Theo dõi báo trên:
Di sản UNESCO nằm trong vùng chiến sự
Với khẩu trường khoác trên vai và các ngón tay tạo thành hình chữ “V” tượng trưng cho chiến thắng, những người lính thuộc lực lượng dân quân RSF tại Sudan hào hứng tạo dáng trước di tích cổ Naga trong một video đăng trên mạng xã hội.
Naga nằm cách thủ đô Khartoum của Sudan 200 km về phía đông bắc và không xa bờ sông Nile, trong một khu vực từng được coi là cái nôi của nền văn minh nhân loại.
Thành cổ này được thành lập vào khoảng năm 250 trước Công nguyên như là nơi ở của hoàng gia Vương quốc Meroe, và có nhiều tòa nhà đền thờ, cung điện. Nơi đây từng đóng vai trò là cầu nối giữa các nền văn minh Địa Trung Hải và châu Phi.
Một binh sĩ của lực lượng RSF chụp ảnh trước ngôi đền Musawwarat nằm trong khu di tích UNESCO tại thành cổ Naga. Ảnh: DW
Ba ngôi đền tại nơi này đã được các nhà khảo cổ học khai quật và phục hồi từ những năm 1990. 50 ngôi đền, cung điện và tòa nhà hành chính khác, cũng như các nghĩa trang với hàng trăm ngôi mộ, vẫn còn ẩn dưới đống đổ nát.
Nhưng giờ đây Naga, một di sản thế giới được UNESCO công nhận, lại bị cuốn vào một cuộc nội chiến Sudan khác. Kể từ tháng 4 năm 2023, các vị tướng đối địch lại tiếp tục tranh giành quyền lực ở đất nước giàu tài nguyên nhưng nghèo đói này.
Nhà lãnh đạo trên thực tế Abdel-Fattah al Burhan và quân đội Sudan mà ông kiểm soát đã bị lực lượng dân quân có tên Lực lượng phản ứng nhanh (RSF) của cựu phó tướng Mohammed Hamdan Dagalo chống lại. RSF hiện đang kiểm soát Naga.
Thành phố này đã chứng kiến một số vụ ném bom do quân đội chính quyền tiến hành nhắm vào các đơn vị RSF đóng quân tại Naga. Và, người ta lo ngại rằng, các vụ giao tranh dữ dội nếu bùng phát tại Naga có thể gây ra những thiệt hại không thể khắc phục đối với nhiều công trình vô giá của di sản này.
Nhà nguyện Hathor, một ngôi đền được xây từ thế kỷ thứ 1 tại Naga là sự kết hợp ảnh hưởng kiến trúc Hy Lạp/La Mã và Ai Cập. Ảnh: DW
Đấy là chuyện tương lai. Còn trước mắt, nguy cơ chiến sự lan rộng tại Naga ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác khảo cổ. “Tình hình thực sự tồi tệ”, giám đốc Bảo tàng Nghệ thuật Ai Cập Munich, Arnulf Schluter, lo lắng nói về dự án khảo cổ đang thực hiện tại Naga. “Hầu hết công nhân khai quật đã bỏ trốn, lán trại của chúng tôi đã bị đột nhập và lốp xe đã bị đánh cắp”.
Ông Schluter cũng bày tỏ sự thất vọng trước việc, Cơ quan quản lý cổ vật Sudan - đơn vị chịu trách nhiệm trông coi các di sản thế giới của đất nước - đã mất rất nhiều tài liệu do xung đột. “Các văn phòng của cơ quan này tại Khartoum đã bị cướp phá”, ông cho biết.
"Mối đe dọa đối với văn hóa" ở Sudan
Theo Viện Tahir, một tổ chức phi chính phủ chuyên nghiên cứu về chính trị Trung Cận Đông, việc lực lượng RSF của Tướng Mohammed Hamdan Dagalo kiểm soát khu vực Naga cũng đang làm dấy lên những lo ngại rất lớn đối với di sản này.
Trong đó đáng kể nhất là việc RSF đột nhập vào Bảo tàng Quốc gia, nơi trưng bày một số xác ướp lâu đời nhất thế giới, hồi tháng 6 năm 2023. Các video lan truyền trực tuyến cho thấy các chiến binh RSF bên trong phòng thí nghiệm Bolheim Bioarchaeology, một phần của khuôn viên bảo tàng, khi họ xâm phạm các xác ướp có niên đại từ vài thiên niên kỷ trước.
Một trong những xác ướp trưng bày tại Bảo tàng Quốc gia Sudan. Ảnh: Wikipedia
Bảo tàng nằm ở Al-Muqran, được đặt theo tên hợp lưu của sông Nile Trắng và Nile Xanh ở Khartoum và gần đó, có hàng chục bảo tàng và trung tâm di sản văn hóa quan trọng, chẳng hạn như Bảo tàng Dân tộc học và Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Tất cả đều đã bị xâm phạm và hủy hoại nhiều vật phẩm vô giá.
Sáng kiến Bảo vệ Di sản Sudan (SHPI), tổ chức đã theo dõi sự phá hủy các di tích và trường đại học, nơi lưu giữ các trung tâm nghiên cứu và văn hóa với các bản thảo và sách cổ tại Sudan, cho biết các trung tâm văn hóa ở nhiều nơi tại Khartoum đã bị cướp bóc và hư hại.
Trên khắp Sudan, các bảo tàng và hiện vật đang bị phá hủy và cướp bóc tràn lan trong bối cảnh cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng - hơn 10 triệu người phải di dời và một nửa trong số 50 triệu dân của đất nước này đang phải chịu nạn đói.
UNESCO, tổ chức văn hóa của Liên hợp quốc, cho biết: “Mối đe dọa đối với nền văn hóa này dường như đã đạt đến mức độ chưa từng có, với các báo cáo về tình trạng cướp bóc nhắm vào các bảo tàng, di sản, địa điểm khảo cổ và bộ sưu tập cá nhân”.
Sự mất mát không chỉ dừng lại ở những điều hữu hình; nó có ý nghĩa sâu sắc đối với ký ức tập thể và tinh thần các thế hệ người Sudan truyền lại. "Ngay cả khi hòa bình có thể lập lại ngay lập tức, chúng ta cũng phải xây lại từ đầu với một số địa điểm lịch sử", ông Schluter nói.
Nguyễn Khánh
Thích
(CLO) Trong hai ngày 9 và 10/12, ít nhất 127 người, chủ yếu là dân thường, đã thiệt mạng tại Sudan do các cuộc không kích và pháo kích từ hai phe tham chiến, theo các nhà hoạt động nhân quyền.
(CLO) Trong một cuộc tấn công nhanh chóng nhằm chiếm Syria, các chiến binh đối lập đã giải thoát hàng nghìn người khỏi những nhà tù "khét tiếng", nơi họ bị giam cầm dưới chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.
(CLO) Ngày 10/12, Thủ tướng lâm thời mới được chỉ định của Syria, ông Mohamed al-Bashir, đã kêu gọi "ổn định và hòa bình" cho quốc gia, chỉ ít ngày sau khi chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ.
(CLO) 13 trạm quan trắc ghi nhận chất lượng không khí ở Hà Nội kém, trong đó ba trạm ở quận Hai Bà Trưng, Long Biên, Tây Hồ ô nhiễm nặng, mức rất xấu.
(CLO) Tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM cho hay tính từ ngày 2-12 đến 8-12 (tuần 49), TP ghi nhận 357 ca sởi, tăng 47,8% so với trung bình 4 tuần trước.
(CLO) Với số phiếu tín nhiệm tuyệt đối 100%, ông Trần Phong được HĐND tỉnh tín nhiệm bầu giữ chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình nhiệm kỳ 2021-2026.
(CLO) VARs cho rằng, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt với nhiều biến động, dự báo tăng trưởng của nền kinh tế thế giới trong giai đoạn 2024-2025 sẽ có xu hướng đi ngang và chỉ phục hồi nhẹ từ năm 2026. Các yếu tố này đều tác động tới thị trường bất động sản.
(CLO) Thủ tướng vừa ký công điện giao Bộ Tài chính tăng cường thanh, kiểm tra việc lập hóa đơn điện tử từng lần tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu.
(CLO) Thị trường ô tô Việt Nam năm 2024 chào đón hàng chục sản phẩm mới gia nhập song cũng “chia tay” không ít mẫu xe vì nhiều lý do khác nhau.
(CLO) Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 155/2024/NĐ-CP ngày 10/12/2024 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khí tượng thủy văn. Trong đó, đáng chú ý, hành vi cố ý cung cấp sai lệch bản tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn bị phạt tới 50 triệu đồng.
(CLO) Dòng Samsung Galaxy S25 dự kiến sẽ sở hữu công nghệ sạc không dây Qi2, mang đến tốc độ sạc tối thiểu 15W và khả năng căn chỉnh từ tính, tối ưu hiệu suất sạc.
(CLO) Ngày 10/12/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 1539/QĐ-TTg phê duyệt Đề án mở rộng, thành lập mới các khu bảo tồn biển, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phục hồi các hệ sinh thái biển đến năm 2030, để đảm bảo diện tích các khu bảo tồn biển, ven biển đạt 6% diện tích tự nhiên vùng biển Việt Nam.
(CLO) iPhone SE 4 dự kiến ra mắt đầu 2025 với camera chính 48MP, selfie 12MP, cùng nâng cấp màn hình OLED và linh kiện từ LG Display, Foxconn, và Cowell Electronics.
(CLO) UBND tỉnh Nam Định vừa ban hành Công văn số 1248/UBND-VP3 chỉ đạo chấn chỉnh công tác cấp Giấy chứng nhận nguyên liệu thủy sản khai thác (giấy SC), Giấy chứng nhận thủy sản khai thác (giấy CC) tại địa phương.
(CLO) Mới đây, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 151/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; trong đó, quy định rõ điều kiện xe cơ giới nước ngoài và người nước ngoài tham gia giao thông tại Việt Nam.
(CLO) Khám phá tính năng tập luyện tùy chỉnh trên One UI 6 Watch, giúp cá nhân hóa bài tập, đặt mục tiêu riêng và tối ưu hóa trải nghiệm luyện tập của bạn trên Galaxy Watch.
(CLO) Trong hai ngày 9 và 10/12, ít nhất 127 người, chủ yếu là dân thường, đã thiệt mạng tại Sudan do các cuộc không kích và pháo kích từ hai phe tham chiến, theo các nhà hoạt động nhân quyền.
(CLO) Trong một cuộc tấn công nhanh chóng nhằm chiếm Syria, các chiến binh đối lập đã giải thoát hàng nghìn người khỏi những nhà tù "khét tiếng", nơi họ bị giam cầm dưới chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.
(CLO) Ngày 10/12, Thủ tướng lâm thời mới được chỉ định của Syria, ông Mohamed al-Bashir, đã kêu gọi "ổn định và hòa bình" cho quốc gia, chỉ ít ngày sau khi chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ.
(CLO) Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Kim Yong-hyun đã chính thức bị bắt vì tội nổi loạn liên quan đến vụ thiết quân luật của Tổng thống Yoon Suk Yeol, theo phát ngôn viên của tòa án cho biết vào sáng thứ Tư (11/12).
(CLO) Một nghị sĩ đã bị ám sát vào đêm thứ Hai tại bang Veracruz của Mexico. Đây là vụ giết người mới nhất trong làn sóng bạo lực chính trị bùng phát ở nước này.
(CLO) Theo hai quan chức Mỹ và một cố vấn quốc hội, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thúc giục lực lượng lật đổ chế độ Tổng thống Bashar al-Assad không nên tự động nắm quyền lãnh đạo Syria, mà thay vào đó thành lập một chính phủ chuyển tiếp và bao trùm.
(CLO) Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva vừa trải qua ca phẫu thuật để xử lý thành công vấn đề xuất huyết não liên quan đến một cú ngã hồi tháng 10. Đây chỉ là một trong những lần vượt qua trọng bệnh của nhà lãnh đạo sắp 80 tuổi này.
(CLO) Nga đang tiến gần đến các mục tiêu trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, theo hãng tin TASS dẫn lời Giám đốc Cơ quan Tình báo nước ngoài Nga (SVR) Sergey Naryshkin cho biết hôm 10/12.
(CLO) Ngày 10/12, Quốc hội Hàn Quốc đã thông qua nghị quyết yêu cầu bắt giữ Tổng thống Yoon Suk Yeol và 7 quan chức khác. Nghị quyết này đã được thông qua với tỷ lệ 191 phiếu thuận, 94 phiếu chống và 3 phiếu trắng.
(CLO) Người đứng đầu cơ quan tị nạn của Liên hợp quốc kêu gọi kiên nhẫn khi hàng triệu người tị nạn Syria đang cân nhắc về nước sau khi chế độ Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ.
