NATO sẽ duyệt đơn nhanh chóng?

"Chính phủ đã quyết định thông báo cho NATO rằng Thụy Điển muốn trở thành thành viên của liên minh. Đại sứ NATO của Thụy Điển sẽ sớm thông báo cho NATO", Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson tuyên bố.

Quyết định mang tính bước ngoặt được đưa ra sau khi đảng Dân chủ Xã hội cầm quyền của Thụy Điển đã phá vỡ chính sách 73 năm "không liên kết" và tuyên bố hôm Chủ nhật trước đó rằng họ sẽ trở lại tư cách thành viên NATO.

“Chúng ta đang rời một kỷ nguyên này và bắt đầu một kỷ nguyên khác”, bà Andersson nói hôm thứ Hai sau một cuộc tranh luận tại quốc hội cho thấy sự ủng hộ lớn đối với việc tham gia liên minh quân sự Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương. Trong số 8 đảng của Thụy Điển, chỉ có 2 đảng thiên tả nhỏ hơn phản đối động thái này.

Thủ tướng Andersson cho biết bà hy vọng sẽ "không mất quá một năm" để 30 thành viên của liên minh phê chuẩn đơn đăng ký thành viên của Thụy Điển.

Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ sự dè chừng về việc Thụy Điển và Phần Lan gia nhập liên minh NATO, vì lo ngại các quốc gia này thường cấp phép tị nạn cho người Kurd từ Thổ Nhĩ Kỳ trong quá khứ. Hôm qua, Thụy Điển cho biết họ sẽ cử các nhà ngoại giao tới Ankara để đàm phán.

Phó Tổng thư ký NATO Mircea Geoana nói rằng liên minh sẽ cố gắng hết sức để đảm bảo rằng Phần Lan và Thụy Điển sẽ có một quy trình nộp đơn nhanh chóng. Ông nói: “Họ sẽ gia tăng sức mạnh cho an ninh của họ, cho an ninh của chúng tôi và nói chung cho cộng đồng xuyên Đại Tây Dương.

Tổng thống Sauli Niinisto và Thủ tướng Sanna Marin của Phần Lan hôm Chủ nhật trước đó cũng đã công bố quyết định gia nhập NATO tương tự, dự kiến sẽ nhận được sự ủng hộ chính trị rộng rãi và được thông qua sau một phiên họp quốc hội kéo dài.

Phản ứng từ các bên như thế nào?

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel viết trên Twitter rằng quyết định gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan "cải thiện" an ninh của châu Âu và "có lợi cho khả năng an ninh và quốc phòng chung của chúng ta".

Văn phòng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng cho biết, ông hoàn toàn ủng hộ quyết định gia nhập NATO của Thụy Điển. Lãnh đạo phe thiểu số thượng viện Mỹ Mitch McConnell cho biết ông hy vọng Mỹ sẽ chấp thuận đơn của Thụy Điển "nhanh hơn so với các đơn xin vào NATO trước đây", với việc quốc hội có thể phê duyệt vào tháng 8.

Nga đã nhiều lần cảnh báo Phần Lan và Thụy Điển về hậu quả nếu họ xin gia nhập NATO. Hôm thứ Hai, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng việc Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO "không có mối đe dọa trực tiếp nào" đối với Nga, nhưng việc "mở rộng cơ sở hạ tầng quân sự tới các vùng lãnh thổ này chắc chắn sẽ kích hoạt phản ứng của chúng tôi".

Thụy Điển và Phần Lan luôn giữ thái độ trung lập trong suốt Chiến tranh Lạnh, cũng như trong nhiều thập kỷ trước đó. Tuy nhiên, hai nước này đã có xu hướng thiết lập mối quan hệ chặt chẽ hơn với NATO kể từ khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991.

Huy Hoàng (theo DW, AP)