Chủ tịch Quốc hội: Tránh "lấn sân" giữa cơ quan thanh tra và kiểm toán Nhà nước

Chiều 18/4, tại phiên họp thứ 10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, góp ý kiến cho dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng: Bên cạnh các quan điểm được nêu trong Tờ trình dự án Luật, cần tiếp tục rà soát để quán triệt, cụ thể hóa tối đa đường lối, chủ trương của Đảng về công tác thanh tra; thể chế hóa quy định của Hiến pháp năm 2013, phù hợp với chức năng nhiệm vụ về thanh tra, tiếp công dân, kiểm soát quyền lực Nhà nước, thực hiện các quyền của công dân; khắc phục bất cập, hạn chế đã được chỉ ra trong báo cáo tổng kết thi hành Luật Thanh tra.

Về định hướng và phạm vi sửa đổi, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhất trí với phạm vi điều chỉnh chỉ quy định về tổ chức, hoạt động thanh tra Nhà nước. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra cần rà soát hồ sơ dự án Luật để tập trung vào 3 lĩnh vực: Sửa đổi quy định nhằm hoàn thiện mô hình tổ chức, chức năng, quyền hạn của các cơ quan; đổi mới thanh tra các bộ ngành, phù hợp với từng bộ ngành; phân định hoạt động giữa thanh tra và kiểm toán, phân định phạm vi thanh tra giữa các cơ quan thanh tra để hạn chế chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán.

Tại dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) lần này đã quy định cụ thể các nguyên tắc để tránh chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra và giữa hoạt động thanh tra với hoạt động kiểm toán nhà nước khi xây dựng kế hoạch và trong quá trình triển khai thực hiện. Trong đó, quy định mỗi bộ, ngành, địa phương chỉ có một Kế hoạch thanh tra hằng năm do Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành.

Kế hoạch thanh tra của bộ, ngành, địa phương được xây dựng trên cơ sở định hướng chương trình thanh tra và hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ. Đồng thời, quy định cụ thể về trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ và Kiểm toán nhà nước phải có đánh giá, tổng kết công tác thanh tra, kiểm toán hằng năm để có căn cứ xây dựng kế hoạch cho năm tiếp theo; việc xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm toán hằng năm phải có sự trao đổi, thống nhất giữa Tổng Thanh tra Chính phủ và Tổng Kiểm toán nhà nước.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho rằng, mỗi cơ quan mang một chức năng khác nhau, không thể nói có trùng lắp ở đây. Kiểm toán Nhà nước là cơ quan kiểm tra tài chính và tài sản công, do Quốc hội thành lập, hoạt động theo pháp luật. Một chức năng căn bản là kiểm tra, xác nhận thực trạng tài chính, báo cáo tài chính, để giải trình trách nhiệm của Chính phủ, phục vụ hoạt động cho các cơ quan quản lý Nhà nước. Trong khi đó thanh tra là để phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, nên nếu kiểm toán xong thấy cần thiết vẫn có thể tiến hành thanh tra. Vấn đề là cơ chế phối hợp giữa hai cơ quan làm sao để tránh phiền hà cho các đối tượng chịu thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, thậm chí có thể phối hợp thông qua sử dụng kết quả thanh tra, kiểm toán của các cơ quan.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, các cơ quan cần làm đúng chức năng được luật định, tránh lấn sân, để vừa bảo đảm yêu cầu quản lý, vừa giảm gánh nặng. Nếu năng lực có hạn thì trong một khoảng thời gian, thanh tra làm ở phạm vi này thì Kiểm toán làm ở phạm vi khác, thực hiện phối hợp nhuần nhuyễn trên cơ sở thực hiện đúng quy định về chức năng, nhiệm vụ được Hiến pháp, luật quy định…