Dữ liệu hải quan Trung Quốc mới nhất cho thấy hơn 3.000 lít rượu từ Penfolds và gần 20.000 lít từ nhà máy rượu thứ hai của Úc, Badger’s Brook Estate, đã bị tạm giữ tại các cảng Trung Quốc do lệnh cấm nhập khẩu tiếp tục đánh vào các sản phẩm của Úc.

Khoảng 675 lít rượu vang đỏ Penfolds Bin 128 2018 và 2.700 lít Penfolds Bin 28 từ cùng loại rượu cũ đã bị hải quan Thâm Quyến chặn lại vào tháng trước do nhãn mác kém.

Tại Trùng Khánh, một thành phố ở tây nam Trung Quốc, nhiều loại rượu vang đỏ và trắng trong 7 lô với tổng số gần 20.000 lít cũng bị kìm hãm vì vấn đề tương tự.

Trung Quốc đã hạn chế không chính thức một số mặt hàng nhập khẩu của Úc bao gồm rượu vang, lúa mạch và than đá vào tháng 11 năm ngoái trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước đang xấu đi. Tuy nhiên, hôm thứ 4 vừa rồi, một quan chức thương mại hàng đầu của Trung Quốc đã bày tỏ sự quan tâm của mình đến việc khôi phục mối quan hệ. Ông nói: “tùy thuộc vào việc Canberra thực hiện các bước để tăng cường sự tin cậy lẫn nhau, có khả năng mối quan hệ giữa 2 nước sẽ được cải thiện.”

Cuối năm ngoái, Trung Quốc cũng đã áp thuế chống bán phá giá sơ bộ đối với rượu vang lên tới 212,1%, cũng như thuế đối kháng chống trợ cấp từ 6,3 đến 6,4% như một phần của cuộc điều tra chống bán phá giá bắt đầu vào tháng 8 đối với rượu vang giá rẻ của Úc đang được bán ở Trung Quốc.

Các nhiệm vụ sơ bộ sẽ được thực hiện cho đến khi cuộc điều tra kết thúc vào tháng 8, sau đó các nhiệm vụ mới có thể được tính toán tùy thuộc vào kết quả.

Một nhà tư vấn thương mại có trụ sở tại Bắc Kinh, người không muốn nêu tên cho biết Trung Quốc đã tuyên bố rõ ràng rằng họ không còn muốn rượu vang Úc trong bối cảnh những khác biệt chính trị đang diễn ra.

Bà nói: “Nếu một nhà xuất khẩu vẫn sẵn sàng thử nghiệm các quy tắc mới, thì họ có thể sẽ bị mắc kẹt.”

Các hạn chế của Trung Quốc khiến  Úc ngừng xuất khẩu rượu vang của mình sang Trung Quốc kể từ tháng 11 năm ngoái.

Wine Australia, cơ quan chính phủ quản lý ngành công nghiệp, cho biết vào đầu tháng này rằng giá trị xuất khẩu rượu vang của Úc sang Trung Quốc đã giảm xuống còn 58 triệu AUD (45,8 triệu USD) trong tháng 11 năm ngoái từ mức 135 triệu AUD trong cùng kỳ năm trước đó.

Số công ty Úc xuất khẩu rượu sang Trung Quốc giảm từ 832 trước khi thuế chống bán phá giá được áp dụng xuống còn 48 vào tháng cuối năm 2020.

Trước khi cấm vận thương mại, Trung Quốc đã nhập khẩu gần 40% rượu vang xuất khẩu của Úc, trị giá khoảng 1 tỷ AUD/năm.

Các hạn chế thương mại của Trung Quốc đã ảnh hưởng nặng nề đến lợi nhuận của các chủ sở hữu rượu vang Úc như Penfolds, Treasury Wine Australia. Trong tháng này, Treasury Wine Australia, một trong những nhà sản xuất rượu lớn nhất thế giới, đã công bố lợi nhuận ròng nửa đầu năm giảm 43%. Trung Quốc trước đây đã chiếm một phần ba lợi nhuận của công ty.

Công ty đã bắt đầu chuyển hướng xuất khẩu rượu sang các thị trường khác.

Tại Trung Quốc, sự cấm vận rượu vang Úc cũng đã vô tình khiến cho nhiều chai rượu vang giả mạo thương hiệu Penfolds phổ biến của Úc xuất hiện trên các kệ hàng siêu thị.

Rượu vang không phải là sản phẩm duy nhất bị ảnh hưởng trong cuộc xung đột kéo dài 10 tháng giữa hai quốc gia, mà nguyên nhân là do Úc đã kêu gọi một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc của coronavirus.

Các tàu chở than của Úc hiện vẫn mắc cạn ngoài khơi Trung Quốc chờ dỡ hàng, trong khi nhập khẩu gỗ tròn từ các bang của Úc đã bị giữ lại vào cuối năm ngoái.

Hôm thứ 4 vừa qua, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết mối quan hệ thương mại hai chiều - trị giá khoảng 240 tỷ AUD - xứng đáng được “cả hai bên trân trọng và coi trọng”.

Thứ trưởng Wang Shouwen nói trong một cuộc họp báo rằng: “Thật đáng tiếc là ở Úc, một số người đã kỳ thị sự hợp tác kinh tế và thương mại bình thường… và áp dụng một số biện pháp hạn chế và thậm chí là phân biệt đối xử. Chúng tôi tin rằng điều này đã làm tổn hại đến bầu không khí hợp tác kinh tế và thương mại song phương”.

Ông nói thêm: “Chúng tôi hy vọng rằng Úc có thể làm nhiều việc có lợi hơn cho việc tăng cường sự tin cậy và hợp tác lẫn nhau cũng như làm nhiều việc hơn nữa có lợi cho quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước”.

Huy Hoàng