơ giới - Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam đã phối hợp tổ chức Lễ phát động học sinh, sinh viên nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật về an toàn giao thông năm học 2024-2025.
(CLO) Trong vòng chưa đầy ba tuần, Israel đã tấn công Lebanon bằng một chiến dịch không kích chưa từng có, khiến hơn 1.400 người thiệt mạng, gần 7.500 người bị thương và hơn một triệu người phải rời bỏ nhà cửa.
(CLO) "Vì tương lai xanh” là dự án hỗ trợ học sinh sau thiên tai được Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai tổ chức từ năm 2020. Với mục tiêu “Không để học sinh nào phải bỏ học về thiên tai”, chương trình đã giúp các em học sinh có bố, mẹ, người nuôi dưỡng bị thiệt mạng, gia đình bị lũ lụt cuốn trôi nhà cửa, có điều kiện kinh tế khó khăn có thể tiếp tục duy trì việc học.
(CLO) Ngay cả những người sinh ra và lớn lên ở Lebanon trong các gia đình nhập cư cũng không nằm trong chương trình hỗ trợ của chính quyền, khi các cuộc xung đột vũ trang giữa Hezbollah với Israel xảy ra.
(CLO) Ngày 5/10, thông tin từ Công an huyện Thanh Trì (TP Hà Nội) cho biết, đang tạm giữ hình sự Phan Văn Tùng (SN 1998, trú tại Đường Lâm, Sơn Tây, Hà Nội) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
(CLO) Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo Israel không nên tấn công các cơ sở dầu mỏ của Iran, nói rằng ông đang cố gắng tập hợp thế giới để tránh viễn cảnh leo thang về một cuộc xung đột toàn diện ở Trung Đông.
(CLO) Ngày 5/10, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Công ty Honda Việt Nam, Quỹ bảo hiểm xe cơ giới - Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam đã phối hợp tổ chức Lễ phát động học sinh, sinh viên nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật về an toàn giao thông năm học 2024-2025.
(CLO) Theo dự thảo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, mỗi môn thi được bốc thăm phải công bố trước ngày 31/3 hằng năm. Đối với việc tuyển sinh vào trường THPT chuyên, mỗi môn chuyên có thêm một môn thi chuyên.
(CLO) Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tới Ireland, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Việt Nam và Bộ Giáo dục đại học, Nghiên cứu, Đổi mới và Khoa học Ireland đã ký Thỏa thuận đối tác chiến lược ngành về hợp tác giáo dục đại học.
(CLO) Sáng 4/10, ông Nguyễn Thanh Sơn, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lam Sơn (tỉnh Thanh Hóa) đã có cuộc trao đổi với Báo Nhà báo & Công luận liên quan lùm xùm Kỳ thi Đội tuyển học sinh giỏi Quốc gia năm học 2024-2025.
(CLO) Sử dụng học bạ số là xu hướng tất yếu hiện nay, nhưng trong quá trình áp dụng vẫn còn nhiều vấn đề khó khăn như: ai được quyền truy cập, quản lý chữ ký số…
(CLO) Uống rượu trong giờ hành chính, ông A Lê (giáo viên Trường PTDT bán trú Tiểu học – THCS xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum) bị kỷ luật khiển trách.
Ngành du lịch và khách sạn đang phát triển mạnh mẽ, và việc đầu tư vào giáo dục chuyên nghiệp, chất lượng cao không chỉ mở ra cơ hội cho người học mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh của lao động Việt Nam trên trường quốc tế.
(NB&CL) Vừa qua, Trường Đại học Công đoàn tổ chức Hội nghị Tổng kết hoạt động Khoa học và Công nghệ năm học 2023-2024 tại Hà Nội. Đây là sự kiện thường niên nhằm tổng kết, đánh giá những kết quả đạt được trong nghiên cứu khoa học và công nghệ, đồng thời đưa ra các kế hoạch và nhiệm vụ trọng tâm cho năm học 2024-2025.
(NB&CL) Theo các chuyên gia, giáo dục đại học cần được đầu tư bài bản, vai trò của Nhà nước rất quan trọng. Tuy nhiên khi ngân sách đầu tư ít đi thì câu chuyện đào tạo đảm bảo chất lượng sẽ rất khó thực hiện và hệ lụy đó là chất lượng nguồn nhân lực sẽ đi xuống.