Chưa có quy định xử lý kỷ luật với các cá nhân là nhân viên thuộc ngân hàng trong hệ sinh thái của MB Ageas Life?

Theo Bộ Tài chính, thời gian qua thị trường bảo hiểm và kênh bán bảo hiểm qua ngân hàng có sự tăng trưởng nhanh, nhưng đã xuất hiện tình trạng nhân viên một số ngân hàng giới thiệu, chào mời, ép buộc khách hàng mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm liên kết đầu tư khi tới gửi tiền hoặc vay vốn tín dụng. Do vậy trong năm 2022, Lãnh đạo Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra việc bán bảo hiểm qua ngân hàng.

Theo đó, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm đã tiến hành thanh tra hoạt động tại 4 doanh nghiệp bảo hiểm, trong đó có Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ MB Ageas (MB Ageas Life) phát hiện nhiều sai phạm trong quá trình bán bảo hiểm qua kênh đại lý là các ngân hàng, đặc biệt là khâu tư vấn của ngân viên ngân hàng, nhân viên môi giới.

Một số hành vi vi phạm điển hình như: Không tư vấn trực tiếp cho khách hàng hoặc không hướng dẫn đầy đủ thủ tục trong quá trình thực hiện quy trình, thủ tục hồ sơ yêu cầu theo quy định của doanh nghiệp; Không đảm bảo chất lượng tư vấn về sản phẩm bảo hiểm, dẫn đến khách hàng không hiểu rõ về sản phẩm bảo hiểm; Cho người khác (đại lý cá nhân khác, nhân viên ngân hàng) sử dụng ipad, mã số đại lý để hướng dẫn khách hàng nhập thông tin và Không thực hiện đúng biểu phí bảo hiểm đã được Bộ Tài chính phê chuẩn…

Về vấn đề này, báo Nhà báo & Công luận cũng đã từng có bài phản ánh về việc một khách hàng khi đi gửi tiền ở ngân hàng, nhưng lại được tư vấn “mập mờ” dẫn đến việc từ tiền gửi tiết kiệm bị biến thành hợp đồng bảo hiểm nhân thọ của MB Ageas Life tại bài báo: "Khách hàng 'mua nhầm' bảo hiểm nhân thọ, ngân hàng nói gì?"

Được biết, trong quá trình thực hiện thanh tra chuyên đề về bán sản phảm bảo hiểm thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và nội dung liên quan tại MB Ageas Life vào năm 2021 và các thời kỳ có liên quan đã phát hiện nhiều sai phạm. Trong năm 2021, MB Ageas Life chỉ triển khai bán bảo hiểm thông qua 2 tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (Bancassurance) bao gồm một ngân hàng và một công ty tài chính M.C đều thuộc hệ sinh thái.

Theo đó, trong quá trình hoạt động, MB Ageas Life đã ban hành quy trình, quy chế quy định các nội dung liên quan đến nội dung hoạt động đại lý bảo hiểm nói chung và đại lý bảo hiểm thuộc kênh Bancassuranceurance (kênh phân phối hợp tác bảo hiểm qua ngân hàng), quy trình tiếp nhận, ghi nhận thông tin, phản ánh của khách hàng tham gia bảo hiểm, việc xử lý kỷ luật đối với các trường hợp đại lý bảo hiểm cá nhân của Công ty. Tuy nhiên, các quy trình, quy chế của công ty lại... chưa có quy định xử lý kỷ luật đối với cá nhân là nhân viên thuộc đại lý tổ chức là ngân hàng thuộc hệ sinh thái của MB Ageas Life.

Bên cạnh đó, quy trình quản lý, đánh giá lực lượng bán hàng kênh Bancassurance chưa có chốt kiểm soát giám sát lại các đầu mục công việc cấp quản lý cần thực hiện, cơ chế giám sát báo cáo chưa được quy định cụ thể, chưa xây dựng các tiêu chí mang tính định lượng liên quan đến công tác quản lý chất lượng nhằm đánh giá mức độ hoàn thành công việc của cấp quản lý; Quy trình tuyển dụng, đào tạo đại lý kênh Bancassurance chưa có bước đối soát với ngân hàng về danh sách nhân viên tham gia đào tạo trước khi tổ chức đào tạo.

Phát hiện nhiều đại lý chưa thực hiện đúng quy định trong quá trình triển khai bán bảo hiểm, MB Ageas Life hạch toán chi phí chưa đúng quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định pháp luật về thuế.

Qua thanh tra chọn mẫu phát hiện 31 trường hợp đại lý bảo hiểm chưa thực hiện đúng quy định trong quá trình triển khai bán bảo hiểm, cụ thể như sau: Có 5 đại lý bảo hiểm (là đại lý bảo hiểm cá nhân, ký hợp đồng với MB Ageas Life) chưa thực hiện đúng quy định của công ty về hướng dẫn khách hàng điền thông tin, kê khai hồ sơ yêu cầu bảo hiểm;

Có 4 đại lý bảo hiểm (là đại lý bảo hiểm cá nhân, ký hợp đồng với MB Ageas Life) chưa thực hiện đúng quy định của công ty về gặp mặt, giám sát khách hàng ký hồ sơ, tài liệu;

Có 2 đại lý bảo hiểm (là đại lý bảo hiểm cá nhân, ký hợp đồng với MB Ageas Life) chưa thực hiện đúng quy định của công ty để cho người khác sử dụng mã số đại lý của mình hoặc sử dụng mã số đại lý của người khác để thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm;

Có 11 đại lý bảo hiểm (là đại lý bảo hiểm cá nhân, ký hợp đồng với MB Ageas Life) chưa bảo đảm thực hiện đúng quy định của công ty liên quan đến chất lượng tư vấn của đại lý;

Có 9 đại lý bảo hiểm (là đại lý bảo hiểm cá nhân, ký hợp đồng với MB Ageas Life) chưa đảm bảo thực hiện đúng quy định của công ty về sử dụng biên lai thu phí, chậm bàn giao hợp đồng bảo hiểm,...

Bên cạnh đó, MB Ageas Life đã hạch toán các khoản chi phí liên quan đến hoạt động Bancassurance là chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 chưa đúng quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định pháp luật về thuế với tổng số tiền là 5,96 tỷ đồng cụ thể: MB Ageas Life chi trả chi phí hoa hồng đại lý đối với các hợp đồng bảo hiểm đã bị hủy, chưa thu hồi đại lý số tiền là 748,457 triệu đồng; MB Ageas Life chi trả chi phí đối với các hợp đồng bảo hiểm ước tính số liệu hoa hồng và thưởng cho các hợp đồng bảo hiểm khai thác bởi đại lý chưa chính xác tính tại thời điểm 31/12/2021 số tiền là 950,515 triệu đồng; MB Ageas Life chi trả chi phí Công ty đã chi thưởng trực tiếp cho các chi nhánh, cá nhân là nhân viên thuộc các đại lý tổ chức số tiền là 3,24 tỷ đồng; MB Ageas Life chi trả chi phí đối với khoản chi phụ cấp cố định cho 31 đại lý cá nhân số tiền là hơn 1 tỷ đồng.

 MB Ageas Life bị kiến nghị xử lý thế nào?

Từ những sai phạm trên, Bộ Tài chính đề nghị Tổng giám đốc Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ MB Ageas thực hiện: Kiến nghị xử lý tài chính đối với kỳ kế toán năm 2021: Hạch toán giảm chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 số tiền là 5,9 tỷ đồng;

Đối với các khoản chi có nội dung, tên gọi, cách thức chi trả, hồ sơ chứng từ và tài liệu có liên quan tương tự như các khoản chi nêu tại Kết luận thanh tra thuộc các kỳ kế toán liên quan, đề nghị Công ty điều chỉnh hạch toán kế toán, xác định, tính toán lại, kê khai bổ sung thuế TNDN tương ứng, không phân bổ các chi phí do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả, hạch toán không đúng theo quy định pháp luật vào các quỹ chủ hợp đồng.

Bộ Tài chính giao Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm tiến hành rà soát các hành vi vi phạm hành chính của Công ty tại Kết luận thanh tra (nếu có) để tiến hành xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm; Giao Tổng cục Thuế chỉ đạo Cục thuế thành phố Hà Nội và các đơn vị có liên quan tiến hành đôn đốc, rà soát việc Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ MB Ageas thực hiện kê khai, tuân thủ quy định pháp luật về thuế, hóa đơn đối với các khoản chi nêu tại Kết luận thanh tra, qua đó tiến hành xử lý đối với các hành vi vi phạm hành chính thuế, hóa đơn (nếu có) và hướng dẫn, xử lý các trường hợp tương tự.

Bộ Tài chính cũng đề nghị Tổng giám đốc Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ MB Ageas thực hiện một số nội dung sau:

Rà soát, hoàn thiện việc xây dựng, triển khai và giám sát việc thực hiện các quy trình, quy chế theo quy định pháp luật, thường xuyên kiểm tra việc chấp hành pháp luật, các quy trình nghiệp vụ và quy định nội bộ của Công ty.

Việc ban hành quy trình, quy chế liên quan đến hoạt động đại lý bảo hiểm phải đảm bảo việc quản lý đại lý được thực hiện chặt chẽ, ngăn ngừa, phát hiện sớm các hành vi vi phạm của đại lý bảo hiểm, cá nhân thuộc đại lý bảo hiểm tổ chức trong việc thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm, đảm bảo nguyên tắc trung thực, công khai, minh bạch trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm để đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm. Đồng thời, quy trình, quy chế phải có quy định rõ ràng đảm bảo việc xử lý các đại lý cá nhân, đại lý tổ chức, nhân viên khai thác thuộc đại lý tổ chức khi vi phạm quy định nghiêm minh, đúng quy định pháp luật.

Rà soát, tăng cường công tác quản lý việc triển khai bán bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để kiểm soát tình hình hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm nhằm đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm, an toàn tài chính của doanh nghiệp bảo hiểm.

Rà soát, chấn chỉnh công tác đào tạo đại lý, công tác quản lý đại lý bảo hiểm, đảm bảo đại lý bảo hiểm thực hiện đúng quy định của pháp luật, của Công ty.

Trong quá trình tiếp nhận, xử lý thông tin, kiến nghị, phản ánh của khách hàng tham gia bảo hiểm, trường hợp phát hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm thì chuyển ngay hồ sơ, tài liệu đến Cơ quan điều tra hoặc Viện kiểm sát nhân dân có thẩm quyền để xử lý theo quy định pháp luật.

Tiếp tục rà soát, điều chỉnh các khoản chi phí hoạt động đại lý bảo hiểm, đảm bảo các khoản chi phí phải phục vụ cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm, có đầy đủ chứng từ, bằng chứng chứng minh, phù hợp với quy định pháp luật tại Điều 69 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP, Điều 22 Thông tư số 50/2017/TT-BTC của Bộ Tài chính và quy định pháp luật hiện hành.

Đối với các khoản chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm chưa được quy định tại Luật Kinh doanh bảo hiểm và các văn bản hướng dẫn thi hành, đề nghị xin ý kiến cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để thực hiện.

Rà soát, điều chỉnh công tác hạch toán, kế toán; không phân bổ các chi phí do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả, hạch toán không đúng theo quy định pháp luật vào các quỹ chủ hợp đồng bảo hiểm; hạch toán điều chỉnh các khoản chi phí đã nêu tại Kết luận thanh tra; Thực hiện hạch toán điều chỉnh thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 và các thời kỳ có liên quan tương ứng.

Tổng giám đốc Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ MB Ageas có trách nhiệm thực hiện nghiêm túc các kiến nghị nêu trên, khắc phục toàn bộ những tồn tại trong Kết luận này. Báo cáo bằng văn bản kết quả thực hiện về Bộ Tài chính.

Trong bài tiếp theo, báo Nhà báo & Công luận sẽ thông tin về quá trình kinh doanh của “con gà đẻ trứng vàng” MB Ageas Life đã thu về doanh thu “khủng” thế nào thông qua việc bán bảo hiểm nhờ vào hệ sinh thái tài chính.