Khi phần còn lại của thế giới đua nhau tăng lãi suất để chống lại lạm phát, Nhật Bản đang cố “bám” vào lãi suất thấp để tăng lương và cuối cùng vượt qua cuộc chiến giảm phát dài hơi. Nhưng khi Tokyo cố gắng giữ thế ổn định, làn sóng lạm phát nhanh nhất trong nhiều thập kỷ đang khiến một quốc gia không quen với nó cảm thấy "sợ hãi".

Cùng với xung đột Nga - Ukraine, việc Trung Quốc và Mỹ “tách rời” cũng đang đặt ra những câu hỏi hóc búa cho một quốc gia có lịch sử “yêu màu xanh hoà bình”. Thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản là Trung Quốc, nhưng an ninh quốc gia của nước này từ lâu đã phụ thuộc vào Mỹ.

Tuần này, Bloomberg tập trung mổ xẻ nền kinh tế của Nhật Bản, tìm hiểu mối quan hệ của nước này với Trung Quốc và Hoa Kỳ cũng như những nỗ lực để duy trì “quan hệ thân thiện” với cả hai nước.

Đầu tiên, phóng viên của hãng tin Bloomerg, Yoshiaki Nohara mang đến cho độc giả một khung cảnh ồn ào bên trong Chợ Toyosu, chợ cá bán buôn lớn nhất thế giới. Ở đó, các doanh nghiệp phải đối mặt với tình thế “tiến thoái lưỡng nan”: chi phí nguyên vật liệu đang tăng ở mức 9,1%, nhưng lạm phát tiêu dùng đang ở mức khiêm tốn hơn là 3,6%. Vì vậy, các thương nhân bán buôn cá, nhà hàng và các doanh nghiệp khác đang “ăn theo lạm phát” vì sợ làm “mất lòng” công chúng Nhật Bản vốn đã quen với việc giá giảm chứ không phải leo thang.

“Chúng tôi thực sự băn khoăn liệu khách hàng có tiếp tục quay lại nếu chúng tôi tăng giá hay không,” một doanh nhân tại khu chợ chia sẻ với phóng viên Nohara.

Tuy nhiên, sự miễn cưỡng tăng giá đang tạo ra một vòng luẩn quẩn đối với Nhật Bản. Tiền lương của công nhân bị mắc kẹt và sẽ không tăng cho đến khi các doanh nghiệp có thể kiếm nhiều lợi nhuận hơn nữa từ những người tiêu dùng.

Câu hỏi đặt ra là những người tiêu dùng tại xứ sở mặt trời mọc sẽ dễ dàng chấp nhận trả giá cao hơn khi mức lương của họ vẫn “đi ngang”?. Hiện tại, Ngân hàng Nhật Bản và Bộ Tài chính của nước này đang cố gắng tăng lương bằng cách giữ lãi suất ở mức thấp nhất - ngay cả khi đồng yên cũng giảm giá.

Tiếp theo, người dẫn chương trình Stephanie Flanders, người sẽ ở Tokyo tuần này, trò chuyện với phóng viên Isabel Reynolds về cách Nhật Bản bị “cuốn theo” vào các cuộc xung đột toàn cầu và những “nỗ lực tế nhị” của nước này nhằm giữ cho đôi bên hạnh phúc.

Tuần này, Thủ tướng Fumio Kishida đã ra lệnh tăng chi tiêu quốc phòng có thể đưa đất nước của ông gần như ngang hàng với Nga một cách kỳ lạ. Trong khi đó, Nhật Bản thấy mình bị mắc kẹt giữa lòng “son sắt” với Mỹ và mối quan hệ thương mại quan trọng với Trung Quốc, Reynolds nói.

Cô cho rằng Hoa Kỳ đã báo hiệu rằng họ đang trở nên “hung hăng” hơn đối với Trung Quốc về các vấn đề thương mại và trong khi Nhật Bản miễn cưỡng đứng về phía nào, họ có thể buộc phải làm theo sự dẫn dắt của Hoa Kỳ nếu mọi thứ leo thang.

Cuối cùng, Flanders trò chuyện với Takehiko Nakao, cựu quan chức cấp cao của Bộ Tài chính, về việc liệu Nhật Bản cuối cùng đã sẵn sàng thoát khỏi tình trạng giảm phát kéo dài nhiều năm hay chưa, cũng như nhu cầu của quốc gia này trong việc đảm bảo an ninh quốc gia trước mối đe dọa từ Trung Quốc đồng thời duy trì quan hệ kinh tế với Bắc Kinh.

Lê Na (Theo Bloomberg)