Tránh tình trạng lợi ích nhóm, áp đặt!

Bàn về việc thực hiện điều chuyển luồng tuyến xe khách liên tỉnh tại Hà Nội trong thời gian qua, trao đổi với phóng viên báo Nhà báo và Công luận, ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó Trưởng Ban Dân nguyện Quốc hội cho rằng, thiết kế luồng tuyến giao thông để đảm bảo khoa học và không thể mãi giữ một quy tắc nào.

"Đô thị thay đổi, nhu cầu thay đổi, lượng dân cư thay đổi thì hệ thống giao thông phải có sự đáp ứng, còn hệ thống giao thông dẫn dắt từ trước, không đủ khả năng đáp ứng", ông Lưu Bình Nhưỡng nói.

Ông Lưu Bình Nhưỡng cũng cho rằng, hệ thống giao thông hiện nay phải theo nhu cầu xã hội, theo đặc điểm tình hình, hoàn cảnh để bố trí lại giao thông. Hai yếu tố rất quan trọng là, vừa đảm bảo hiện tại, vừa đảm bảo tính dự báo, tránh tình trạng vừa đưa ra thực hiện trong một thời gian ngắn đã có sự thay đổi.

"Nếu hệ thống trước chưa phù hợp thì mình phải tổ chức tổng kết, đánh giá lại, để đưa ra quyết định mới, đảm bảo cho phù hợp trên cơ sở đặc điểm tình hình hiện tại và có tính dự báo...Ví dụ ở khu vực này luồng tuyến này, khu đô thị mới, khu dân cư thay đổi tăng giảm, lúc đó cần phải có bố trí dự báo ngay để đảm bảo hệ thống giao thông được tích hợp, hoàn chỉnh", ông Nhưỡng phân tích và đưa ví dụ.

Trước bất cập từ thực hiện điều chuyển luồng tuyến xe khách liên tỉnh tại Hà Nội sau thời gian thực hiện, theo ông Lưu Bình Nhưỡng, phải có một cơ quan, thậm chí giao cho một cơ quan có chuyên môn sâu để đánh giá, đồng thời có thể đưa ra thẩm định của một hội đồng khoa học.

"Sau báo cáo tổng kết cần đưa ra hội đồng có tính chất trung gian, độc lập đánh giá để đảm bảo tính khoa học, tránh tình trạng lợi ích nhóm, áp đặt là không được", ông Nhưỡng nói.

Chia sẻ về tình trạng xe dù, bến cóc hiện nay tại Hà Nội, ông Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, cần phải xử lý như thế nào tránh tình trạng tồn tại mãi không thể quản lý được, điều này gây nên sự hỗn loạn, ảnh hưởng đến quản lý và đồng thời ảnh hưởng tới người tiêu dùng, người sử dụng các phương tiên giao thông.

"Bây giờ phải làm sao đánh giá luôn cả vấn đề này để xử lý. Một mặt nghiên cứu xem có thể đưa xe dù, bến cóc vào hệ thống được hay không, nếu vẫn tiếp tục phát triển vô tổ chức thì cũng phải có quản lý cho thích hợp. Quản lý thông qua nhiều vấn đề như: Từ thuế, xử phạt, quy định bến bãi, xem xét kể cả về nhân sự…Phải đưa được ra cái tham mưu để các cơ quan thẩm quyền quyết định", ông Nhưỡng nêu.

Nói về vấn đề xe dù, bến cóc, limousine... phát triển mạnh và có nhiều nghi vấn có tiêu cực, ông Nhưỡng cho rằng ở đây có vấn đề tiêu cực: "Xe dù, bến cóc, bến bãi tự do đều có tiêu cực hết, trước đây tôi cũng đã từ nói về vấn đề này, Hà Nội đã từng làm, xử lý những bến xe, bãi giữ xe ngoài luồng".

"Cần tập trung nghiên cứu phương pháp tổ chức, điều tiết về vấn đề tài chính, có thể sử dụng các biện pháp mạnh hơn như thu hồi giấy phép hoạt động vận tải, giam giữ xe vì chạy sai luồng tuyến,...còn nếu không xử lý được những vấn đề đó thì xử lý trách nhiệm người quản lý về giao thông", ông Nhưỡng nhấn mạnh.

Thất thoát thuế, thiệt cho người dân và nảy sinh tiêu cực?

Còn bà Bùi Thị An - nguyên đại biểu Quốc hội, Viện trưởng Viện Tài nguyên - Môi trường và phát triển cộng đồng cho rằng, phân luồng tuyến giao thông ở các nước rất cần thiết, mục tiêu đặt ra của việc phân luồng tuyến là tạo điều kiện cho người dân thuận lợi nhất và để quản lý tốt nhất về mặt giao thông.

Cũng theo bà An, sau 5 năm nhìn lại phải đánh giá luôn có đạt mục tiêu đó không. "Nếu mình không làm được việc đấy thì xem nó bị làm sao, thứ nhất phân luồng tuyến nó kèm theo các điều kiện, xem là các điều kiện có đáp ứng để phân luồng tuyến hay không… có điều kiện như quản trị về giao thông, quản trị bến bãi, quản trị đường như thế nào. Thứ 2 là hệ thống giao thông kết nối nhau thế nào, giao thông công cộng, bến bãi, các đường xương cá nối nhau như thế nào".

Bà Bùi Thị An cho rằng, cần xem lại các điều kiện để thực hiện phân luồng tuyến đã tốt chưa, xem xét, đánh giá lại nguyên nhân, cái gì không đạt được, xem lại cách quản trị đã tốt chưa. "Đã thấy được bất cấp đấy phải điều chỉnh ngay, anh có quyền thí điểm, có quyền làm nhưng nó không thích hợp, đặc biệt với Hà Nội bây giờ mật độ dân số tăng lên dữ dội".

Phân tích thêm, bà An cho rằng, khi thực hiện điều chuyển luồng tuyến xe khách liên tỉnh cái chưa đạt được là điều kiện về hạ tầng, về quản lý chưa đạt được để phân luồng tuyến cho nên để xảy ra nhiều bất cập. Và nếu như không đạt được mục tiêu, còn khiếm khuyết và khiếm khuyết lớn thì cần điều chỉnh cho phù hợp.

Từ những bất cập qua thực hiện điều chuyển luồng tuyến xe khách liên tỉnh, bà Bùi Thị An chỉ rõ, luôn luôn phải lấy mục tiêu và để đạt mục tiêu là thuận tiện cho người dân, lấy người dân là trung tâm để ban hành chính sách, thứ hai là thuận tiện cho quản lý.

"Từ những bất cập phân luồng tuyến, dẫn đến hiện nay xuất hiện tình trạng xe hợp đồng trá hình rất nhiều, bởi người dân họ cần, đáp ứng nhu cầu tại chỗ của họ, không phải di chuyển từ chỗ nọ qua chỗ chỗ kia mất thời gian. Cho nên sinh ra chuyện phức tạp quản lý, an ninh xã hội...không quản lý được biết người ta chạy thế nào, xe thật xe giả ra làm sao", bà An nói.

Cũng theo bà An, chính điều này gây ra thất thu cho ngân sách nhà nước, không đảm bảo an ninh xã hội do không quản lý được, thiệt cho người dân bởi họ phải đi xe rất đắt. "Đây là vấn đề phải đặt ra và mình xem lại chỉnh sửa cho phù hợp với điều kiện của Hà Nội bây giờ với khoảng 10 triệu dân, với chuyện hạ tầng giao thông có tốt nhưng chưa đảm bảo được phục vụ người dân để đạt được điểm cao của giao thông".

Còn về chuyện quản lý xe dù, xe hợp đồng trá hình, theo bà Bùi Thị An, đây là trách nhiệm cơ quan quản lý, nếu không quản lý được năng lực quản lý anh yếu, để thất thoát thuế, để xảy ra vấn đề an ninh xã hội, ảnh hưởng thiệt cho người dân…và có thể sinh ra những chuyện tiêu cực khác.

"Rõ ràng khi chạy lậu, chạy chui...cơ quan quản lý có biết không, anh không biết là yếu kém của quản lý, nếu biết tại sao anh để như vậy thì lại là có vấn đề đằng sau. Anh không biết thì trình độ quản lý của anh quá kém đề nghị loại đi, thay đi, nếu biết mà để như vậy thì có gì đằng sau đó không. Nếu cứ để tồn tại như thế gây cho bức xúc xã hội, thiệt cho đất nước, người dân…", bà An nhấn mạnh.

 Nhóm tác giả