Biển Đông là tuyến đường biển chiến lược, nơi có hàng nghìn tỷ đô la thương mại chảy qua mỗi năm. Từ lâu Biển Đông đã trở thành tâm điểm tranh cãi giữa Bắc Kinh và Washington, với việc Trung Quốc đặc biệt tức giận trước hoạt động quân sự của Mỹ tại khu vực này.

Hôm thứ Bảy (23/1), nhóm tác chiến tàu sân bay Hoa Kỳ do USS Theodore Roosevelt dẫn đầu và đi cùng với ba tàu chiến đã tiến vào đường thủy để thúc đẩy “quyền tự do trên biển”, quân đội Hoa Kỳ cho biết, chỉ vài ngày sau khi ông Joe Biden trở thành Tổng thống Hoa Kỳ.

“Hoa Kỳ thường xuyên gửi máy bay và tàu thuyền vào Biển Đông để thể hiện sức mạnh cơ bắp của mình”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói với các phóng viên trong cuộc họp báo hàng ngày, phản ứng về hành động của lực lượng hải quân Hoa Kỳ. "Điều này không có lợi cho hòa bình và ổn định trong khu vực".

Trung Quốc đã nhiều lần phàn nàn về việc các tàu Hải quân Mỹ tiến gần các đảo mà nước này chiếm đóng ở Biển Đông, nơi Việt Nam, Malaysia, Philippines, Brunei và Đài Loan đều có tuyên bố chủ quyền.

Nhóm tác chiến tàu sân bay tiến vào Biển Đông trong bối cảnh căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan đột ngột căng thẳng khi các máy bay của không quân Trung Quốc bị tố cáo đi vào khu vực phía tây nam của vùng nhận dạng phòng không, khiến Washington lo ngại.

Trung Quốc không có bình luận về những gì lực lượng không quân của họ đang làm và ông Triệu Lập Kiên cho biết sẽ chuyển câu hỏi cho Bộ Quốc phòng.

Ông Triệu nhắc lại quan điểm của Trung Quốc rằng Đài Loan là một phần bất khả xâm phạm của Trung Quốc và Hoa Kỳ nên tuân thủ nguyên tắc "một Trung Quốc".

Trong khi đó, Văn phòng của Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cho biết, bà Thái đã đến thăm một căn cứ radar ở phía bắc của hòn đảo và ca ngợi khả năng theo dõi các lực lượng Trung Quốc.

“Từ năm ngoái đến nay, trạm radar của chúng tôi đã phát hiện gần 2.000 máy bay và hơn 400 tàu Trung Quốc, cho phép chúng tôi nhanh chóng theo dõi và xua đuổi chúng, đồng thời bảo vệ an toàn vùng biển và vùng trời”, bà Thái nói với các sĩ quan.

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết thêm rằng chỉ có một máy bay Trung Quốc bay vào khu vực phòng thủ của họ hôm thứ Hai (25/1) là máy bay Y-8 chống tàu ngầm.

Chính quyền mới của ông Joe Biden nói rằng cam kết của Hoa Kỳ đối với Đài Loan là "vững chắc".

Hoa Kỳ, giống như hầu hết các quốc gia, không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan nhưng là nhà cung cấp vũ khí chính và hậu thuẫn quốc tế quan trọng nhất của hòn đảo trước sự tức giận của Trung Quốc.