Liên quan tới việc Chính phủ ban hành Nghị định 08, sửa đổi, bổ sung một số quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu ra thị trường, bên cạnh một số quan điểm đồng tình Nghị định này chính là cơ hội sửa sai cho các nhà phát hành. Tuy nhiên, cũng có một số quan điểm trái chiều.

Trong Nghị định 08, một trong những nội dung quan trọng được điều chỉnh là hoãn nâng quy định nhà đầu tư chuyên nghiệp và  quy định xếp hạng tín nhiệm các nhà phát hành trái phiếu.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho rằng, chậm xếp hạng tín nhiệm là một thiếu sót.

Theo ông Đức, quy định này nặng về tính đề cao vai trò quản lý Nhà nước, còn trong trường hợp này không có nhiều tác dụng. Vì đây xét về bản chất là thỏa thuận dân sự, nghĩa là giữa bên phát hành trái phiếu và bên mua (người vay - nhà đầu tư), phải trên cơ sở thỏa thuận và đồng thuận giữa các bên, chứ không thể áp đặt.

Thứ hai, đó là vấn đề quy đổi nợ, đây cũng là vấn đề thuộc về thỏa thuận dân sự. Từ xưa đến nay vẫn xảy ra như thế, đó là thỏa thuận giữa hai bên (vay nợ và chủ nợ), có thể là cầm cố nợ, gán nợ, trả nợ, xóa nợ… có gì sai đâu. Còn đổi bao nhiêu đó là bên thỏa thuận. Bất cập ở đây đó là thỏa thuận về gia hạn nợ. 

“Hai thỏa thuận này đã thành “hành chính hóa” quan hệ kinh tế dân sự. Mấu chốt bất cập của Nghị định 65 trước đó là gì? Đó là bản chất Nghị định 65 đã không còn độc lập nữa, mà là hòa quyện vào nhau khi tiếp nối Nghị định 153, thay vì loại bỏ hoàn toàn”, ông Đức nói.

Cũng theo ông Đức, trong Nghị định 08 thì các quy định rất lộn xộn, chỗ thì sửa quy định của Nghị định 65, chỗ thì sửa quy định từ Nghị định 153, mà bản chất Nghị định 08 thì lại sửa quy định trong Nghị định 153 nhiều hơn. 

“Để giải quyết một vấn đề là phát hành trái phiếu doanh nghiệp mà có tới tận 3 nghị định song song, rất rối rắm. Đáng lẽ ra cái cần thiết của sửa đổi phát hành trái phiếu lần này là cần phải có sự đánh giá, xếp hạng về tín nhiệm, thì trong Nghị định 08 lần này lại bỏ qua việc này, lại lùi về thời hạn xếp hạng tín nhiệm. Tiêu chí là cái cần thiết, thì giờ lại thiếu, đây là điều đáng tiếc”, Luật sư Trương Thanh Đức nói.

Trong khi đó, ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, khi xây dựng Nghị định, Bộ Tài chính cũng đã cùng với các bộ, ngành liên quan báo cáo với Chính phủ rất kỹ lưỡng.

Theo ông Chi, bên cạnh việc tạm thời cho ngưng quy định về xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân và xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành thì doanh nghiệp khi phát hành ra thị trường vẫn phải tuân thủ các quy định khác có liên quan.

Trong đó, doanh nghiệp vẫn phải công bố thông tin cho các nhà đầu tư một cách rõ ràng, minh bạch, trong đó có xác nhận của bên thứ ba là kiểm toán độc lập. Đặc biệt, doanh nghiệp phải thực hiện công bố thông tin về việc sử dụng tiền trái phiếu đã huy động.

Bên cạnh đó thì nhà đầu tư cá nhân cũng vẫn cần phải thực hiện các quy định khác tại Nghị định 65 như nhà đầu tư phải hiểu về doanh nghiệp, phải hiểu các rủi ro có liên quan khi tham gia đầu tư và ký cam kết chấp nhận tất cả rủi ro phát sinh nếu có.

Trên thực tế, hiện nay chúng ta mới có 2 doanh nghiệp được cấp phép trong nước để thực hiện định giá xếp hạng tín nhiệm, cho nên việc tạm ngưng quy định xếp hạng tín nhiệm cũng hoàn toàn phù hợp với điều kiện thị trường hiện nay.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, nhà đầu tư chuyên nghiệp và nhà đầu tư tổ chức đóng vai trò quan trọng và gần như là quyết định cho sự phát triển bền vững của thị trường trái phiếu của doanh nghiệp Việt Nam.

“Chúng tôi có rất nhiều giải pháp khác nhau để phát triển các công ty quản lý quỹ và các công ty đầu tư tài chính chuyên nghiệp khác, trên cơ sở đó thì thành lập các quỹ đầu tư trái phiếu chuyên nghiệp. Qua đó, các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn có thể đầu tư vào các quỹ đầu tư trái phiếu chuyên nghiệp này. Các quỹ này được vận hành, quản lý bởi các nhà đầu tư chuyên nghiệp, tổ chức đó là các công ty quản lý quỹ và các tổ chức đầu tư tài chính chuyên nghiệp”, Thứ trưởng Bộ Tài chính nói.