Mỹ đã cho nổ 67 quả bom hạt nhân ở Quần đảo Marshall từ năm 1946 đến năm 1958. Các tác động đến sức khỏe và môi trường từ các vụ thử nghiệm này vẫn còn được cảm nhận rõ rệt trên các đảo và rạn san hô nằm giữa Hawaii và Philippines.

Đặc phái viên Joseph Yun của Mỹ dự kiến ​​sẽ hạ cánh tại thủ đô Majuro của Quần đảo Marshall vào thứ Năm (3/11) để nối lại các cuộc đàm phán về việc gia hạn Hiệp định Hiệp hội Tự do kéo dài 20 năm, một phần sẽ hết hạn vào năm 2023.

Các nhà đàm phán của Quần đảo Marshall trước tiên muốn Mỹ trả nhiều hơn khoản bồi thường mà các phiên tòa phán quyết trước đây, tổng cộng hơn 3 tỷ USD, nhưng mới chỉ khoảng 270 triệu USD đã được trả cho đến nay.

Hàng nghìn người dân Quần đảo Marshall chìm trong đám mây bụi phóng xạ sau vụ thử hạt nhân Castle Bravo năm 1954 của quân đội Mỹ, và nhiều người sau đó gặp vấn đề về sức khỏe.

Hàng tấn mảnh vỡ bị ô nhiễm từ vụ thử nghiệm đã được đổ vào một miệng núi lửa trên đảo san hô Enewetak và được phủ lên bởi bê tông, nhưng hệ thống bê tông này đã bị nứt làm dấy lên những lo ngại về sức khỏe.

Hàng trăm cư dân trên đảo từ đảo san hô Bikini, Enewetak, Rongelap và Utrik cũng đã phải di dời do ô nhiễm hạt nhân. Nhiều người vẫn chưa thể trở về nhà. Một nghiên cứu do Viện Ung thư Quốc gia Mỹ công bố năm 2004 ước tính có khoảng 530 trường hợp ung thư do vụ thử hạt nhân gây ra.

Mai Vân (theo CNA)