Giá thép biến động mạnh do nguồn nguyên liệu nhập khẩu

Kể từ đầu năm tới nay, giá bán của nhiều sản phẩm thép trong nước đã tăng 40% so với cuối năm 2021. Việc giá thép tăng phi mã đã ảnh hưởng không nhỏ tới nhiều ngành nghề, như bất động sản và xây dựng.

Theo ông Trương Thanh Hoài, Cục trưởng Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương: Giá thép trong nước đang bị phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ nước ngoài, như quặng sắt, thép phế liệu, than mỡ luyện cốc, điện cực graphite. Do đó, giá thành thép biến động liên tục.

Nhằm chủ động tính ổn định của giá thép, Cục trưởng Cục Công nghiệp đề xuất xây dựng Nhà sản xuất thép thương hiệu Việt xứng tầm với quy mô trong khu vực cũng như trên thế giới; khuyến khích các Nhà đầu tư mới đầu tư Khu liên hợp sản xuất gang thép tại các vùng duyên hải, có cảng nước sâu (đảm bảo nguồn cung thép HRC cho tiêu thụ trong nước). 

Đối với vấn đề thị trường, Cục trưởng hy vọng mở rộng các thị trường nước ngoài đối với các sản phẩm có lợi thế cạnh tranh; xuất khẩu các sản phẩm thép có giá trị gia tăng trong nước cao…

Ngoài ra, ông Trương Thanh Hoài cho biết, nhu cầu thép của Việt Nam đều tăng ở mức 2 con số mỗi năm. Đáp ứng mức tăng ấy, sản lượng sản xuất thép của các doanh nghiệp trong nước tăng mạnh theo từng năm. 

Sản lượng phôi thép liên tục tăng từ năm 2010 đã đạt khoảng 4,3 triệu tấn và đến năm 2016 đạt 7,8 triệu tấn và năm 2020 đạt 19,9 triệu tấn (năm 2020, năng lực sản xuất toàn ngành đạt khoảng 24 triệu tấn/năm).

Năng lực sản xuất của các nhà máy trong nước đã đáp ứng đủ nhu cầu thép xây dựng thông thường. Một số sản phẩm xuất khẩu cao như: tôn mạ, ống thép, thép cuộn cán nguội. Tuy nhiên, các chủng loại thép khác phục vụ ngành chế biến chế tạo và công nghiệp hỗ trợ như: thép cuộn cán nóng, thép hợp kim, thép chế tạo cơ khí, thép tấm cán nóng, thép tấm cán nguội,… còn phải nhập khẩu.

Các doanh nghiệp thép đề xuất giải pháp để “kìm cương” giá thép

Nhận định về thị trường thép trong thời gian qua, ông Nghiêm Xuân Đa, Chủ tịch Hiệp hội thép Việt Nam cho biết: Trong 5 năm gần đây ngành thép có sự phát triển vượt bậc, số liệu nhập khẩu theo đó cũng giảm dần theo từng năm. Hiện tại, Việt Nam đang đứng số 1 Đông Nam Á về sản xuất, tiêu thụ thép. Trên bản đồ thế giới, sản xuất thép thô đứng thứ 14. 

Mặc dù đang có lợi thế về thị phần, thế nhưng, ngành thép đang vấp phải rất nhiều khó khăn để tăng trưởng. 

Ông Trần Đình Long, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát đề xuất Bộ quan tâm đến vấn đề nhập khẩu quặng sắt và thép cuộn cán nóng HRC của doanh nghiệp thép.

Đồng thời, ông Long cũng đề xuất Bộ Công Thương ủng hộ doanh nghiệp ngành thép trong việc có ý kiến góp ý xây dựng bộ chỉ tiêu phù hợp, sát tình hình thực tế.

Đại diện tiếng nói của doanh nghiệp nhà nước, ông Nguyễn Đình Phúc, Tổng Giám đốc Tổng công ty Thép Việt Nam đề xuất Bộ Công Thương hỗ trợ Tổng Công ty phê duyệt sớm Quyết toán cổ phần hóa để hoàn thành việc quyết toán, đảm bảo tiến độ theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ.

Kiểm soát chặt hiện tượng thổi giá thép

Trong khi đó, ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương đánh giá:  Ngành thép có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình phát triển đất nước theo định hướng công nghiệp hóa hiện đại hóa. Đây là ngành công nghiệp nền tảng, vật liệu đầu vào cho các ngành kinh tế quan trọng của đất nước như cơ khí chế tạo, công nghiệp hỗ trợ...

Bên cạnh đó, ngành cũng đóng góp quan trọng cho quá trình chuyển dịch, đô thị hóa đất nước, tác động nhiều mặt đến sự phát triển kinh tế-xã hội của quốc gia.

Theo Bộ trưởng Diên, trong thời gian qua, ngành thép đạt một số thành tựu cơ bản nhưng chưa đáp ứng tiềm năng hiện có. Trong đó, thép mới chỉ đáp ứng nhu cầu xây dựng, còn thép trong lĩnh vực chế tạo, chế biến, cơ khí, công nghiệp hỗ trợ vẫn chưa đáp ứng được.

Nhằm tháo gỡ một số vướng mắc của các doanh nghiệp thép, ông Nguyễn Hồng Diên chỉ đạo Cục Công nghiệp nghiên cứu, đề xuất các chính sách để xây dựng chiến lược, định hướng phát triển ngành thép trong giai đoạn tiếp theo.

Đồng thời, Cục Công nghiệp có trách nhiệm phối hợp với Hiệp hội Thép Việt Nam trong việc đề xuất, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng chiến lược phát triển ngành thép Việt Nam; Theo dõi sát tình hình thị trường và sản xuất của ngành thép, kịp thời báo cáo Lãnh đạo Bộ để tìm cách tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp sản xuất thép.

Trong khi đó, Cục Phòng vệ thương mại chủ động tiến hành triển khai các giải pháp phòng vệ thương mại đối với sản phẩm thép phù hợp với các quy định thương mại và luật pháp quốc tế.

Vụ Khoa học và công nghệ nghiên cứu, đề xuất xây dựng các hàng rào kỹ thuật và tiêu chuẩn chất lượng tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh; nghiên cứu, đề xuất hỗ trợ cho các doanh nghiệp hoặc phòng thí nghiệm  để sản xuất ra các mặt hàng thép đặc biệt.

Cục Xuất nhập khẩu tiếp tục theo dõi các thông tin xuất nhập khẩu, đặc biệt với các mặt hàng, sản phẩm tăng đột biến để đề xuất các chính sách kịp thời điều tiết thị trường sản xuất trong nước.

Đặc biệt, Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu Tổng cục Quản lý thị trường làm tốt công tác kiểm soát thị trường thép, ngăn chặn các hiện tượng đầu cơ, găm hàng, sốt giá …