Sáng 7/7, gần 1 triệu thí sinh cả nước bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT bằng bài thi môn Ngữ Văn. Được biết, đây là môn thi duy nhất thí sinh thi theo hình thức tự luận, thời gian làm bài 120 phút.

Đề thi môn Ngữ Văn luôn là một trong những đề thi được kỳ vọng sẽ mang lại cảm xúc mới lạ trong mỗi kỳ thi tốt nghiệp THPT. Theo nhiều chuyên gia, bố cục đề thi môn Ngữ Văn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021 sẽ đúng theo đề thi tham khảo đã được Bộ Giáo dục & Đào tạo công bố vào 31/3.

Đề thi tham khảo môn Ngữ Văn của kỳ thi tốt nghiệp THPT từng được các giáo viên đánh giá có cấu trúc với 2 phần đọc hiểu (3,0 điểm) và làm văn (7,0 điểm).

So với đề thi tốt nghiệp THPT 2020, đề thi tham khảo lần này có sự thay đổi đáng chú ý trong câu số 4, phần đọc hiểu. Đây là sự thay đổi phù hợp. Đề đảm bảo kiến thức cơ bản và không có kiến thức thuộc nội dung giảm tải.

Đề vừa sức với học sinh, học sinh trung bình không khó để đạt mức điểm 5 - 6. Học sinh khá đạt 7 - 8,5 điểm. Tuy nhiên để đạt mức điểm 9-10 đòi hỏi học sinh phải phát huy được tư duy phản biện, các trình bày vấn đề nghị luận sắc bén, thể hiện quan điểm cá nhân mang tính sáng tạo.

TS Ngữ văn Trịnh Thu Tuyết đến từ hệ thống giáo dục Học Mãi cho rằng, đề tham khảo môn Ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp THPT năm học 2020 – 2021 không thay đổi so đề thi chính thức môn Ngữ văn kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2020.

Vẫn trong thời lượng 120 phút, đề thi giữ nguyên hai phần như cấu trúc đề thi THPT quốc gia từ năm 2017 tới nay. Đó là cấu trúc quen thuộc, phù hợp với tâm lí, nhận thức của học trò.

Phần đọc hiểu gồm ngữ liệu đọc hiểu nằm ngoài chương trình sách giáo khoa phổ thông, sau đó là 4 câu hỏi đọc hiểu, được phân loại khá rõ ranh giới của các cấp độ nhận thức. 

Cũng như đề thi chính thức kỳ thi tốt nghiệp THPT 2020, hai câu hỏi 1 và 2 cho phần đọc hiểu của đề minh họa môn Ngữ văn đều dừng lại ở mức độ câu hỏi nhận biết với những tín hiệu khá rõ ràng.

Câu hỏi số 3 hướng tới mức độ vận dụng và thông hiểu. Câu hỏi số 4 có thể coi là câu hỏi mang tính chất tổng hợp khi xuất phát từ nền tảng của sự thông hiểu mà hướng tới mức độ vận dụng và vận dụng cao.

"Nhìn chung, với cấu trúc quen thuộc, mức độ các câu hỏi vừa sức, có xu hướng giảm tải khá rõ khi gia tăng câu hỏi nhận biết so với các kỳ thi THPT quốc gia trước đây, phần đọc hiểu sẽ là phần kiến thức và kĩ năng hứa hẹn khả quan cho quỹ điểm của thí sinh trong quá trình thực hiện các yêu cầu của đề bài", cô Tuyến nhận định.

Câu nghị luận xã hội vẫn không thay đổi với yêu cầu viết một đoạn văn không đề có mối quan hệ hữu cơ chặt chẽ với nội dung ngữ liệu của phần đọc hiểu 200 chữ, nội dung nghị luận vẫn là một khía cạnh của đọc hiểu trước đó, và đó cũng là những kĩ năng đã quá quen thuộc với học trò trong quá trình ôn luyện của cả cấp học THPT.

"Câu nghị luận văn học chiếm quỹ điểm cao nhất, 5 điểm, cũng là dạng bài mang tính truyền thống, được thầy trò cấp THPT đầu tư rất nhiều tâm huyết, thời gian… Theo đề minh họa năm nay, vấn đề xác định phạm vi kiến thức và kĩ năng trong câu nghị luận văn học khá rành mạch.

Với cấu trúc của câu nghị luận văn học, thí sinh sẽ xác định rất rõ ràng các yêu cầu về kiến thức và kĩ năng, có ý thức gắn kết giữa nội dung và nghệ thuật trong quá trình phân tích.

Cô Trịnh Thu Tuyết cho rằng, nếu đề minh họa đúng với tính chất minh họa cho cấu trúc, kiểu dạng, mức độ các câu hỏi của đề thi chính thức trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021, đó sẽ là những định hướng đem lại sự yên tâm, cảm giác an toàn cho giáo viên và học sinh.